7
Een detachement van het Leeuwarder Politiekorps marcheert voor het Paleis van Justitie, 14 november 1942. Op de achtergrond het Ruiterskwartier
ook de pragmatische vraag niet worden
vergeten: wat zou het hebben geholpen
om ontslag te nemen, met alle risico's voor
hemzelf en zijn gezin vandien?
Let wel, wij weten dat Nederland in
1945 bevrijd werd, maar net als de mees
te Nederlanders zal ook Dreeuws er tot
medio 1943 van overtuigd zijn geweest dat
Nazi-Duitsland in een gewonnen positie
verkeerde en nog heel lang de dienst zou
uitmaken in Nederland.
Dreeuws werd een held dankzij een ver
loren toss. Hij heeft ervoor moeten beta
len, laten we dat niet uit het oog verliezen.
Aan dat heldendom hoeft niet te worden
getornd, mits we maar inzien dat helden
mensen zijn en dat het toeval soms helden
schept, maar niet toelaat dat het leven uit
louter heldendaden kan bestaan. Waar
mee ik hopelijk ook voldoende duidelijk
heb gemaakt dat een beoordeling van de
persoon Dreeuws volgens een simpel goed/
fout schema volstrekt niet op zijn plaats is
en ons eerder blinddoekt dan zicht geeft op
de historische werkelijkheid.
Sporen gewist?
Resten nog enkele vragen. Wie waren die
rechercheurs die zich aan Rodenburgs
voordeur meldden om filmpjes te confis
queren? En wat beoogden zij daarmee?
Gegeven de verdwijning van documenten
die de betrokkenheid van de Leeuwar
der politie bij de jodenvervolging hadden
kunnen aantonen, is de veronderstelling
gerechtvaardigd dat het hier eerder om
het uitwissen van sporen ging dan om het
verzamelen ervan voor nader onderzoek.
Wat gebeurde met iemand als Joop
Willemse, die zijn geweten niet langer
wilde belasten en in 1943 ontslag nam als
agent? Hij meldde zich na de bevrijding op
het bureau, maar kon alleen in een lagere
rang weer worden aangenomen. Nadat
collega's, die wel gedurende de hele bezet
tingsperiode waren aangebleven, eerder
voor promotie in aanmerking bleken te
komen dan hij, nam hij na een paar jaar
verbitterd voor de tweede maal ontslag.
Wat gebeurde na de verdwijning van
Dreeuws' gezin met hun huis? Een doch
ter van Dreeuws schreef dat hun dienst
woning na hun onderduik werd vrijgege
ven voor plundering. Tientallen Leeu
warders, 'echt geen NSB'ers hoor, die
keken wel uit', grepen de gelegenheid
met beide handen aan en van de inboe
del bleef weinig over. Zo hier en daar in
Leeuwarden zou best nog een aardige
stukje schoorsteenmanteldecoratie kunnen
staan, ooit geplunderd uit de boedel van
het gezin Dreeuws.
