CATHARINA Z1ERIKH0VEN
keuh
enprinses
Twaalf
vrouwen
uit
Leeuwarden
emeenscljafi
ii
Wij beëindigen deze serie van het jaar
1960 met een vrouw, die voor een zeer
belangrijk onderdeel van ons leven
haar gaven gaf, nl. met Catharine Zie-
rikhoven die een kookboek schreef in
1791. Als jonge weduwe kwam zij in
dienst van „een voornaame Huishou
ding in Friesland", waar zij na de dood
van de huisvrouw voor de vijf kinde
ren en „verscheidene Dienstbooden"
had te zorgen en zowel het winterhuis-
houden in de stad als het zomerhuis-
houden in de provincie had te bestu
ren. Een onderdeel van haar zware
taak was het bezorgen van 't gene
in de Slagttijd dient waargenoomen;
het droogen en inleggen van Groen-
tens, Vrugten en Confituuren voor de
winter; het bereiden van Aalbeziën-
wijn, Cyder, Meede en ander aange-
naame Dranken".
Haar boekje heet „De Welkookende
Friesche Keukenmeid en Verstandige
Huishoudster" en is als encyclopedie,
alfabethisch opgesteld. Natuurlijk komt
men de recepten-voor-alledag in het
boekje tegen, maar ook bijzondere ver
snaperingen als „orleaantjes" een sui
kergebak, Koninklijke Marsepein,
Spaansche roompap, Zuurkooltaart en
andere aantrekkelijke buitenissighe
den.
Voor het bewaren van vruchten of
groenten kende men het wecken na
tuurlijk nog niet, maar men redde zich
op eigen wijze. Zo kon men kastanjes
goed houden door ze in een stenen pot
te doen, men strooide er dan een wei
nig zout overheen, deed een varkens
blaas over de opening van de pot, be
groef hem omgekeerd een halve of he
le voet onder aarde of legde hem on
der vochtig zand in de kelder, „maar
men moet zo veel doenlijk zorg dra
gen dat er de Muizen niet kunnen bij
komen, die er groote liefhebbers van
zijn". Met kersen deed men het zó:
men plukte de vruchten niet al te rijp,
er mocht geen „kwetzing" aan zijn,
deed ze in glazen flessen met wijde
opening, deed een stop in de fles en
maakte het geheel met pik lucht-dicht.
en „hangt de flessen, door middel van
sterke touwtjes, in een regenbak of
put, dat ze geen water raaken, zo zul
len ze lange versch en goed blijven".
Het was alles wat bewerkelijk, maar
men bereikte toch maar het doel.
Nu we toch weer door de winter
heen moeten, willen we u het volgen
de recept niet onthouden, vermoedelijk
zou uw slager zich de handen wrijven
van plezier over zulk een enorme be
stelling! U neemt dan twee pond rund
vlees en een hand vol witte erwten,
hangt dat in een ketel met wat zout
over 't vuur, als het schuimt moeten
er drie of vier ajuinen in, u laat het
een uur koken, dan wordt er twee pond
schapenvlees en twee pond mager var
kensvlees en een hoen of kapoen bij
gevoegd, dan weer wat koken, ver
volgens een paar gestoten savoyeko-
len, en, na nog een half uur koken,
worden er twee of drie saucijzen,
twee gekookte varkenspoten met wat
peper en foelie bijgedaan; dat alles
tesamen laten gaar-stoven en opdie
nen met limoen-sap erover. Het ge
heel heet Olipodrigo!
En mocht u ooit een dinertje geven
waar rode wijn wordt geschonken,
zorgt u er dan voor ook witte wijn
achter de hand te hebben. Niet om
uw gasten voor te zetten doch: „zodra
er roode wijn op 't Tafelgoed is ge
stort, zo neemt witte wijn en giet die
er over; de tafel afgenomen zijnde, zet
het linnen terstond in schoon regen
water en laat het er één nagt in staan,
zo zullen de vlakken verdweenen zijn."
Wij wensen u met een en ander veel
succes in het nieuwe jaar dat voor ons
ligt!
M. J. van Heemstra
De keuken van vroeger zag er wel
iets anders uit dan die in onze tijd
met gas en elektriciteit
Maandblad onder auspiciën van de
Stichting „Leeuwarder Gemeenschap"
9e jaarg. no. 1 2 december 1 960
Redaktie-commissie
Mevr. A. J. Bearda Bakker-Stuiveling
H. Kingmans
Pater H W. Dijkman O.P.
J. T. Veilenga
Redakteur W. H. Kuipers Tel 28203
Adres Administratie
Voorstreek 101-103, Telefoon 22046 en 22047
Redactie Stadhuis Leeuwarden, tel. 21141
Abonnementsprijs f 1.80 per jaar
Giro-nummer 809910 ten name
N.V. Erven Koumans Smeding, Leeuwarden
