Under het klokje
Hef wurdt weer kacheltsjetied,
mannen."
Deze even ware als kille op
merking was door een der klokgasten
gelanceerd op een der eerste October-
dagen.
Willem: „De seumer hèt uutdiend. Mar
loor deze seumer een tien met een gril-
lel en een tuut tan juf."
Dorus: „Nou, die tuut wil Liuwe wel
hewwe. Die is niet ieul wend op dut
gebied."
Rein: „Laat Liuwe mar skuive, Dikke.
Ouwe bokken, groene bladsjes!"
Liuwe: „Ik hoor jim wel, mar ik acht
jim niet. Mar Willem hèt geliek: een
beste seumer hewwe achter ons ouwe
rug. En savens wurdt het al weer hóve-
rich."
August: „Jimme salie wel sêgge, daar
hew je Auguust weer te seuren, mar het
is mar, so't is: de brandstol is hardstikke
duur, dat stoken is een dure liefhebberij."
Manus: „Geliek hest dis keer, Auguust.
Sfoken is duur en het komt so leer hene,
je kenne niet meer sonder kachel."
Willem: „Wel né, man. As je savens
stil sitte, krij je bloemen op 'e buuk.
Met kouwe lóten op bed en niet anders."
Dorus: „Fan Willem sien ritsjes deur de
stad sal oek wel niet ieul meer komme.
Ja, hoe is dat met dien swager gongen,
Liuwe?"
Liuwe: Open doekje, hé?"
August: „Wat seistou, open doekje?"
Willem: „Ja, wis. Liuwe bedoelt: Die
liegelante lan 'e krantemannen wurdt
nou anders bruukt. Om lioeltsjes rond te
brengen."
August: FioeltsjesBinne die krante
mannen een bloemehandeltje begonnen?
Ik begriep der niks lan."
Dorus: Mar leestou dan gien krante,
Auguust? Fan die aksje foor het Fries
orkest. Der mut geld op 't kleed komme
ommers. Alle aves stukjes in 'e krante:
Een open doekje loor ons Fries orkest."
August: „Ik hew der niks fan lezen. „Mar
hewwe wij soort meensen nou belang
bij son orkest?"
Willem: „Nou, dat drekt niet. Mar daar
om lien ik son aksje wel mooi en se
skrieve der oek leuk over. En eikeneen
doet met."
August: „Mar die lioeltsjes dan?"
Willem: „Nou sien, het plak waar in één
week het meeste geld wegkomt, krijt een
gouden iioele. Dat ken Grouw we ze, dat
ken Winsum weze en dan wurdt die
iioele der henebrocht met de liegelante
lan 'e krantemannen. En dus kenne wij
der niet insitte. Hest het deur, seun?"
August: „Nou, het skiemert mie te meen
sen. Heiendal lreemd is 't oek niet loor
mie, ik hew der dochs wel wat lan
weten."
Liuwe: Wij mutte mar wachte tot 'e
iolgende seumer. Dan kenne we dan es
kieke hoe 't met de nije iémerk liekt."
Dorus: „Der is een allemachtig duur
plan in 'e gemeenteraad weest. Elk ker-
tier een muljoen of so hek lezen. Dat
seit wat jonges, dat seit wat!"
Willem: „Ons beesjes krije een mooi
plak en de boeren en de kooplui krije
't mooi loor mekaar. Veel plezier voor
mens en dier. Hoe sei'k dat?"
Manus: „Ik hew die wel es minder hoord,
Sterke! Mar só dat nije plak wel gaadlijk
weze? 't Liekt mie so leer."
Willem: „Ach, mien jonge, wat binne
nou afstanden? En de eerste belangheb
benden riede in auto's, en de beesten
oek."
Dorus: „Ja, het is so as wij dat wel es
iaker bepraten hewwe, Liwwadden wurdt
een grote stad. En so as dat daar nou
Frijdes gaat, ken oek niet een kant uut."
Rein: „Mar as jou suks leze en denke
an 'e stumpers, die op een knap huus
sitte te wachten, nou dan liekt het wel
ol se loor de beesten meer over hewwe
as foor de meensen."
Willem: „Rein, Rein, jonge, nou praast
as een kiep sonder kop. Heden, heden,
suk praat had ik nou fan dij niet ler-
wacht. Het gaat dochs niet om 'e bees
ten, mar om 'e léhouwerij, en 'e handel
en weet ik ieul meer. Daar sit loor heel
wat meensen een stuk brood in. En nou
dou en dan ik weer."
Rein: „Ast dan niet foor de beesten is,
dan is 't wel loor die dikke boeren. Tien
muljoen loor een Iémerk, staan 't es uut."
August: „Och ja, as ik Rein so hoor
Ik hew der niet Ieul ierstand fan, mar
ja, as je dat so hore, dan stinkt het wel."
Liuwe: „Wuustou een Iémerk hewwe,
die't niet stinkt, Auguust?"
