de Voorstreek aangekomen bij zijn verloofde.
Hier had hij zich van behoorlijke kleding voor
zien en was meteen weer weggebracht naar een
ander duikadres, waar hij zich rustig kon neer
geven'.
Overigens was het niet Toon die de Duitsers
trachtten aan te treffen bij ons thuis. Uit de
verhoren is gebleken dat ze Henk Visser zoch
ten.
Bauke J.de JongStiens
Een in Leeuwarden wonend familielid stuurde
mij, wetende dat ik de ontwikkelingen van de
familie Koldijk zoveel mogelijk heb gevolgd,
een kopie van het artikel van Paul Bron in Leo-
vardia 53, waarin hij schrijft over inspecteur Ype
Koldijk.
Ik was veertien toen de bevrijding kwam. Wij
woonden dicht bij het gezin Koldijk in de buurt.
Er waren drie zonen: Abe Jan, Jan en Dick en
twee dochters: Rie, die verpleegster was in
Assen en daar in 1942 jong is overleden, en Ina.
Mijn ouders waren lid van de Evangelisatie
vereniging De Bijbel en Koldijk was er secreta
ris. Ze troffen het echtpaar bij de diensten in
gebouw Irene op de Nieuweburen. Wat waren
ze hevig teleurgesteld toen bleek dat hij dien
sten verrichtte voor de gehate bezetter. Ype Kol
dijk overleed in september 1952 als gevolg van
een slepende ziekte, 57 jaar oud.
Ook Ype's zoon Abe Jan koos de kant van Hit
ler. Als jonge NSB'er studeerde hij medicijnen
aan de Friederich Wilhelm Universitat waar hij
cum laude slaagde voor zijn doctoraal. Hij deed
dienst als SS-onderofficier/legerarts tijdens het
Ardennenoffensief en in 1944 werkte hij in het
SS-Lazerett Berlin. Hij werd krijgsgevangene
van de Amerikanen, die hem in 1947 overdroe
gen aan het Tribunaal Leeuwarden, dat hem
veroordeelde tot internering. Hij mocht boven
dien gedurende tien jaar niet het beroep van
arts uitoefenen. Wel moest hij als arts drie jaar
werken in interneringskampen.
Eenmaal vrij vestigde hij zich als arts in het
Limburgse Susteren. Zijn fascinatie voor het
nazidom behield hij tot zijn dood in 2015 en hij
bleef contact houden met zijn oude strijdmak
kers. Ook liet hij zich de bewondering door
neo-nazi's met trots welgevallen.
Na de oorlog werd hij door de weduwe van de
anti-nazi-arts dr. Wilhelm Knipping beschul
digd van het feit, dat hij haar man had gedwon
gen mee te gaan naar een SS-feest in Morsbach
bij Bonn waar hij hem uit een fles whisky liet
drinken waarin dertig opiumtabletten waren
opgelost. De gedrogeerde arts overleed enkele
uren later. Koldijk kende het slachtoffer, omdat
hij als arts-assistent bij Knipping thuis was in
gekwartierd. Knipping zou hem na langdurige
politiek/ethische onenigheid uit huis hebben
gezet. Tot een veroordeling is het nooit geko
men wegens gebrek aan overtuigend bewijs en
omdat het openbaar ministerie twijfelde aan de
betrouwbaarheid van de getuige, de oud SS'er
Karl Menke. Advocaat dr. Meinecke, die de we
duwe jarenlang bij de vele processen bijstond,
schreef later: 'Ik geloof persoonlijk dat me
vrouw Knipping groot onrecht is aangedaan.'
Abe Jan Koldijk overleed in oktober 2015 op de
leeftijd van 94 jaar in het Limburgse Susteren.
Dankzij Leovardia ben ik iets meer aan de
weet gekomen over de geschiedenis van Koldijk
gedurende de Tweede Wereldoorlog.
D. de JongRotterdam
Onbekende korfbalclub voor dames in
Leeuwarden
Onlangs ben ik in het bezit gekomen van een
foto met daarop veertien dames in sportkos-
tuum. De dames worden geflankeerd door
twee ietwat taps toelopende gevlochten man
den of korven en een (voet)bal. Ze dragen ban
den om de linkerarm. Er is onmiskenbaar
sprake van een dames-korfbalteam. Op de ach
terzijde van de foto staat met potlood geschre
ven: Leeuwarden ie korfbalclub. De foto is
helaas niet gedateerd, maar moet - mede gelet
op de primitieve korven en de kleding - in de
begintijd van het dameskorfbal in Friesland
zijn gemaakt. Dat wil zeggen tussen 1903 en
1910. Gelet op de boomwal op de achtergrond,
lijkt de foto eerder in het zuiden of oosten van
de provincie te zijn gemaakt, dan in de stede
lijke omgeving van Leeuwarden.
Het is niet uitgesloten, dat het hier gaat om
dames van Brinio. Bekend is, dat de dames bij
deze gymnastiekvereniging al in 1903/04 het
korfbalspel beoefenden. Het kan ook een
groep meisjes zijn, die in 1906 regelmatig
korfbalde op het speelterrein aan het Nieuwe
Kanaal. In die tijd voetbalde Frisia daar ook.
Later is daar de Koepelkerk gebouwd. Bekend
is, dat deze meisjesclub in hetzelfde jaar is
overgegaan naar gymnastiekvereniging De
Jonge Brinio (later gymnastiekvereniging
LeovitïD
Inspecteur Koldijk
37