ptra en gas
Streven
naar veiligheid
en doeltreffendheid
11
genwoordig stopcontacten met randaarding. Dat is
voor de veiligheid. Alom zijn echter de verloop-
stekkertjes verkrijgbaar om deze randaarding te
niet te doen.
Het gaat er ons (en Energiebedrijven) niet om
angst voor electriciteit te kweken, maar wel
om te waarschuwen tegen geknoei met leidin
gen, stopcontacten, driewegstekkers, fittingen
en.... zekeringen. Electriciteit laat zich gewil
lig geleiden, zelfs door de meest wrakke ver
bindingen. Electriciteit wordt echter ook ge
makkelijk afgeleid naar plaatsen waar zij niet
thuishoort en waar men er argeloos mee in
aanraking kan komen. Dat levert minimaal de
schrik van de schok op, maximaal de dood.
Zelfs een strijkijzer kan onder bepaalde om
standigheden bij een defect levensgevaar ver
oorzaken.
ZEKERING EN AARDING.
Twee beveiligingen horen de electriciteitsgebrui-
ker te beschermen: de zekering en de aarding. Een
aardgeleiding is dwingend voorgeschreven bij ap
paraten, die vocht herbergen of in een vochtige
omgeving worden gebruikt. Komt door een defect
spanning op het metaal en/of het water te staan,
dan wordt deze afgevoerd naar de aarde en daar
bij slaat de zekering door. Men dient er echter
wel rekening mee te houden, dat zo'n aardgelei
ding alleen veiligheid waarborgt wanneer de
stroom ongehinderd kan afvloeien. Vroeger kon
men daarvoor een aansluiting maken op de water-
DE TOONKAMER.
In de toonkamer in het gebouw van Energiebedrij
ven worden alleen apparaten voor electriciteit en
gas geëxposeerd, die op hun betrouwbaarheid
zijn getoetst. Voor de electrische apparaten is dit
dus gebeurd bij de Kema en de gastoestellen heb
ben hun examen moeten afleggen bij de Gasstich-
ting. Ook dit instituut heeft een garantiemerk, dat
de koper dus veiligheid garandeert. En het gaat
niet alleen om de veiligheid, ook de gebruiks
waarde wordt zowel door Kema als Gasstichting
nauwkeurig nagegaan. Bij electrische apparaten
wordt bijvoorbeeld gecontroleerd of het aange
geven verbruik met de werkelijkheid overeenkomt.
Bij koelkasten wordt nagegaan hoe het staat met
het koelvermogen en de nuttige ruimte. Deze ge
gevens zijn niet voor de openbaarheid bestemd,
maar ze kunnen de adviezen uiteraard wel in een
bepaalde richting beïnvloeden.
In feite weet men bij Energiebedrijven méér van
de apparaten voor gas en electriciteit dan bij de
particuliere handel. De laatste beschikt namelijk
niet over de gedetailleerde gegevens, die van de
Kema en de Gasstichting afkomstig zijn. Toch is
er geen concurrentie tussen Energiebedrijven en
de handel. Integendeel: men werkt voor dit doel
samen in de Stichting Toonkamer. Bij de Energie
bedrijven geeft men slechts advies en de daarop
gebaseerde koop dient te verlopen via de handel.
De Toonkamer is er dus voor handel en publiek
beide: de twee partijen, die gebaat zijn bij een
goed en veilig gebruik van electriciteit en gas.
de markt worden gebracht. Er is wel een keuring,
die deugdzame normen hanteert (door de KEMA
in Arnhem), maar geen fabrikant wordt iets in de
weg gelegd, wanneer hij zijn produkten niet aan
deze beoordeling onderwerpt. De klant moet het
zelf maar weten. Hij kan de deugdelijkheid aflei
den uit de aanwezigheid van het KEMA-keurmerk.
De winkels in electra liggen echter vol artikelen,
die ongekeurd (en dus misschien ondeugdelijk)
zijn.
Het nare is, dat het publiek zelf niet of nauwelijks
de kwaliteit kan beoordelen. Als voorbeeld kun
nen we schemerlampjes nemen. Vaak is de stroom
draad verborgen in een metalen buis. Belangrijk is
of die buis aan de binnenkant scherpe randen
heeft, waarop de draad na verloop van tijd kan
doorslijten. Gebeurt dit, dan kan al het metaal
Ionder stroom komen te staan. Hoe dwaas de situa
tie eigenlijk is, blijkt het duidelijkst uit het voor
schrift, dat slechts de officieel erkende installateur
bevoegd is leidingen met toebehoren in de wonin
gen aan te leggen. Stopcontacten en dergelijke
mag men dus niet zelf aanbrengen. Maar stopcon-
?e" tacten en dergelijke worden vrijelijk in de win-
.qP kels verkocht en ieder kan er naar hartelust mee
knoeien. In de nieuwe woningen plaatst men te-
Ook het strijkijzer leent zich voor deskundig advies.
leiding. Nu het waterleidingbedrijf hoe langer hoe
meer plastic-buizen gaat gebruiken, is de deugde
lijkheid van zo n leiding problematisch, Ook is het
onjuist een blind vertrouwen in de randaarding
van stopcontacten te hebben. Komt het er op aan
(en dat is vooral met wasmachines en centrifuges
het geval) dan moet men zelfs een dergelijke „of
ficiële" aardgeleiding eerst door een deskundige
laten doormeten. Een goede aarding is overigens
de beste beveiliging en steeds meer goede appara
ten worden van een dergelijke leiding voorzien,
zoals ook strijkbouten.
Dan de zekering, die bij overbelasting doorslaat
en dus in één klap de spanning op de leidingen in
huis wegneemt. Wie daarmee knoeit, speelt met
zijn leven. Bovendien manifesteert zich ook bij de
zekeringen het kwaliteitsverschil, dat slechts door
een deugdelijke keuring kan worden opgevangen.
Wanneer deze apparaatjes het KEMA-merk dra
gen, dan zijn ze inderdaad berekend op de aan
gegeven stroomsterkte en slaan ze door bij over
schrijding daarvan. Ondeugdelijke soorten, die ook
in de handel zijn, houden het echter veel langer
uit en bezwijken pas, wanneer de toelaatbare
stroomsterkte al ver is overschreden. Het kan zelfs
gebeuren, dat de hoofdzekering eerder de geest
geeft dan die in het huis. Het merkwaardige is,
dat het publiek over het algemeen deze ondeug
delijke zekeringen prefereert „omdat ze zo sterk
zijn.
De Toonkamer in het gebouw van Energiebedrij
ven. Gratis advies over apparaten voor electriciteit
en gas.
Koelkasten in formatie in de Toonkamer.