August: „Dou begriepst mie wel hé? Het
saakje deugt niet."
Dorus: „Mannen, nou wu ik jimme dochs
wiezer hewwe. Wij weune in Friesland,
het land lan 'e boeren en 'e koeien, lan
'e Frico en 't stamboek. Daar hoort
hannel bij, dat ken nooit anders."
Manus: „En 't gaat niet alleen om 'e
boeren. De boer hèt knechten nodich, en
naar de merk riede auto's met sjufteurs,
en der binne koeiedrievers, en melkers
en... Wij mutte dit groot sien, mannen."
Willem: „So mak het hore, Briltsje. Dit
is een merk, niet alleen loor de stad, niet
alleen foor Friesland, maar loor ons hele
land."
Rein: „Ik mut sêgge, ja, die kant, die't
jimme noeme, sit er oek an. Mar jonge,
om daar nou muljoenen an te fergrie-
men in een tied, dat we sitte te springen
om weunings, ik weet het niet."
Willem: „Ja, mar, dut is gien geldler-
griemen mien jonge. En só der één
weuning meer om bouwd wurde, as die
Iémerk der niet kwam? Gien sprake lan."
Liuwe: „Mien swager bij de krante seit:
De hózebouwerij hèt twee handikappen:
krapte an folk en krapte an stienen."
Rein: „Nou goed, jimme salie geliek
hewwe. Mar nou nog es wat. Komt er
nou een nije straat lan de Stienserdiek
over 't water en 't spoor hene naar de
Skraans toe?"
Manus: „Ja, das de bedoeling. Een rond
weg sogeseid."
Dorus: „Het gaat er om weg, mannen.
So as Willem het laassen es sei: Straks
kenne wij ons eigen stad niet meer. En
kere ken je 't oek niet."
Willem: „En dat mag oek niet. De loor-
uutgang mag je nooit tegenhouwe. Het
ierkeer lan Iendaag de dag iraagl grote
en brede en goeie wegen."
Liuwe: „Wat is der wat bij de weg niet?
En wat een ongelukken alle dagen. Het
is een gekkeboel langer."
Manus: „Dat is een saakje ian onfoor-
sichtige meensen. Die Hene jou in een
auto, mar oek wel lopende. En as je dan
die opsloepte jonges nimme op 'e fiets
en sommige gekken op 'e brommer, nou,
berg je dan maar
Willem: „Daar kenne de kranten niet
genoeg over skrieve. En de ouwe ko-
ninginne bemoeit her der oek met en ik
looi lan 'e regering oek. Su ken't niet
blieve."
Rein: „Laassen in den Haag oek. Een
lent achter 't stuur met een best stuk
drank in 't lichem, en dan as een gek
deur een drukke straat riede. Een paar
dooien en een nusje gewonden. Op-
hange musten se sukken. Ophange!"
Willem: „In elk geial musten sukken een
beste douw hewwe. En nooit weer ach
ter 't stuur. Mar ik looi niet dat de wet
daar goed in loorsiet."
Liuwe: „Dan mutte Drees en sien maten
daar maar es op omdoktere. Want so
as Willem seit: Su ken t niet blieve!"
Dorus: „Suden Drees en die mannen het
sich nog wel so druk make? Se binne
hast weer uutdiend. Folgend jaar binne
der al weer ferkiezingen."
August: „Mar gien pollentiek onder 't
klokje, mannen. Ik hew der niet te Ieul
terstand ian, en as je beginne te praten,
wurdt het gauw een saakje lan: Hiete
koppen, kouwe harten."
Willem: „Nou, het mut al raar komme,
as wij met mekaar ruzie krije. En der is
nou één keer pollentiek in 'e wereld, en
we mutte oek wel es stemme.
Manus: „Ik hew nog nooit stemd. Ik
sal 't jim wel anders lertelle."
Liuwe: „Hestou nog nooit stemd, Manus?
Mar, jonge, daar staat looi ik stral op.
Hester nog nooit last met had?"
Manus: „A, né ju. Ik gaan der wel hene,
en ik kruup oek wel in sun hokje, mar
dan tierelantijn ik wat op mien brielke
om, vouw het dicht en stop het in die
grote spaarpot."
Willem: „Dan is 't ongeldig. Dou stemst
wel, mar dien stem geldt niet met. Mar
wat sest er dan op ju?"
Manus: „Ik trek wat streepkes en tsjoen
der wat met om en al so meer."
Liuwe: „Mien swager bij de krante hèt
wel es bij die stemmerij weest; so bij de
scholen langes om de uutslagen. Och,
och, je lache je dood as je dat hore,
wat sommige meensen der opskrieve.
Over de trede, en over Abe en weet ik
ieul. Een kéét hadde één ol andere halve
gare der opskreven:
„Waren alle meensen krekt as ik
en hadden oek niet stemd,
dan stonnen alle grote heren
vanavond in hun hem."
I I
