LEEUWARDEN in 1664
2
keren zijn er speciale postzakken naar dit
sanatorium gegaan, niemand lieeft liet totale
aantal kaarten precies bepaald, maar het
moeten er minstens tienduizend zijn ge
weest!
En dan hebben we dus nu, als meest re
cente voorbeeld van het feit, dat de men
sen toch wel in beweging willen komen
deze tentoonstelling, die in vier dagen tijd
het ongelooflijke aantal van 21.000 bezoe
kers heeft gehad. Die bovendien al direct
bij de voorbereidingen op veler medewer
king en belangstelling kon rekenen. Anders
was d>' zaak trouwens niet voorelkaar ge
komen, wa it juist met het oog op de on
gewisheid van de publieke reacties konden
er geen handenvol geld ingesmeten wor
den. liet werd allemaal „liefdewerk", maar
dit is op een uitstekende en enthousiaste
manier verricht. „Het Stokpaardje" is niet
alleen materieel, maar ook ideëel een groot
succes geworden voor de organisatoren
en op de achtergrond de stichting „De
Leeuwarder Gemeenschap".
.W-
Het belangrijkste is, dat deze tentoonstel
ling niet een geslaagd aardigheidje zonder
meer was, gedragen en gesteund door dui
zenden Leeuwarders, maar dat zij een doel
heeft gediend. Dit doel is de verantwoorde
vrije tijdsbesteding, een probleem, dat
heden ten dage de belangstelling van velen
heeft. Burgemeester Van der Meulen heeft
hierop gewezen bij de opening. De tijd van
ellendig lange werkdagen en een korte
periode van vergetelheid in de kroeg is
voorbij. We mogen ons gelukkig prijzen,
dat de maatschappelijke vooruitgang dit
heeft liewerkstelligd.
Maar 1111 de mensen vrije tijd hebben, is
het probleem van de vrjjc-tijdsbesteding
aan de orde gekomen. Niemand hoeft de
illusie te koesteren, dat dit probleem zich
zelf zal oplossen. Velen weten geen raad
niet hun vrije tijd, ze zouden misschien wel
iets willen aanpakken, maar ze weten niet
wat. Zo ontstaat bijv. de simpele en geest
dodende liefhebberij om 's avonds maar
wat over de Nieuwestad te slenteren, zon
der doel en zonder zin. Funest is dit vooral
voor de jonge mensen, die deze wereld
maar gelaten over zich heen laten gaan
tjerwijl ze nog hard moesten vechten om
lmn plaats in deze wereld te veroveren.
Wanneer we dit schrijven in verband met
„Het Stokpaardje", dan betekent dit geens
zins, dat we va:i alle mensen knutselaars
willen maken. De tentoonstelling heeft
slechts één van de vele kanten van de vrije
tijdsbesteding getoond. Er zijn veel meer
mogelijkheden, die misschien bij een vol
gende gelegenheid aan de orde gesteld kun
nen worden.
Waarbij, naar onze mening, vast dient te
staan dat deze volgende gelegenheid er
moet komen. Het Stokpaardje" heeft de
mensen gegrepen en dit contact moest vast
gehouden en, zo mogelijk, uitgebreid wor
den. De knutselaars hebben elkaar en het
publiek gevonden, ze mogen elkaar niet
weer uit het oog verliezen. De mogelijk
heden om de mensen bij elkaar te krijgen
zijn te schaars om ze te verwaarlozen na
een incidenteel succes.
«ï'->
*7C
Voor de naaste toekomst zouden we knut
selend Leeuwarden meteen een suggestie
aan de band willen doen. Naar onze me
ning moet het thans mogelijk zijn de ver
kregen saamhorigheid der knutselaars in
één massaal werkstuk tot uiting te brengen.
Zo n werkstuk is er. Leeuwarden is een
zich steeds sterker uitbreidende stad, die
daardoor uiterlijk en innerlijk steeds ver
der van bet verleden verwijderd raakt. Dit
is geen gebrek, integendeel, maar de band
met bet verleden moet blijven bestaan.
Het Leeuwarden van 1500, 1600 of 1700
bestaat afgezien van enkele gebouwen
niet meer. Maar bet zou in miniatuur
herschapen kunnen worden aan de hand
van oude tekeningen en plattegronden, die
bijv. in het gemeentearchief bewaard wor
den.
Het zou een groot werkstuk, maar naar
onze smaak een aantrekkelijk werkstuk
zijn, waaraan velen hun capaciteiten op
allerlei gebieden zouden kunnen schen
ken. Er zijn mensen nodig, die de plannen
kunnen maken, er zijn houtsnijders, figuur
zagers, schilders en nog veel andere men
sen voor nodig.
Misschien heeft het succer; van „Het Stok
paardje" ons overmoedig gemaakt, maar
we willen opnieuw de sprong in het duister
wagen, eenvoudig door eens te proberen
of men voor dit plan te vinden is.
Wie nemen bet initiatief over, wie stellen
zich als belangstellenden in verbinding met
de Redactie van „De Leeuwarder Gemeen
schap" 0111 een begin te maken met de
verwezenlijking van dit maquette-plan? We
zijn benieuwd!
Op nevenstaande pagina ziet de lezer een
van de mooiste stadsplattegronden van
vroeger. Het jaartal is 1664. Met enige
moeite zult u op de kaart lettertjes kun
nen ontdekken, die de belangrijkste ge
bouwen aanduiden. De cijfers hebben 1 in
trekking op de straten. Voor wie in gedach
ten een wandeling door bet Leeuwarden
van de zeventiende eeuw wil maken
geven wij hieronder de betekenis van de
letters:
A Oldehove, B Nieuwehove, C Jacobijner-
kerk, D Galileërkerk, E Westerkerk,
F Clarissekerk, later Franse kerk, G S.
Catharine kerk, H Nieuwetoren, I Lands
huis, K Vorstenhof, L College van Gede
puteerde Staten, M Kanselarij, N Blokhuis,
O Werk- en Tuchthuis, P Munt, Q Vor-
stentuin, II Vorstenstal, S Raadhuis,
T Waag, V Latijnse school, W Weeshuis,
X Gasthuis, Y Stadsdoelen, Z Beier
(tehuis voor zieken en zwervers),
a Pesthuis, b Ammunitietoren, c Burma-
niahuis, d Minnemahuis, e Schwartzen-
bergshuis, f Heer van Amelandshuis, g St.
Catharinepoort of Hoeksterpoort, h
Nieuwe Vlietsterpoort, i St. Jacobspoort of
Wirdumerpoort, k L. Vrouwenpoort, 1
Nieuwe Waterpoort, m Verlaat.
Enige genodigden bekijken scheepsmodellen, die op „Het Stokpaardje"
waren geëxposeerd