LiC0Vac^t^i»2
31
Joop van den Helm met Krijntje (links)
en Joop Collectie J. van den Helm
Terug in Leeuwarden
Op 18 april bracht ik ons gezin naar
Leeuwarden en probeerden we onze
huishouding weer op gang te krijgen,
wat niet meeviel. Er ontbrak nogal het
een en ander. Onze gasten Joop van
den Helm en haar kinderen Krijntje en
Joop bleven voorlopig bij ons. Wij heb
ben geprobeerd haar zo veel mogelijk
tot steun te zijn. De bevrijding was voor
haar (door de dood van Krijn ruim een
half jaar eerder) een moeilijk te verwer
ken ervaring. De feestelijkheden rond de
bevrijding zijn, mede hierdoor, aan ons
voorbij gegaan. We hebben ons direct
weer in het werk gestort. Dit was dan
ook wel noodzakelijk; ons gehele bedrijf
in Slootdorp was vernietigd, de vestiging
in Vollenhove was tot de laatste spijker
leeggeroofd. Maar we waren er doorge
komen en vol goede moed, dankbaar om
het feit dat wij in onze grote familie geen
Harmen en Annie Kingma na de bevrijding met de Studebaker Champion die begin
mei 1940 door garage Huizinga aan de Tweebaksmarkt was geleverd en onder een grote
stapel hout de oorlog overleefde Collectie A.M. Kingma
verliezen hadden geleden.
Wij hebben een tijd gehad waarin we
momenten beleefden dat we van angst
en spanning wel door de grond wilden
gaan, maar het alles overheersende
was de prachtige geest van solidariteit
welke we hebben mogen beleven. We
werkten met mensen van zeer uiteen
lopende wereld- en levensbeschouwing,
doch we werkten voor een gemeenschap
pelijke zaak, we vertrouwden elkaar vol
komen. Er werd nauwelijks gesproken
over geloofs of politieke verschillen. Hier
gold enkel het einddoel, ons land en volk
bevrijden uit de greep van een ideologie
welke erop gericht was geestelijke en
persoonlijke vrijheden te vernietigen.
Wij zijn tot op de huidige dag nog dank
baar dat wij deze bezettingsjaren in dit
kamp hebben mogen beleven.
Ik begon dit verhaal met de woorden
kort relaas. Het is nogal een lang ver
haal geworden, maar nu ik het overlees
en het mijn vrouw voorlees, merk ik en
krijg ik te horen, dat ik nog ontzettend
veel heb overgeslagen.' Harmens dochter
Geertje: 'Ik lees hier dingen die wij nooit
van hemzelf zelf gehoord hebben.' 'Inder
daad zijn er nog veel meer dingen gebeurd
dan ik hier heb vermeld, er gebeurde bij
na alle dagen wel wat bijzonders.'
Harmen heeft nauwelijks gepraat over
deze periode in zijn leven. Na de oorlog
ontving hij verschillende onderscheidin
gen die pas na zijn overlijden in 1977
tevoorschijn kwamen. Annie overleed in
1994.
Harmen Kingma, Kort relaas van mijn (onze)
illegale werkzaamheden in de periode 1940
1945, 1971.
Ale Kingma, Oorlogsherinneringen van Ale
Marten Kingma, 2010.
Ale Kingma, De overval op de timmerfabriek
van Kingma aan de Dokkumer Ee in juli 1944,
2012.
Harm van Zuiden, It dilemma fan Harm King-
ma, 2002.
Gesprekken met Ale Kingma, 2012 en 2013.