27
Een leerlingenuitvoering in Concertzaal Schaaf op 8 december 1943
Collectie W. van Duuren-de Vries
het Sjongspul Roaitske. Dit orkest kan
worden beschouwd als de voorloper van het
Frysk Orkest, nu opgegaan in het Noord
Nederlands Orkest.
Van de eerste tijd af is Piet de Vries lid
geweest van het Frysk Orkest. Hij was
actief betrokken bij de voorbereiding van
de viering van het 25-jarig bestaan van
het orkest, dat in september 1970 werd
gevierd. Hij mocht dit jubileum helaas
niet meemaken. Op 28 mei overleed hij
plotseling. Niet alleen voor het Frysk
Orkest heeft hij zich enorm ingespannen,
hij was de organisator van alles wat met
het accordeon te maken had. Hij heeft
met enkele andere prominente figuren in
Nederland veel pionierswerk verricht.
Samenspel
In 1943 besloot Piet de Vries om enige van
zijn beste leerlingen op accordeon, piano
en slagwerk te laten oefenen in ensemble-
spel. Zijn bedoeling was om jonge mensen
kennis te laten maken met het orkest
werk. Op 27 februari 1943 vond de eer
ste repetitie onder zijn leiding plaats en
werd het Leeuwarder Accordeon Ensemble
opgericht met twaalf leden, alle leerlingen.
Dat waren tien accordeonisten, een pianis
te en een slagwerker.
Na acht maanden geregeld en serieus
te hebben gerepeteerd in de voormalige
lunchroom Kimp aan de Nieuwestad,
was er een eenvoudig repertoire ingestu
deerd. Op 8 december 1943 verleende het
ensemble medewerking aan de jaarlijkse
uitvoering van 'Muziekonderwijs Piet de
Vries' in Concertzaal Schaaf voor een audi
torium van ouders en genodigden.
Een noodkreet
Tijdens de bezetting werd vanaf okto
ber 1944 tot aan de bevrijding niet
gerepeteerd, omdat dirigent en manne
lijke leden gevaar liepen en enkele tewerk
werden gesteld. De Kultuurkamer had
overigens nooit vat op het Leeuwarder
Accordeon Ensemble.
In december 1944 kon er nauwelijks les
worden gegeven en ging er van De Vries
naar de leerlingen het volgende briefje uit:
'Het is de bedoeling om in januari weer
met de lessen te beginnen. Dit kan alleen
met uw medewerking. Door brandstof-
nood genoodzaakt, kan uw zoon/doch
ter alleen bij mij thuis les krijgen, mits
U enig brandstof, turf, briketten, zwarte
brand of hout, toereikend voor één uur les,
meegeeft. Lesuren van negen tot twaalf
en van één tot vier uur in verband licht.'
De ouders van een van de leerlingen kreeg
de volgende noodkreet:
"We zitten met 1 HL zwarte brand voor
huis- en leskamer. Dat is niks en nu wil
den wij u vragen, kunt u ook een boom,
hout of turf voor ons bezetten?
Dan waren we weer uit (in) de brand,
't Eten dat scharrelt hier wel en tot nu
toe hebben we ook nog gas en licht tot...?
Mijn vrouw heeft verlet van zeep en ik heb
tabaksgebrek, dat indien u van deze zaken
nog iets voor ons kunt kopen, dan houden
we ons daarvoor aanbevolen. Als Wikje een
fiets heeft en 't kan om 't weer dan raad
ik u aan weer met lessen te beginnen. We
waren mooi op dreef en stilstand is ach
teruitgang. Verder wensen wij u gezellige
kerstdagen en voor 1945 de VREDE.'
Engelse toernee
De inspanning in de laatste oorlogs
jaren werd na de bevrijding beloond. In
de gehele provincie volgden optredens,
waaronder in sanatorium Beatrixoord in
Appelscha. In 1949 verzorgde het orkest
op uitnodiging het muzikale gedeelte
tijdens de gala-avond van de Engels-
Nederlandse Sport Organisatie Leeu-
warden-Norwich. De Engelse sportmen
sen waren zo opgetogen over de muzi
kale prestaties, dat de dirigent en de
vijfentwintig leden werden uitgenodigd
een tiendaagse concertreis door Engeland
te maken. In augustus werd die reis
ondernomen, beginnende met de officiële
ceremonie, waarin het orkest werd toege
sproken door de burgemeester van Nor
wich in ambtsgewaad onder toeziend oog
van pers en fotografen, 's Avonds gevolgd
door een ereconcert in St. Andrews Hall
voor genodigden, waaronder de bisschop
van Norwich, en publiek. Na de trip wer
den de LAE-ers onderscheiden met het
Norwich-insigne. De Lord Mayor deed
de Leeuwarders uitgeleide en verzocht
aan Piet de Vries de beste wensen aan
burgemeester Van der Meulen over
te brengen.
Dat de toen gelegde basis goed was,
blijkt wel uit het zestigjarig bestaan
van het ensemble, dat in 2003 is gevierd.
In het Leeuwarder Accordeon Ensem
ble spelen nog drie van de vier kinderen
De Vries.
