Liedjes uut mien kienderjaren (1982)
D'r stampe meer dan duzend leazen langs ut Hoeksterpad,
se komme ute kaserne fut, hè iezerproppen en bin swat
wij, kleine klompejonkjes, sjouwe se weet hoe lang achterna.
Hop-sa-sa
tira-la-la,
die ganze Kompanie, ha-ha.
D'r stampe meer dan duzend leazen oppe Spanjaardslaan,
mien fader houdt mie anne hand, we blieven even staan,
'k fien pappe wel wat stil nou en hij kniept su in mien hand.
Und wir fahren,
und wir fahren,
ud wir fahren gegen Engeland.
D'r stampe meer dan duzend leazen oppe Noorderbrug,
se bin de Stiênzerdiek uut weest en komme stoffeg terug,
de son sakt achter de Prinsetuun, raakt de Oldehove bijna.
Auf der Heide
blüht ein kleines Blümelein
und es heisst Erika.
D'r stampe meer dan duzend leazen in de swatte nacht,
d'r wudde meer dan duzend faders socht en naar 't stasjon
toe bracht, pappe striekt wat deur mien haar, dan wudt d'r bönsd
en beid...
Den heute
gehort uns Deutsland
und morgen die ganze Welt.
Meester Johan van Bergen, gefotografeerd met leerlingen van de
Sint Thomasschool Collectie Frans van Bergen
13
Befrijdingstranen (1985)
bij de sjiepkes omstrune
op truks en tenks klautere
hello booi
hêw joe smokie-smokie foor mien fader
en porkie-porkie foor mieself
sukelade afluze
beskwietsjes joetse
fan die groate plakken broad krije
goh jong
wat waren die krietwit
met sukke dikke kledders marmelade d'r op
de flammen sloegen je de neusgatten uut
soms gave de sjoeinggumkauwers
wel uus suütsjes fut
fan die ronde met un gatsje in 't midden
oek al su krietwit
en a je d'r op sobbelden
spatten de tranen je inne ogen
goh jong
wat waren die ferhipte skerp
en mar doen
of je ut saleg fonnen
en gnieze
dat die kannedese kerels dan deden!
feerteg jaar leden
a'k 'r om dis tied weer an denk
dan ken 'k ut niet helpe ju
dan krij'k betieden nog
de tranen inne ogen
wi'st wel lowe?
Een schooltas van meelzakken
Na de lagere school, en een extra jaar in de 'zevende klas', gaat
Van Bergen naar de Mulo. De katholieke uiteraard, aan de Twee-
baksmarkt, met alleen maar jongens. Samen met vrienden als
Loek Vergnes, Meindert en Piet van Ek. De schooltas is gemaakt
van meelzakken van Koopmans Meelfabriek. Handig als je vader
kleermaker is! Het handvat komt uit de zadelmakerij van oom
Titus Fleur.
Op de Mulo staat de heer Kienstra aan het roer. Andere docen
ten uit die tijd zijn de heren Tops en Jager. Van Bergen volgt de
A-richting, dus zonder de exacte vakken, maar met alle talen.
En met tekenen. Daar blijkt hij een bijzonder talent voor te heb
ben. Zozeer zelfs dat hij besluit dat hij tekenleraar wil worden.
Maar dan wel één met een officiële akte. En voor een katholieke
knaap als Van Bergen zit er dan maar één ding op: hij gaat naar de
katholieke Sint Ludgerus Kweekschool, helemaal in Hilversum.
Als zestienjarige vertrekt Van Bergen naar Hilversum. Naast de
reguliere vakken die horen bij een onderwijzers-opleiding,
bekwaamt hij zich er verder in het tekenen. Maar hij ontdekt ook
andere artistieke disciplines. Hij zingt graag en speelt veel toneel.
En voor het eerst maakt hij serieus kennis met de poëzie.
Maar voor poëzie is geen tijd. Er moet brood op de plank komen!
Leova.'c^tA.lt
