3
De Koepelkerk aan de Vredeman de Vriesstraat in 1984
aan de orde, we zongen uitsluitend psal
men. De liturgie die dominee toepaste was
allang achterhaald: de tussenzangen
waren uit den boze, maar Zelle maakte er
gretig gebruik van. Desondanks trok Zelle
veel mensen. Dat had te maken met uiter
aard zijn aantrekkingskracht, zijn specia
le manier van verkondiging, maar ook
zeker vanwege zijn duidelijkheid over wat
goed en wat fout was. Dat er daarnaast
ook veel mensen op af kwamen vanwege
de sensatie, was natuurlijk voor de hand
liggend.
Een oud fietsje
In de stad zelf kwam ik Zelle ook wel
tegen. Meestal in de regen. Hij fietste dan
door de stad, op een eenvoudig oud fietsje
en alleen maar in een wijde broek met
laarzen aan en in een bloesje met korte
mouwen. Het haar hing in slierten langs
zijn hoofd. Zo fietste hij ook naar de Klei
ne Wielen om daar zijn dagelijkse baan
tjes te zwemmen, met een eenvoudig
handdoekje onder de snelbinder.
Hij deed veel aan sport: een gezonde geest
in een gezond lichaam was zeker op hem
van toepassing. De Leeuwarders konden
hem in de nachtelijke uurtjes wel aantref
fen als hij zijn rondjes liep. De overige
uren van de dag werd er gestudeerd. De
geschiedenis van de christelijke organisa
ties hadden zijn interesse. Vooral de theo
logie en de vaderlandse geschiedenis
werden nauwkeurig bestudeerd. Al die
onderwerpen gebruikte hij in zijn preken
en in zijn spreekbeurten, die hij voorna
melijk hield voor de vakbeweging en voor
de kiesverenigingen van de Anti-Revolu
tionaire Partij (ARP). Met aansprekende
stellingen als Op de rand van het ledikant
of Doorbraak-uitbraak-inbraak of Hou ze
in de gaten wist hij zijn gehoor te trekken
en te boeien.
Op 1 maart 1973 was er een belangrijke
ARP-vergadering in Leeuwarden, afde
ling Centrum-Oost. Het ging over de stra
tegienota voor een basisprogramma voor
het samengaan van de ARP, de CHU en de
KVP. De vergadering was tegen dit docu
ment: het was te oppervlakkig; (1 voor, 2
blanco en 36 tegen). En naast wie zat ik
die avond? Juist, naast dominee J.H. Zel
le. Hij was gekleed in een grote broek met
een donker jackje aan. Hij heeft zijn bij
drage ook geleverd, met een stem als een
klok vertolkte hij zijn opvatting.
Koepelkerk
Op 8 september 1975 gingen we met een
stel vrienden naar de Koepelkerk, want
eindelijk na jaren preekte dominee Zelle
daar. Dat was inderdaad jaren geleden,
want Zelle preekte eigenlijk nooit in de
poel des verderfs. Dit was dus een hele
sensatie en de dienst trok veel mensen.
De kerk was vol en dat zegt wat in de Koe
pelkerk, want er kunnen zo'n duizend
mensen in. We kregen heel wat over ons
heen. Alle thema's die Zelle altijd al ter
sprake bracht, kwamen ook nu aan de
orde: de Tweede Wereldoorlog, Leeuwar
den, de christelijke politiek, de christelijke
vakorganisaties, waaronder zeker de vak
bond en het christelijk onderwijs. Maar de
preek was duidelijk, zwart wit zoals te
doen gebruikelijk. Er waren twee tussen
zangen, waaronder zijn geliefde psalm 42
('t Hijgend hert der jacht ontkomen....)
De preek handelde over Zacheüs: Ik moet
heden bij U verblijven. De drie punten
waren: 1. Zacheüs kreeg de kans van zijn
leven. 2. Zacheüs had de dag van zijn
leven. 3. Jan Publiek heeft altijd kritiek.
Vooral punt drie veroorzaakte enige hila
riteit. Maar helaas, hij zong weinig liede
ren mee, alleen het laatste lied, psalm 25,
zong hij uit volle borst mee. Hij was goed
te horen, maar hij overstemde de volle
kerk niet. Dat zou ook een wonder
geweest zijn. Hij was natuurlijk ook al 68!
Het viel ons op dat er veel mensen waren
die hem nog nooit hadden meegemaakt en
die waren dan ook erg verbaasd, er werd
dan ook hardop gelachen in de kerk.
Later kwam Zelle nog wel een enkele
keer in de Koepelkerk. Zo ook, toen er
net een orgel werd geplaatst (1976). Dat
gebeurde door vrijwilligers en hoge stella
ges stonden voor in de kerk.
Leova.'c^tA.lt