Feiten en feitjes uit de voorgaande tien jaren
1 z
Slachthuis
Veemarkt
Scheepvaart
Woningbedrijf
Emigratie
Schuld
31
Het Openbaar Slachthuis heeft
na de oorlog terdege het tijd
stip gemerkt waarop vlees op
hield een distributie-artikel te zijn.
Dat was in November 1949 en het
aantal geslachte dieren, vooral run
deren, steeg toen plotseling. Die stij
ging bleef enige jaren voortduren;
nu schommelt het aantal tussen 6500
en 7000 per jaar en dit is aanzien
lijk meer dan voor de oorlog.
De oorzaak hiervan ligt enerzijds in
de toeneming van het inwonertal,
anderzijds in de omstandigheid, dat
veel slagers van buiten de stad hun
vlees zijn gaan betrekken van de in
het Slachthuis gevestigde vleesgros
siers. liet verzorgingsgebied is dus
uitgebreid.
Een zeer belangrijke hoeveelheid
vlees is in de na-oorlogse jaren in
gevoerd, vooral uit het buitenland.
In 1948 was dit ongeveer anderhalt
inillioen kilo. De gedunde eigen vee
stapel kon niet in de behoefte voor
zien, zelfs niet bij de schrale distri
butie-porties.
Invoer van rechtstreeks uit het bui
tenland afkomstig vlees moet ge
schieden over een zogenaamde „Eer
ste Kantoor". Leeuwarden fungeerde
door zijn gunstige ligging vaak als
zodanig voor de hele provincie. Na
1950 is, met uitzondering van een
gering aantal levend uit Ierland en
Denemarken aangevoerde en hier
geslachte runderen, geen vlees uit
het buitenland meer aangeboden.
\7 oor de Leeuwarder veemarkt
ligt de belangrijkste gebeurte
nis nog in het verschietdc
verplaatsing naar een terrein tussen
llcliconweg en de spoorlijn naar
Stiens, ten Zuiden van het Harlin-
gerplein. liet vorige jaar nam de
gemeenteraad het besluit tot deze
verplaatsing.
Een belangrijke gebeurtenis uit het
na-oorlogse verleden was het afslui
ten van de markt voor met t.b.c.
besmet vee. Sedert 15 Mei 1950 is
de Leeuwarder veemarkt uitsluitend
toegankelijk voor t.b.c.-vrij vee.
liet laagtepunt in dc aanvoer was
in 1948 met ongeveer 165.000 stuks
vee, waarvan ongeveer 100.000 run
deren. In 1954 waren deze aantallen
globaal respectievelijk 245.000 en
160.000. In 1939: 230.000 en
150.000.
et dc opening van de Friese
kanalen in 1951 is Leeuwar
den bereikbaar voor kust
vaartuigen en grotere typen binnen
vaartuigen. Reeds zijn hier aange
komen schepen met een grootte van
bijna 1600 ton.
II et Gemeentelijk Woningbedrijf,
daterend uit 1920, heeft na
de oorlog een belangrijke ont
wikkeling doorgemaakt als gevolg
van de sterke uitbreiding van het
aantal gemeentewoningen. Elders in
dit nummer wordt deze nieuwbouw
besproken; we mogen hier nog even
bet begin- en eindgetal over de tien
jarige periode vermelden. In 1945
was het aantal gemeentewoningen
761 en 1954 bracht het merkwaar
dige getal 1999.
De zorgen van de dienst hadden in
hoofdzaak betrekking op de huisves
ting van een deel van de stadsbevol
king, maar ook de eigen huisvesting
van het Woningbedrijf vroeg nogal
eens de aandacht. In 1945 was het
kantoor gevestigd in het perceel
Raadhuisplein 30, in 1948 werd het
verplaatst naar het vooroorlogse adres
Wisscsdwinger 1, het gebouw van
Gemeentewerken. Dit duurde tot 8
Juli 1950 toen het tegenwoordige
kantoor in het perceel Arendstuin 41
in gebruik werd genomen, dicht bij
de werkplaats in de oude gemeente-
werf, die van 1 Januari 1949 onder
houd in eigen beheer mogelijk maak
te.
Het Gemeentelijk Woningbedrijf
beschikt thans over twee woning-
inspectrices.
Cijfers over het vertrek van in
woners van Leeuwarden naar
het buitenland en over vesti
ging van mensen uit het buitenland
in Leeuwarden staan ons ten dienste
over de jaren 1949 tot en met 1951.
Hierbij ontmoet men dus in het bij
zonder gegevens over dc emigratie,
ten aanzien van Indonesië echter ook
van de omgekeerde beweging in de
laatste jaren.
In 1949 vertrokken naar Australië
nog slechts tien personen, het jaar
daarna, 1950 dus, waren er echter
257 vertrekkenden. In 1951 229, in
1952 215, in 1953 daalde het aantal
tot 93 en in 1954 nog verder tot 42.
In 1952 vestigden zich hier uit
Australië 5 personen, in 1953 3 en
in 1954 21.
Het tweede emigratieland, Canada,
mocht in 1949 67 oud-Leeuwarders
verwelkomen, in 1950 108, in 1951
330, in 1952 276, in 1953 244, in
1954 129.
Uit Canada vestigden zich in Leeu
warden: in 1950 5 personen, in 1951
7, in 1952 14, in 1953 7, in 1954 26.
Voor Indonesië plaatsen we de aan
tallen der vertrokken en der binnen
gekomen personen achter elkaar
1949 vertr. 164, gev. 0; 1950 vertr.
31, gev. 201; 1951 vertr. 38, gev. 94;
1952 vertr. 36, gev. 86; 1953 vertr.
31, gev. 86; 1954 vertr. 12, gev. 105.
LI hoeft er niet over in zorgen
J te zitten, wanneer we hier
over schuld spreken, maar
een feit is, dat er sinds de bevrij
ding aanzienlijke lasten op dc schou
ders der Leeuwarders zijn gelegd,
wanneer de totale gemeentelijke
schuld wordt gedeeld door het aan
tal inwoners. Op 1 Januari 1945 was
het bedrag per inwoner f 236,64 en
op 1 Januari 1955 f 604,22. Het
grootste deel daarvan betreft dc wo
ningbouw; ten bate hiervan was be
gin 1945 de schuld per inwoner
f70,67 en begin 1955 f363,08. De
totale gemeentelijke schuld was op
1 Januari van dit jaar f 49.160.711,78,
waarvan ten bate van de woning
bouw f 29.541.014,06.
