De Sicherheitsdienst werd in eigen huis afgeluisterd 12 Maurits C.J. Wielenga Dit jaar is het zestig jaar geleden dat de Luisterpost aan de Nieuwe Oosterstraat in Leeuwarden werd geïnstalleerd. Het is een van de bekendste Leeuwarder verzetsfeiten uit de Tweede Wereldoorlog. De afluisterpost achter het pand van wijlen mijn ouders, Carel Juliaan Wielenga en Hieke Wielenga-Ypma heeft zeven weken lang een 24-uursverbinding gehad met het hoofdkwartier van de Sicher heitsdienst (SD) in het Burmaniahuis aan de Nieuwestad (thans Stadskantoor). Bij de 50ste herdenking op 27 februari 1995 mocht het echtpaar Wielenga in de hal van het Stadskantoor de herdenkingsplaquette onthullen, ontworpen door Chris Fokma. Een terugblik op de zeven weken zwoegen en zweten, ingehouden adem en shagjes draaien om de zenuwen de baas te blijven... De gevangeniskraak op 8 december 1944 en de overvallen op het politiebureau in Sneek hebben veel onschuldige burgers het leven gered. Tientallen bevrijden heb ben er later na de oorlog over verteld, waarbij zij hun bevrijders hebben bedankt en gehuldigd. Dat was groots werk, waar van de geruchten als donderslagen over Friesland rolden. Veel minder bekendheid kreeg het in stilte gedane werk, dat onder groot risico maar met trouwe inzet werd verricht op de Luisterpost in Leeuwarden. Dank zij deze verzetsactiviteit konden in de laatste anderhalve maand van de oor log vele berichten, feiten en besprekingen van de Sicherheitspolizei in Leeuwarden worden afgeluisterd. Daaronder waren ook talloze verhoren van illegale gevan genen. En als dan onder zware mishan delingen door een gevangene in uiterste wanhoop namen en adressen werden genoemd, stonden er onverschrokken koeriersters klaar om een wedloop met de Sicherheitsdienst aan te gaan: wie zou het eerst bij de slachtoffers zijn? Hoeveel mensen hierdoor aan een wisse dood ont snapt zijn kan niet met zekerheid worden gezegd. Maar dit werk kan wat het aantal geredden betreft zeker op één lijn gesteld worden met dat van eerdergenoemde kraken. De aanloop Begin februari 1945 besloot de Duitse politie het gebouw van de Spaarbank aan het Zaailand te verlaten. Deze martel kamer was te klein geworden nu het Sonderkommando onder leiding van Hauptsturmbahnführer Arthur Albrecht hier de zaak in handen had genomen. De Belgische rexisten uit Gent, die met hem waren meegekomen, moordden en martelden naar hartelust. Talloos waren de arrestaties die zij verrichtten en zij moesten meer ruimte hebben om zich in hun wrede praktijken uit te leven 1). De bemanning van de Luisterpost, gefotografeerd op 17 april 1945, dus 2 dagen na de bevrijding van Leeuwarden. V.l.n.r.: Lo van der Werf, Lykle van Dijk, Mr. Eeuwke Koopmans, prof. Fokke Sierksma en Teake Kuipers LA» it

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2005 | | pagina 14