LeovAr^LA.^
bels Concert Ensemble iedere avond op, afge
wisseld door Tiroler dansen. Vrijwel elke
week engageerde Carels nieuwe artiesten,
waaronder zo nu en dan bijzondere nummers
als het negerduo Mamie Holman met Ameri
can Song and Dance, een attractie die in 1917 al
met veel succes in het Leeuwarder Bioscoop
Variété te zien was geweest.
Staking van de vergunninghouders
In januari 1920 ontstond er opnieuw beroe
ring onder de eigenaren van de Leeuwarder
horecazaken, doordat in de gemeenteraad een
voorstel was ingediend om de verkoop van al
coholische drank in het klein voortaan te ver
bieden tussen zaterdag middernacht en
maandagochtend acht uur en op christelijke
feestdagen. Toen er een staking dreigde van
alle Leeuwarder vergunninghouders, kwam de
raad in een speciale spoedeisende vergadering
bijeen. Een overvolle publieke tribune volgde
gespannen de heftige discussie. Een voorstel
om de zaak nu ook maar meteen af te doen,
werd verworpen en de raad besloot het voor
stel gewoon pas op de volgende vergadering
te behandelen. Daarmee was de staking een
feit en de volgende drie dagen - het begon op
vrijdag - gingen alle café's, restaurants, loge
menten en hotels volledig dicht. De stallingen
voor paarden bleven gesloten en hotels boden
geen logies aan. Bij alle zaken werd gepost
maar ieder hield zich er aan. Hoewel het tij
dens de marktdag niet tot al te grote proble
men leidde, lieten de meeste bezoekers nu
toch snel de stad weer achter zich. Een strop
dus voor veel winkeliers. In het weekend
kochten Leeuwarders demonstratief een
drankwinkel leeg en begonnen mensen open
lijk met drank rond te lopen, terwijl ook de
horecagelegenheden even buiten de stads
grens druk werden bezocht. Het doel van de
staking - de betekenis laten zien van het
hotel, café en restaurantbedrijf voor de hoofd
plaats van Friesland - werd zo wel bereikt. Het
voorstel werd de volgende dinsdag in de raad
verworpen. Bij de behandeling bleek zo'n ver
bod trouwens problematisch, omdat de ge
meentewet dit alleen toestond bij moeilijk
heden rond drankmisbruik en niet als alge-
mene maatregel. Bovendien zou het ook voor
bier en wijn gelden en zouden de plaatselijke
sociëteiten er buiten vallen.
Natuurlijk deed ook Carels volop mee met
dit protest tegen de voorgestelde droogleg
ging, want juist de vrijdag en het weekend
brachten de meeste bezoekers in de zaak. Het
protest trok trouwens landelijke aandacht en
leidde tot een fotoreportage in het weekblad
Het Leven, terwijl daarnaast Simon en David
Carels zich voor hun zaak lieten fotograferen
waar het actiebiljet 'Gesloten' voor het raam
prijkte.
Onder de nieuwe artiesten die regelmatig in
het begin van de jaren twintig in Grand Gala
optraden, trokken enkelen speciale aandacht.
Daaronder het danspaar Les Bernards, dat on
dermeer in de Opera van Parijs had opgetre
den, en de Duitse Lonnie Scholtz. Bijzonder
was het optreden van de zangeres Milly No-
blet, die als 'de vrouw met de mannenstem'
met haar volle bariton een echt stemfeno-
meen bleek te zijn. Ook de humorist Maup de
Vries, die regelmatig in Leeuwarden optrad,
Danspaar Anita en Montanesito
Illustratie uit weekblad De Kunst van 30 oktober
1920
trok toch veel bezoek. Inmiddels had de solo
violist G. Velt de leiding van het orkestje over
genomen en begeleidde David Carels steeds
vaker de artiesten op de piano.
Concertzaal Schaaf
Regelmatig adverteerde Carels dat hij, juist
door zijn contacten, in staat was voor allerlei
festiviteiten of gelegenheden een passend
muziek- of specialiteitengezelschap te leve
ren. Zo werd in de zomer van 1922 het uit tien
personen bestaande orkest dat regelmatig in
Concertzaal Schaaf op zondagmiddag een con
cert verzorgde, geleid door David Carels. Bo
vendien traden er als afwisseling artiesten op
die soms op dat moment ook in Grand Gala te
bewonderen waren. Zo konden de bezoekers
genieten van een licht klassiek repertoire met
Italiaanse liederen dat het Duo Miliny bracht
of van de met veel bravoure gezongen num
mers van de sopraan Toni Steimetz. De bari
tonzangeres Milly Noblet was eerder dat jaar
al in Grand Gala te horen geweest. In het
vroege voorjaar van 1923 zong de Duitse opera
zangeres Marga Reich met veel succes enkele
bekende aria's, tot groot genoegen van de goed
gevulde zaal. Wel werd in de krant opgemerkt,
dat het spelen van dansmuziek door het orkest
van David Carels tijdens de pauzes van een
concert vol operafragmenten, niet door ieder
een even positief werd ervaren.
Daarna werd de leiding van het orkest in de
concertzaal tijdelijk overgenomen door een
van de gezusters Waringa, omdat David Carels
in die tijd als pianist en begeleider enkele
keren op de zondagmiddag in het Oranje Hotel
moest optreden. Daar zou Carels, als impresa
rio, voor een boeiend cabaretprogramma gaan
zorgen. Tijdens deze reeks voorstellingen trad
elke middag een viertal attracties op waarvan
de meeste hier voor het eerst te zien waren,
zoals de danseres Helene Belfort. Over haar
optreden in het Haagse Scala Cabaret schreef
de krant Het Vaderland, dat zij haar fantasie-
dansen met een aangeboren gratie uitvoerde
'die haar een sieraad moet hebben doen uit
maken van het operaballet ensemble waaraan
zij verbonden is geweest. Technisch staat zij
op grote hoogte en haar costumes getuigen