Voorstreek 15, een voorbeeld van vijf eeuwen
wonen en werken in de binnenstad
LeovAr^LA.^
2 Jeroen Bron
Het kenmerk van historische binnensteden
als die van Leeuwarden is de eeuwenoude
combinatie van wonen en werken. Deze
gold in het verleden weliswaar sterker,
maar ook nu zijn er in het centrum tal van
voorbeelden van dit samengaan. Daarbj
zijn panden regelmatig aangepast aan de
ruimtelijke eisen van de onderneming.
Dit artikel gaat over de historie van het
pand Voorstreek 15 met nadruk op de
vraag: wie woonden hier, welk beroep oe
fende men uit en welke aanpassingen
vroeg dit van de woning? Ik ga daarbij van
het heden terug naar het verleden. Voor de
periode na de Tweede Wereldoorlog kon
ik deels nog dankbaar putten uit de herin
neringen van vroegere bewoners. Voor de
periode daarvoor raadpleegde ik histori
sche bronnen en het digitale archief van de
Leeuwarder Courant, met als beperking
dat de vroegste geschiedenis enigszins
fragmentarisch is.
Het riante appartement met adres
en toegang op Eewal 88, ligt
boven de winkel van Voorstreek
15. We betrokken het in 2016 om
er te wonen, te studeren, (thuis) te werken en
gasten te ontvangen. Thuiswerken heeft het
afgelopen decennium een grote vlucht geno
men, waarbij kantoorlocaties vooral ontmoe
tingsplekken zijn geworden voor werk
nemers die voor het overige vanuit eigen huis
werken, al dan niet ingelogd via glasvezelver
bindingen. Het internet heeft het werken
daarmee sterk veranderd, net als overigens
het moderne koopgedrag: online aankopen
maken dat veel winkels het moeilijk hebben
en soms verdwijnen. Ook het winkelpand
Voorstreek 15 staat al een jaar of zes te wach
ten op een nieuwe uitbater of een andere be-
De achterzijde van Voorstreek 15 toont het dui
delijke verschil in de bouwstijl van de zestiende
eeuw en die van de negentiende eeuw
stemming. Centrumlocaties zijn zeer gewild
bij bezoekers van cultuurhistorische steden.
Dat geldt zeker voor Leeuwarden als culturele
hoofdstad 2018. Een ontwikkeling van de
laatste tijd is het semicommercieel ontvan
gen van gasten in de eigen woning, in het
Fries bekend als 'bed en brochje'. De bovenste
etage is geschikt gemaakt voor logees door
het plaatsen van extra sanitaire voorzienin
gen. De aanwezige lift bevordert de bereik
baarheid voor mensen die minder goed ter
been zijn en voor gasten met veel bagage. Ge
sprekken aan de keukentafel lenen zich goed
voor de promotie van onze mooie stad.
De Voorstreek met geheel rechts de winkel van Pasveer, circa 1960