Combertus Pieter en Hendrik, eerzame Burgers van Leeuwarden Leova.V^ t-A.lt 22 Hubertha Bijtel Dit artikel bevat enkele teksten uit mijn boek Mijn familie. Ik ben een achter kleindochter van Combertus Pieter Burger en Maria Agnes Haasloop Werner, jarenlang woonachtig op Bij de Put te Leeuwarden. Hun zoon Hendrik heeft zijn kinder- en jeugdjaren geschetst in zijn veel geciteerde boek Leeuwarder jeugdher inneringen. Veel exacte data heb ik voor mijn boek kunnen vinden in de Verluchte Kronijk van mijn grootvader Hendrik Burger, geboren in 1864 en negende kind van bovengenoemd echtpaar. Deze Verluchte Kronijk begint met de trouwfoto van Hendrik Burger met Gesina Maria Pleyte (geboren 1865). Bruidegom en vier ouders zijn in plechtstatig zwart gekleed, de bruid in sprankelend wit. De beide vaders van het bruidspaar waren bijzondere mannen. Hendrik Burger en Gesina Maria Pleyte Collectie H. Bijtel De vader van de bruid, dr. Willem Pleyte, was bijzonder omdat hij het weinig gang bare beroep van egyptoloog uitoefende. Hij was directeur van het Rijksmuseum voor Oudheidkunde in Leiden. Het doden boek uit de tijd der farao's was al ontcij ferd, maar de later geschreven aanvullin gen - de 'chapitres supplémentaires' - hadden hun geheimen nog niet prijsgege ven. Het was de verdienste van de vader van de bruid de sleutel tot deze hiërogly fen te vinden. Over dit feit praten heden daagse egyptologen nog steeds met respect. Bij de toverlantaarnplaatjes, die op gezette tijden aan familie en vrienden werden getoond, was er één met het borst beeld van deze overgrootvader. Het beeld, op een hoge sokkel, kreeg een ereplaats voor het Nationaal Museum in Cairo en later in de eregalerij met drie andere beel den. Het staat er al tientallen jaren. Dr. Willem Pleyte overleed in 1903. Bij na tachtig jaar na zijn dood stichtte een groepje aankomende egyptologen in Lei den een nieuw dispuut, dat zij Willem Pleyte noemden. Het bestaat nog steeds. De vader van de bruidegom, prof. dr. Combertus Pieter Burger, promoveerde in 1851 te Leiden in de wis- en natuurkunde op het proefschrift De solutione Problema- tis Keppleriani. Hij was een bijzonder man omdat hij in 1867 een hoogleraarpost aan de polytechnische school in Delft na vier jaar opgaf voor een directeursfunctie aan de op te richten rijks hbs in Leeu warden. Pieter Jelles Troelstra Op de rijks hbs stond Burger dichter bij zijn leerlingen en dat was wat hij wilde. In de inleiding bij de bundel Oogst van het Zaailand, uitgegeven in 1967 ter gelegen heid van het eeuwfeest van de rijks hbs, lezen we over directeur Burger: 'zijn nieu we school in de Friese hoofdstad begon met 51 leerlingen, kwam tot grote bloei en met vreugde begroette hij in 1891 het eer ste meisje in de klas. Hij was een gewaar deerd pedagoog.' Een van zijn bekendste leerlingen was Pieter Jelles Troelstra, die zou uitgroeien tot een van de vurigste en bekendste socialistische voormannen en die in 1894 een van de medeoprichters van de SDAP, de Sociaal Democratische Arbeiders Partij, zou worden. In de inlei ding van de bundel It sie fan moarn (1999, uitgave van scholengemeenschap Piter Jelles te Leeuwarden) lezen we: 'Pieter Jelles kwam ook bij Burger aan huis en beschrijft zijn bewondering voor de mees ter in zijn Gedenkschriften. Toen zijn vader hem in 1879, toen hij was geslaagd voor zijn eindexamen, op zijn kantoor wil de laten werken, was het Burger die Pie ter Jelles aanraadde rechten te gaan stu deren. Eigenlijk had Pieter Jelles eerder gedacht aan de letteren, maar Burger had al gezien dat in Pieter geen leraar schuil de.' Ook in het sociale leven speelde Com bertus Pieter Burger een belangrijke rol. Het boek Leeuwarden 750 - 2000 Hoofd stad van Friesland vermeldt, dat hij onder meer bestuurslid was van de Volksgaar keuken en voorzitter van het Leeuwarder departement van het Nut. Kleine Henkebonk Grootvader Hendrik Burger is geboren in Delft. Vanaf zijn derde jaar groeide hij op in Leeuwarden, in een van de oudste hui zen van de stad, Bij de Put 15, nu de Frie- sche Loge der Vrijmetselaars. Dat huis

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2008 | | pagina 24