Leeuwarden: wat ooit verdween, nu te zien in 3D
het Old Burger Weeshuis
Leov&r^ LA.il
Kim Schutte
Op basis van oude foto's en bouwtekenin
gen vervaardigt Louis Kemper digitale re
constructies van verdwenen gebouwen in
Leeuwarden. In deze zesde aflevering het
Old Burger Weeshuis.
In het zestiende-eeuwse Leeuwarden
werden de armen en zieken van de stad
ondergebracht bij door gilden en broe
derschappen gestichte gasthuizen,
zoals het Sint Anthony- en het Sint Jacobs
Gasthuis. Er bestond echter nog geen 'afzon
derlijke Inrigting ter verpleging van die on
gelukkige voorwerpen, van de ouderlijke
zorg berooft', zo schreef Wopke Eekhoff. Het
testament, en tevens de fundatiebrief voor
een weeshuis, van de kinderloze Auck Peters
dochter bracht hier in 1534 verandering in.
Dit Old Burger Weeshuis bevond zich
eeuwenlang aan het Raadhuisplein. Om
streeks 1870 werd echter duidelijk, dat het on
derkomen sterk verouderd en tevens te klein
was geworden voor het groeiende aantal
wezen. In 1873 werd hiervoor een oplossing
gevonden. De percelen gelegen tussen de hbs
en de nieuwe Zuiderstraat, waar gemeen
tearchitect Th. Romein een nieuw beursge
bouw wilde laten bouwen, kwamen na kritiek
op dit plan beschikbaar. Het Weeshuis nam de
grond over voor ƒ33.495,-.
De Leeuwarder architect H.R. Stoett, ont
werper van tal van herenhuizen in de stad en
tevens betrokken bij de verbouwing van het
Sint Anthony Gasthuis, werd aangetrokken
om het nieuwe Old Burger Weeshuis vorm te
geven. Ter inspiratie bezocht Stoett verschil
lende weeshuizen in het land. De bouw werd
uitgevoerd door Th. G. Bekhuis en D. Damstra.
Drie jaar later was het resultaat een twee
verdiepingen hoog hoekpand dat gekenmerkt
werd door ruime vleugels van ietwat uiteen
lopende lengte. Daar waar de vleugels elkaar
raakten in een afgeronde hoek bevond zich
een diagonale entree met een korte trappen-
