Ik bin mar sljochtwei master yn de stêd/
En doch wat de dei my jout
1
Geart de Vries Bij de herdenking van Hendrik te Hoeve in de Grote Kerk in Leeuwarden, op
vrijdag 18 december 2009, werd onder andere stilgestaan bij zijn rol als vertel
ler van verhalen over de Leeuwarder geschiedenis. HCL-directeur Geart de Vries
herdacht de man die niet alleen jarenlang onderwijzer was en het langst zit
tende raadslid van Leeuwarden, maar ook op zijn geheel eigen wijze de historie
van de stad doorgaf aan een breed publiek. De toespraak van De Vries was in
het Fries maar is voor Leovardia door Ad Fahner in het Liwwadders vertaald.
Ik hew nooit andus as Fries met Hendrik
praatten. Hoewel hij self opgroeit is met
ut Liwwadders hield t'ie fan ut Fries. Soa
feul dat ik disse week fan un egte Liw-
wadder hoorde: 'Foor un Liwwadder was
Hendrik eigluks wat te feul Fries'. Hij
hield fan Friese digters en Obe Postma
was sien groate fafooriet. Hij hèt sig
nooit skaamd foor ut feit dattie sig un egte
skoalmeester foelde. Hij sei ut Postma na
in sien gedigt Myn bestean: Ik bin mar
sljochtwei master yn de stêd, oftewel: Ik
bin mar gewoan skoalmeester inne stad.
'Ik mag de mensen graag wat fetelle,
hun wat leere'. As onderwiezer hèt Hen
drik sien skiedenisferhaalen deurfeteld
anne kiendus en dat hèt ie oek deen foor
de radio bij Omrop Fryslan en later oek
bij onse stadsomroep Mercurius. Altieten
was Liwwadden ut teema. D'r het hier
nooit un skiedenisleraar suh popuulèr
weest as Hendrik. Niet één die de skiede
nis fan Liwwadden suh digt bij de mensen
brenge kon. Ferhalen fetelle en deurgeefe.
Hendrik mut foor generaasies kiendus un
geweldige skoalmeester weest hewwe.
Mar oek die duuzenden mensen die onder
sien leiding un stadswanneling maakten
hingen an sien lippen.
Ut sat'r al jong in. Hij bewaarde alles,
mar dan oek egt alles wat met Liwwad
den fan doen hat. Hij was nog gien der-
tug toen'ie fanne solder fan sien Luilek-
kerlandwoaning un eigen museum maakt
hat. Dèr hingen meer as fiefhonnert
skoalplaaten met historiese afbeeldingen en
fedder de wereld an skoalboekjes. Hij haal
de ut fooral fanne solders fan gemeente-
skoalen die't opruuming hielden. De drang
om te bewaren is nooit meer oofergaan.
Tot sien twintugste hielp'ie sien fader die
fïskoopman was. Op ut Saailand mar oek
befoorbeeld oppe Skoatermerk. Un druk
bestaan as kleine middenstanner. Fader
Ten Hoeve drong d'r op an dat Hendrik
en sien tweelingbroer Sytse fedder leere
suuden. Miskien om goed te maken wat'ie
self misse mutten hèt, disse atheïst die't
um self ut fïoolspeelen leert hadde en
siteere kon uutte Biebel mar oek uut ut
werk fan Multatuli. Beide jonges wer
den onderwiezer na hun oplieding anne
Herformde Kweekskoal Mariënburg, al
gingen se beide later un heel andere kant
uut.
Al die boeken die hij kogt bij ut anti-
kwariaat fan De Ruiter oppe markt of bij
boekhannel Van der Velde. Hij hèt ut self
wellus un siekte noemt. D'r moest fan
hem altiet un ferhaal an fast sitte andus
kogt'ie de boeken niet. Daarom oek sien
groate liefde foar de ferhaalefertellers
uutte Nederlanse literatuur: Theun de
Vries, Arthur van Schendel of Thomas
Rosenboom. Hij fon die ferhalen pragtug
mar d'r speulde oek nog wat andus wat'ie
Hendrik tijdens de openstelling van zijn woning in de Monnikemuur straat ter gelegen
heid van Open Monumentendag 1988 Foto: Leeuwarder Courant