FRISIA,feu,de Viris ADEL 13 Adel met drinkhoorn. Uit: M. Hamconius, Frisia seu de viris rebusque Frisiae libri duo, p. 7v 't Vernoegen in de eigen staet een keijserskroon te boven gaet. 't Is beter benijt als beklaegt als maer God behaegt. Het woord 'staet' is hier tegelijk in twee verschillende betekenissen gebruikt: die van de politieke bestuursvorm van een bepaald gebied en die van de toestand waarin iets of iemand zich bevindt. Getui ge de zin 't Is beter benijt als beklaegt' ver keert het gewest in een staat die jaloezie oproept. Gezien dit onderschrift verwijst het uithangbord mogelijk naar een ver haal dat bekend staat als de Magnussage. Al sinds de dertiende eeuw figureert in diverse teksten een heldhaftige Friese legeraanvoerder, Magnus Forteman, die voor keizer Karei de Grote Rome ver overde. Als beloning verkoos Magnus van Karei een serie rechten die de Frie zen vrijheid garandeerde 'zolang de wind van de wolken waait'. Deze Friese Vrij heid, een 'staatsstructuur' zonder grafe lijk gezag, kwam centraal te staan in de Friese historiografie en vormde de kern van de Friese identiteit. Een abstract begrip als nationale trots laat zich uiteraard moeilijk op een uithang bord of gevelsteen afbeelden en een sym bool als de Friese vlag bestond nog niet. De vergulde Fries personifieerde als het ware de Fries-patrottistische gevoelens. Ook 'old' in bovengenoemde olden Vries versterkt deze interpretatie Het woord moet niet opgevat worden als 'bejaard' en de betekenis gaat waarschijnlijk verder dan 'uit vroeger tijd'. Het woord geeft aan dat het om een van de vele fameuze Frie zen uit de goede oude tijd en van de oude stempel gaat: heldhaftig, trouw, deugd zaam en vooral vrijheidslievend. Ook in de zeventiende eeuw bleef de Friese geschiedschrijving populair, getui ge de boeken van Ubbo Emmius, Andreas Cornelius, Martinus Hamconius, Sicke Benninga en Johannes Hilarides. Hoewel sommige van deze geschiedkundigen en hun voorgangers later nogal zijn gedis kwalificeerd, leidt het geen twijfel dat inhoud en strekking van hun verhalen bekend waren. Het afbeelden van uit de geschiedschrijving bekende Friezen op uithangborden toont aan dat dit zich niet beperkte tot de intellectuele elite maar dat de geschiedverhalen en hun beteke nis in ruime kring bekend waren. Fryslan verslaat Holland op punten De Friese mythe had in het kader van de 'eeuwige' rivaliteit met Holland bete re papieren dan de tegenhanger ervan, de Bataafse mythe. Cornelius Aurelius (circa 1460-1531), een Augustijner mon nik uit Gouda, was een van de eersten die beweerde dat het Batavia van de

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2011 | | pagina 15