15 ingegeven uit de wens om zoveel mogelijk cultuurgrond te behouden en de hogere bouw aan de toekomstige grote verkeers weg, in casu de Archipelweg, werd ook ste denbouwkundig als passend gezien. Bij komend voordeel was dat de huizen wat goedkoper werden doordat de grondkosten naar verhouding lager werden. Woningstichting Sint Joseph kwam daarop in 1953 met een plan voor de bouw van 24 etagewoningen in drie woonlagen aan de Archipelweg, tussen de Linnaeus- straat en de Boerhaavestraat. Woningen met drie slaapkamers en bestemd voor gezinnen van zes personen. Dit huizenblok werd uitgevoerd met een onderverdieping waarin voor elke woning een bergruimte aanwezig was. De woningen, naar ont werp van architectenbureau Arjen Witte- veen, kregen zowel aan de voor- als aan de achterkant een ingebouwd balkon. 'Dit zal ongetwijfeld de voorgevel verlevendigen, terwijl voor de bewoners het voordeel van een ietsje meer beschutting geldt. Dat mag vrij belangrijk worden genoemd, vooral als men in het gunstige jaargetijde eens een kind in de box wat frisse lucht wil geven', zo schrijft de Leeuwarder Courant op 28 januari 1953. Ook werden nog twee beneden- en bovenwoningen aan de zuidzijde van de Boerhaavestraat gepland, geschikt voor gezinnen met vier, respectievelijk negen(!) personen. De woningnood bleek hardnekkig; ook in de loop van de jaren vijftig bleven de toegekende bouwvolumes beperkt en de vraag naar woningen onverminderd groot. Woningbouwcorporaties, in oost-Leeuwar den met name Beter Wonen en Sint Joseph, werd verzocht met plannen te komen. Sint Joseph kwam daarop in 1954 met een plan voor 30 etagewoningen in drie woonlagen aan de Archipelweg, tussen de Marathon- en de Linnaeusstraat en acht onder- en bovenwoningen aan de Mara thonstraat. Opnieuw onder architectuur van Arjen Witteveen. Deze woningen zouden in 1955 opgeleverd worden. De oplevering van de nieuwe woningen in de Linnaeusbuurt in 1948 en 1949 werd enthousiast begroet. Enkele jaren later kwamen echter de eerste minder positieve reacties, onder andere uit de gemeente raad: 'Huizenblokken in de Marathon- en Linnaeusstraat ('Marathonië' volgens een raadslid) zijn verbazend eentonig en egaal, ze geven wat een pakhuisachtig idee. Er zijn straten gemaakt die na verloop van jaren een grote kazerne lijken en dat is vreselijk. Het is een straf er te moeten wonen. Het moet toch voor de arbeiders die gedwongen zijn er heen te trekken (sic) zo aangenaam mogelijk worden gemaakt'. Wethouder Witteveen vond dat niet te snel een oordeel geveld moest worden: 'De beplanting is nog niet geheel aanwezig en heeft nog geen volume'. In de rest van zijn 'verdediging' maakte hij het alleen maar erger: 'Het is nu eenmaal zo dat de gemeente destijds bij de bouw in de Mara- thonbuurt de uiterste zuinigheid moest betrachten en door de massaliteit grote eenvormigheid voor lief moest nemen. Er is van gemaakt wat er van gemaakt kon worden. Ik geef toe dat royaler gebouwd zou kunnen worden, rijker en groter dan in de Marathonstraten is geschied, maar de gemeente zat ook toen in een korset van voorschriften.' Woonbuurt In de beginjaren waren de woningen in de Linnaeusbuurt erg gewild. Niet alleen door de heersende woningnood, maar ook gezien de gunstige prijs-kwaliteitverhou- ding. De 'toplaag' van de arbeidersklasse en het middenkader (onderwijzers, amb tenaren, politie) trok in de woningen. Het was zeker in die eerste jaren een kinder rijke buurt. Het wonen in de buurt was in en voor die jaren als 'normaal' te typeren; de speeltuin, de scholen op korte afstand, de (geleidelijke) komst van enkele winkels, de dagelijkse rondgang van diverse melk boeren en andere venters, lijn 1 van de stadsbus door de Linnaeusstraat, Mathij- senstraat en Boerhaavestraat (met een halte bij het Infectiepaviljoen) et cetera. De bewoners liepen zelfs voor op de rest van de stad, toen zij in 1959 bij de eerste groep verbruikers behoorden die op aard gas konden overschakelen! Winkels en bedrijvigheid Eind 1955 werd een perceel bouwterrein aan de noordzijde van de Linnaeusstraat, hoek Pasteurweg, in erfpacht uitgegeven aan de verbruikscoöperatie in Friesland, Excelsior, bestemd voor de bouw van twee winkels, onder één dak. De winkel aan de kant van de Pasteurweg zou in 1956 een Co-op (zelfbedienings!)supermarkt worden, met in de andere winkel een sla gerij. 'Met de huidige bezetting kunnen we de drukte niet meer aan', meldde de Co-op in 1962 nog in een advertentie met vraag naar personeel. Ter plaatse van het voormalige Schop- pershof, op de hoek van de De Ruyterweg en de Linnaeusstraat, was eveneens een winkelcomplex voorzien, met daarboven 12 woningen in twee woonlagen. Achter dat bouwblok zou een aantal garages gebouwd worden. Eind 1959 werd dit bouwterrein in erfpacht uitgegeven aan bouwbedrijf Friso, respectievelijk verkocht aan N.V. De Gruy- ter Zn. In 1960 werd het complex opgele verd en een verbindingsstraatje aangelegd tussen de Marathonstraat en de Linnaeus- straat, de dr. Jennerstraat, vernoemd naar de geneeskundige Edward Jenner. Naast de supermarkt van De Gruyter werd een nieuw bijkantoor van de Coöperatieve Zui- velbank gevestigd, met op de verdieping twee dienstwoningen. Ook textielhuis/warenhuis Zoer vestigde zich in 1961 in het nieuwe winkelcentrum, inclusief een depot van 'snelreiniger' Hoek- sema. Zo'n tien jaar later zou De Gruyter 'doorschuiven' naar het complex aan de noordzijde van de Linnaeusstraat, voor heen de Co-op vestiging, om daar een Metromarkt De Gruyter te openen. Daar naast, langs de Pasteurweg, werd een Esso-servicestation annex Fiat-garage gebouwd voor Van der Pol B.V. De vrijval lende ruimte van de oude supermarkt van De Gruyter werd ingenomen door de Fries land Bank. Latere huurders aan de westzijde van de Linnaeusstraat waren onder andere Albert Boonstra met bloemenzaak 'Carla', een Edah-filiaal, het Aquariumhuis/dieren speciaalzaak van de gebroeders De Vries, Jamin, Pet's Place, fysiotherapeut Dick Lamsma, Blokker en bakker Ieke Meijer. Begin 1992 werd de nieuwbouw opgele verd van het winkelcomplex aan de noord zijde van de voormalige Linnaeusstraat, met acht appartementen in twee lagen er boven. Andere vormen van bedrijvigheid in de Linnaeusbuurt waren of kort geves tigd (bijvoorbeeld wasmachinefabriek De Vries in de jaren vijftig aan het oos telijk uiteinde van de Linnaeusstraat), of marginaal (lompenhandel, wasmachine-

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2014 | | pagina 17