Leeuwarder zwemster werd de eerste klokkenluider
over doping in haar sport
LcovoF^ust. iC
30
Paul Bron In Leovardia 38 zagen we hoe de op 27 september 2013 overleden Sieta Posthumus in
1960 gedesillusioneerd en met een flinke hersenschudding terug kwam van de Olym
pische Spelen. Maar het was niet alleen die hersenschudding en als gevolg daarvan de
mislukking op de 4x100 meter schoolslag, die haar gemoedsrust stoorde. De zuiverheid
van haar sport was in het geding, omdat zij een sterk vermoeden had van het gebruik
van doping binnen haar eigen ploeg. Het verhaal van een dappere klokkenluider.
Zij vertelde op 16 maart 1961 aan de
Leeuwarder Courant dat ze tijdens de
selectiewedstrijden, dus ruim zes maan
den voor de Spelen in Rome, toevallig een
gesprek opving tussen een trainer en een
pupil. Sieta: 'Wat zeg je van de opmer
king: "morgen krijg je nog een spuit in
je bil en dan wordt je weer kampioen."
Zo'n opmerking maakt je kapot. Ik wist
gelijk dat het hier over doping ging en
ben direct naar Wim Mosterd gelopen.
Hij was onze zwemarts en hij heeft mijn
klacht doorgegeven aan de zwembond die
er vervolgens niets mee heeft gedaan.' En
vanaf dat moment heeft de twijfel haar
mentaal in de greep: 'Is er iets mis met
onze sport of niet?' Het voorval is slechts
een uit de rij die daarop volgde. In het
interview wilde ze zich nog niet uitla
ten over wat er op dat gebied in Rome
gebeurde.
Verdachte recepten
Sieta werd door de zwembond geselec
teerd voor Rome en was vastbesloten om
bewijzen te vinden voor haar vermoedens
en gaf haar ogen in Rome goed de kost.
En toen er zich een mogelijkheid voor
deed sloeg ze toe. Posthumus: 'In Rome
heb ik uit de tas van Marianne Heems
kerk twee recepten gepakt.' Na het ver
schijnen van het interview viel de vader
landse pers massaal over haar heen en
verweet haar te handelen uit rancune en
bitterheid over haar falen in Rome. Het
Parool beweerde dat Sieta de zwembond
in opspraak bracht: 'De zwemster die in
binnen- en buitenland talloze successen
heeft behaald, heeft besloten een streep
onder haar zwemloopbaan te zetten. Wie
van de motieven kennis neemt, krijgt
vooral de indruk dat Sieta door een com
plex van omstandigheden, die zij in bijna
8 jaar zwemervaring heeft opgedaan,
een duidelijk verbitterde, teleurgestelde
jonge vrouw is. Voor zover dit 'omzien in
wrok' zaken geldt als het brengen van
zeer grote persoonlijke offers, die nu door
haar als te groot worden gezien, zouden
wij helaas kunnen volstaan met te stel
len dat Sieta Posthumus blijkbaar en
helaas niet de genoegens aan haar sport
heeft beleefd, die zij er destijds gemeend
heeft in te zullen vinden.'
Het interview met de Leeuwarder Cou
rant was ook tegen het zere been van de
zwembond. J.E. Buiskool, directeur van
het bondsbureau geloofde ook dat het
een kwestie was van een teleurgestelde
zwemster, die niet de resultaten bereikt
had, die zij had gehoopt te bereiken.
'Misschien wordt er wel iets gebruikt in
de vorm van vitaminetabletten of -injec
ties door dr. Rolink, de arts die geregeld
controle heeft op enige zwemsters, maar
mogelijke doping? Nonsens.'
Aanvankelijk zou de kwestie in het
sportprogramma Flits van Frits Oster
bij de AVRO op televisie komen, maar
die behandelde liever geen controversi-
ele onderwerpen en dus kwam Sieta in
de uitzending van Espresso haar verhaal
doen bij Arie Kleywegt. Tijdens het inter
view las hij een brief voor van een van
de vooraanstaande zwemsters, gezien
de verhoudingen binnen de ploeg denk
ik van Erica Terpstra: 'Lieve Sieta, wat
ben ik toch blij dat je gedurfd hebt wat
wij geen van allen durven: je mond open
doen....' Kleywegts conclusies aan het
eind van de uitzending: 'De uitspraken
van Sieta Posthumus dienen bepaald
serieus te worden genomen. Ze kunnen
niet worden afgedaan met schimscheu
ten en ze kunnen niet worden wegge
wuifd. Ik geloof dat de KNZB er goed
aan zou doen wanneer hij zich daar wel
van doordrongen zou achten, want met
gepikeerde uitspraken als nonsens, insi
nuaties, laster, onbelangrijke vitamine
tabletten en "Sieta Posthumus mag niet
voor de televisie optreden", daarmee is
de zaak in dit stadium bepaald niet meer
te redden.'
Alhoewel Sieta in verband met het toen
inmiddels gevraagde onderzoek door de
medische commissie van de Nederlandse
Sport Federatie, te kennen had gegeven
geen verklaringen meer tegenover pers
of televisie te willen afleggen kwam de
'zaak Sieta Posthumus' uitvoerig in het
televisieprogramma Sportpanorama van
de Avro. Presentator Siebe van der Zee
vroeg er commentaar aan de voorzitter
van de KNZB, de heer J. de Vries, de arts
J.H.M. Rolink, chef d'équipe van de olym
pische zwemploeg, de heer S. Bolman
en de arts P. Smit, die met het medisch
toezicht op de Nederlandse olympische
ploeg in Rome was belast. De conclusie
van de heren: 'er is niets onbehoorlijks
voor en in Rome gebeurd.'
Het antwoord van Kleywegt liet niet
lang op zich wachten; in een extra uit
zending van Achter het Nieuws ver
klaarde een arts ten aanzien van de door
Sieta overgeschreven recepten, dat het