6
Klassefoto van kleuterschool jio. 6 aan de Tuinen, 1946, 2e van litiks op de achterste rij: Paul Bron
(Foto: Collectie Paul Bron)
Mijn speelruimte vergrootte zich toen ik
naar de 'grote' school ging. In de van Syt-
zamastraat stond het imposante gebouw
uit 1917 van school 20 en school 13. De
eerste was op de bovenverdieping gehuis
vest en werd mijn lagere school. Wat een
simpel onderwijssysteem, vergeleken met
nu. Drie klassen werden bezet door de
juffen Wielinga, Huizinga en Nauta, die
ook driejaar met de kinderen meegingen,
gevolgd door drie meesters: hoofd der
school Van Dijk, De Vries en Hendriks.
Achter de school lagen de schooltuin
tjes en voor de school het ruim uitgeval
len schoolplein, dat zich ook uitstekend
leende voor de dansavond als afsluiting
van het jaarlijkse buurtfeest. Kenmer
kend voor de wederopbouw was op school
de invoering van het spaarsysteem met
zegeltjes: De Zilvervloot. Veiligheid en
volksgezondheid werden bevorderd door
het wekelijkse schoolzwemmen. De peda
gogische aanpak in het Overdekte sloeg
bij mij niet aan; ondanks twee plankjes
en een lastige zinken bus kon ik mijn
watervrees niet overwinnen. De roep van
de badmeester 'School 20 aankleden..!
was een bevrijding. De terugweg was een
feest, waarbij we stiekem met onze kleine
zeepvierkantjes alles onderkrasten of er
in een Wybertjesdoosje niespoeder van
maakten. Met deze zwemles ging de hele
middag heen. In de zesde klas kregen we
als jongens wel eens toestemming om op
de terugweg bij de Beursbrug linksaf te
slaan, zodat we als eerste het Zaailand
in gebruik konden nemen om te 'sjotten'.
Jaarlijks maakten mijn ouders reclame
met de affiche 'onverdeeld naar de open
bare school', wat voor een leerling van de
christelijke school aanleiding was mijn
moeder uit te schelden voor 'openbare
rotzak'. Overigens moesten deze kinderen
op de Tweebaksmarkt naar school en de
roomsen naar het Kerkepad.
Een glimp van Abe Lenstra
Onze school werd bevolkt door kinderen
uit de wijde omtrek: de wijk Achter de
Hoven, het Rooie Dorp, de Emmawijk, een
aantal kinderen uit de Indische buurt,
maar vooral ook uit de Romkeslaan,
Achter Tulpenburg en de Fabriekssteeg.
Waarschijnlijk was onze school geen uit
zondering in het gebruik om op de laat
ste schooldag al zingend: 'En het is van
daag de allerlaatste dag, allerlaatste dag,
allerlaatste dag...' naar de binnenstad te
trekken om vervolgens pas om een uur
of tien weer op school terug te zijn. Acht
jaar nadat ik school 20 verliet, kwam ik er
als tijdelijk onderwijzer terug om te ont
dekken dat meesters en juffen ook maar
gewone mensen zijn.
Een aantal jaren was ik lid van de
buurtvereniging Achter de Hoven, maar
de afstand tot de speeltuin maakte dat ik
er weinig kwam. Groots opgezet was het
jaarlijks buurtfeest met de optocht van
verklede kinderen, een draai/zweefmolen,
spelletjes, gekostumeerd voetbal en het
grote bal op het schoolplein. Al was ik te
jong, ik mocht naar binnen om ademloos
naar het orkest te kijken, meestal de Mid
night Swingers van Gramsma. Zelf ooit
eens in zo'n orkest te mogen spelen! Een
droom, die pas tien jaar geleden is uitge
komen.
Ook ben ik een blauwe maandag lid
geweest van kaatsvereniging Het Plein,
maar óf de bal was te hard, óf mijn han
den te teer, veel plezier kon ik er niet
aan beleven, wat ook gold voor de gym
nastieklessen van meneer Luxwolde van
G.V. Leeuwarden. Liever liep ik twee keer
in de week naar het Borniapark, om te
voetballen bij LW Friesland. Overigens
zag ik in die periode Abe Lenstra bij ons
in de buurt. In de Spoorstraat woonde de
weduwe van Heerenveentrainer Anton
Dalhuysen (zie Leovardia 12) en op een
zondagmorgen, voorafgaande aan een
wedstrijd tegen de Klomp kwam het hele
elftal bij haar koffiedrinken. Bij het ver
trek van de spelers stond de hele buurt
nieuwsgierig op de stoep om een glimp
van Us Abe op te vangen.
Achter ons huis grensde het schoolplein-
tje dat hoorde bij het gymnastieklokaal
van CJO en de CHBS. Nog hoor ik de
schelle stem van leraar Brouwer, die over
alles heen bulderde. Op dit plein werd een
aantal malen per jaar onkruid gewied
door Snorrewiets, een bekend type uit het
stadsbeeld van Leeuwarden.
Zoveel mogelijk woningen
op zo weinig mogelijk grond
Onze buurt was erg overzichtelijk en
bestond eigenlijk uit twee hoofdassen: de
Vegelinstraat en de Ypeijstraat, die van
noordwest naar zuidoost liepen.
