V-V-V- «/eetwaren
zestig jaar en
jong van hart
2
In 1897 kwamen enige notabele Leeuwarders bijeen om te
spreken over de bevordering van het vreemdelingenverkeer.
De het jaar daarvoor in de Friese hoofdstad gehouden nijver
heidstentoonstelling had vele duizenden bezoekers getrokken;
vreemdelingen, die tot de toen nog vrij nieuwe ontdekking
kwamen, dat Friesland, in het bijzonder Leeuwarden, de moeite
van een bezoek heel wel waard was. Voor de meeste Nederlan
ders was dit gewest voordien onbekend terrein, dat men m ge
dachten bewoond zag door een primitief, stug en als het zo
uitkwam opvliegend slag mensen. Bij de tentoonstelling leerden
ze anders en heter en de Leeuwarders van hun kant ontdekten,
dat er met wat goede wil en propaganda toch heus wel wa
kon worden gedaan aan de versterking van de aantrekkings
kracht van de stad ten opzichte van de vreemdelingen.
De notabele inwoners van Leeuwarden, onder aanvoering van
de heer H. W. Nederhoed, lieten over deze zaak hun gedach
ten qaan en kwamen tot de conclusie, dat er een vereniging
tot bevordering van het vreemdelingenverkeer voor Leeuwar
den en omstreken moest komen. De zaak werd met voort
varendheid aangepakt, de organisatie kwam tot stand en
leverde een jaar later al een zeer duidelijk bewijs van haar
bestaan en van haar bestaansrecht door het op touw* zetten
van een grote reclame-optocht. Dat was op 30 mei 1898 en
wanneer u ons vraagt alle evenementen te vermelden die
VVV Leeuwarden sindsdien en dat is dus in de afgelopen
zestiq jaren heeft georganiseerd of gestimuleerd, dan zou
het een indrukwekkende opsomming worden. Laten we mogen
volstaan met een paar markante hoofdzaken.
Allereerst valt op hoeveel V.V.V. Leeuwarden heeft bijgedra-
qen tot het brengen van fleur en sfeer in de stad. Al in de
eerste jaren van haar bestaan wist zij een draaiorgel in de
stad te krijgen, in 1903 vergastte zij de Friezen op het eerste
concours-hippique, een festijn, dat sindsdien wel dubbel-en-
dwars een onvergankelijke plaats in het feestelijke volksleven
heeft verworven. V.V.V. heeft een indrukwekkende reeks
tentoonstellingen op haar naam staan. Het begon m 1906 met
een grote nijverheidstentoonstelling, m 1920was de elektri
citeit het onderwerp van een expositie, in 1932, 1935 en 1938
werden tentoonstellingen op het gebied van de nijverheid
onder de naam Lenijto gehouden. Dan mag nog worden ge
memoreerd, dat V.V.V. in 1910 hier de eerste vliegdemon-
stratie liet geven. Na de oorlog is de gang er aanvankelijk
wat uitqeraakt, het élan scheen gebroken, het wachten was
op nieuwe bestuurders, die het verdienstelijke werk van een
oudere qeneratie zouden kunnen voortzetten en, zo mogelijk,
uitbreiden. Enige jaren geleden hebben zich, mede onder de
invloed van de „Bonte Stad", wijzigingen m de leiding vol
trokken, die de thans zestigjarige de jeugdige geestdrift kon
den herqeven.
Dit was de activiteit van V.V.V. op het gebied van de evene
menten in het klein en het groot. Maar er is meer; er zijn m
het bijzonder dingen van blijvende waarde door deze organi
satie tot stand gebracht. Het eerste was het standbafld va^
Us Heit" bij het stadhuis, dat op 15 september 1906 werd
onthuld. Zeer lang is daarna gedelibereerd over de vraag ot
V.V.V. in staat zou zijn de stad een monumentale fontein aan
te bieden. De eerste wereldoorlog bracht vertraging en ten
slotte werd het een geschenk aan de gemeente ter gelegen
heid van het 25-jarig bestaan van de vereniging. Op 3 oktober
1923 werd, in aanwezigheid van de ontwerper en uitvoerder,
professor Bredow uit Stuttgart, de Mercuriusfontein aan het
qemeentebestuur overgedragen. Inmiddels was al jaren daar
voor contact gelegd met de Friese beeldhouwer Pier Pander,
in Rome wonend, om zijn laatste werk naar Leeuwarden te
halen en het hier een waardige plaats te geven. Pier Pander
V.V.V.-geschenk in 1923
heeft de volvoering van dit V.V.V.-initiatief niet mogen be
leven; hij overleed op 3 september 1919 en op 9 april 1924
werd de Pier Pander-tempel aan het gemeentebestuur over-
qedragen. Verder mag nog vermeld worden, dat v-v-v; de
qemeente verschillende rustbanken heeft geschonken, dat zij
financiële steun heeft verleend voor de inrichting van het
Fries Natuurhistorisch Museum, dat de bloembak voor het
station met middelen van deze organisatie is betaald. Na de
oorlog heeft V.V.V. Leeuwarden de gedenkplaat voor de
qevallen spoormensen op het perron laten plaatsen.
Het is een indrukwekkende lijst van activiteiten van een
vereniqinq, aan wie de hele stad - de hele burgerij dus
wel hijzonder veel is verplicht. En de activiteiten gaan door;
voor de juhileumweek in september staat wel een bijzonder
uitqebreid en gevarieerd programma op stapel, zoals men uit
de kranten en op andere manieren heeft kunnen vernemen.
Wij qeloven zelfs, dat deze reeks manifestaties tentoon
stelling „Hoe Wij Werken", openluchtspel „De boumaster fan
de Aldehou" en alles wat daaromheen is gegroepeerd, m het
bijzonder de middenstandsactie de grote krachttoer wordt.
Zij zal gelukken, dat garandeert de voorbereiding, waaraan
zeer velen hun medewerking verlenen. Zij bewijst, dat een
organisatie met een klein - te klein - ledental tot grootse
dingen in staat is. Maar daarmee is dit te kleine ledental
niet gerechtvaardigd; in het kader van „Leeuwarden vervult
uw wensen" heeft voorzitter Pols als jubileumgeschenk een
qroot aantal nieuwe leden gewenst. Het lijkt ons alleszins
redelijk dit te vragen; we zouden het nog sterker durven
zeqqen: wanneer V.V.V. Leeuwarden zoveel wensen vervult,
dan heeft Leeuwarden tot taak deze ene wens van de jubi-
rende organisatie te vervullen.