Liwwadders, waar is dit?
La» it
34
Leovardia zet een traditie van t Kleine Krantsje voort. Jarenlang
vroeg Fenno Schoustra zijn lezers 'Leewadders, waar is dit?' Wij stel
len u dezelfde vraag.
Oplossingen voor 1 mei 2002 schriftelijk, onder vermelding prijs
vraag naar Historisch Centrum Leeuwarden, Grote Kerkstraat 29,
8911 DZ Leeuwarden of e-mail: historischcentrum@leeuwarden.nl
Onder de goede inzenders wordt een boekenbon van 12 verloot.
met Kerst, Pasen, Pinksteren en Oud en
Nieuw. De winkelmeisjes moesten alles
handmatig optellen en dat kostte in druk
ke dagen teveel tijd. Voor velen was het
systeem een mooi spaarpotje in crisistijd.
Het dividend gold ook voor koek en gebak.
Dat dit systeem aansloeg bleek toen later
de Coöperatie Excelsior ook met brood
boekjes begon.
Op de foto staat Tinga's machtige wapen
met -naar mijn vader meende- de tekst
Vraagt altijd naar ons 25% dividend boekje.
Jan Veenstra te Leeuwarden schrijft dat
Tinga een vooruitstrevende man was, die
ook op zondag actief was. In de deurope
ning naast de etalage aan de Tweebaks-
markt had hij 's zomers, vooral op zondag
als de winkels gesloten waren, een ver
kooppunt voor -heel goed- ijs. Tinga is na
de oorlog geëmigreerd. Op de achtergrond
van de foto is de Galileër Kerk zichtbaar,
die net voor of in het begin van de Tweede
Wereldoorlog is afgebroken. De bekende
straatfotograaf Van Kampen dreef naast
de kerk een fotowinkel, die later naar de
Sint Jacobsstraat is verhuisd.
Paul Bron eveneens te Leeuwarden, ver
onderstelt dat Tinga 2,5% dividend gaf om
contante betaling te bevorderen. Volgens
Bron had Tinga veel klanten uit de Weer
klank, een buurt waar niet de rijksten
woonden. Mensen die 'op de pof kochten,
schrijft hij, kostte de bakker veel geld want
het betekende renteverlies. In het brood
boekje werden de contant betaalde aanko
pen genoteerd. Over het bestede bedrag gaf
Tinga 2,5% dividend wat minder was dan de
rente die hij verloor. Het gaat hier in wezen
om de voorloper van de latere zegelboekjes
van de grootwinkelbedrijven.
Oplossing prijsvraag november 2001
De boekenbon is dit keer voor P. Poelstra
te Stiens. De goede oplossing was: hoek
Korfmakersstraat-Tweebaksmarkt.
Enkele inzenders wisten te melden dat in
het pand bakker Tinga was gevestigd. De
tachtigjarige vader van Poelstra herinner
de zich nog heel wat over deze bakker en
hij wist ook nog wat er op de muur heeft
gestaan.
Poelstra: 'Bij het hekwerk op de voorgrond
was in de kelder de bakkerij gevestigd.
Bakker Tinga was een klein mannetje,
die steeds in was voor reclamestunts.
Omstreeks 1931 introduceerde hij een actie
met een broodboekje. Mijn vader was toen
ongeveer 10 jaar en omdat Tinga goedkoop
was, moest hij daar brood halen. Een brood
van 400 gram kostte 7 a 8 cent. Tinga gaf
25% dividend mits het brood werd afge
haald. In het broodboekje werd steeds het
bestede bedrag bijgeschreven.
Vader kwam uit een gezin van acht perso
nen en het dividend was dus aantrekkelijk
voor het gezin. Het gespaarde geld kon op
ieder moment uitbetaald worden behalve