Commissie pleit
voor een dam
naar Ameland
BOKMA
W
mm
k
rnltSSSHUKtSB^
WIGERSMA
9
I
liilf
i
.w
De commissie „Verbinding Ameland vaste wal" heeft
de vorige maand in een lijvig en goed gedocumenteerd
rapport als haar opvatting kenbaar gemaakt, dat de aan
leg van een dam, als verkeersweg te gebruiken, van
Ameland naar het vasteland van Friesland in hoge mate
gewenst is om een nijpend gebrek aan recreatiemogelijk
heden te verzachten. Het rapport beperkt zich niet tot
de recreatiebehoeften der Friese bevolking, maar ziet
ook over onze landsgrenzen, in het bijzonder naar West-
Duitsland, waar men slechts over weinig zeestrand be
schikt en derhalve graag deze kant uitkomt om er de
vacantie door te brengen.
BUREN
BALLUM
40LLUM
ternaard
HOLWERD
FERWERD
HARRUM
HALLUM
DOKKUM
MURMERWOUDE
H'JUM
STIENS
•VEENWOUDEN
QUATREBRAS
Leeuwarden mag zich, zo menen wij, over dit
positieve geluid verheugen, al zal er nog een
lange weg moeten worden afgelegd, voordat
de weg naar Ameland er is. Het rapport is in
een bijeenkomst in het Provinciehuis door de
voorzitter van de commissie, ir. J. B. Ritzema
van Ikema, aan de commissaris der koningin
in Friesland aangeboden en in zijn antwoord
zei de commissaris, mr. H. P. Linthorst Homan,
dat hij persoonlijk al een heel eind op weg was
om zijn aarzeling te overwinnen, maar dat hij
nog niet namens Gedeputeerde Staten aan een
onvoorwaardelijke positieve opvatting uiting
kon geven. Wat niet is, kan komen, maar de
weg zal, zoals gezegd, dus wel lang zijn.
We hebben ons vorig jaar al eens met de kwes
tie van de dam naar Ameland beziggehouden
en na het lezen van het rapport is toch wel de
versterkte conclusie ontstaan, dat met deze
zaak grote Leeuwarder belangen zijn gemoeid.
Natuurlijk spreekt het rapport niet exclusief
van Leeuwarden, natuurlijk gaat het niet om
Leeuwarden alleen, maar wel is onze stad het
grootste bevolkingscentrum dicht bij Ameland,
daarvan ver gescheiden door het water.
De boottocht naar Ameland kan een onderdeel
van de recreatie zijn, maar dan alleen wanneer
het verblijf op het eiland van lange duur is.
Wij Leeuwarders komen te wonen in een stad
met heel andere mogelijkheden op het gebied
van de recreatie, wanneer we een rechtstreekse
wegverbinding van zo'n dertig kilometer met
het Noordzeestrand krijgen. De zee is dan prak
tisch even dicht bij ons als nu het merengebied
en de bossen in het oosten van de provincie.
ÉSSL
f-éassïs-"
5 5*
Men kan, wanneer de dam er is, de fiets pak
ken en in twee uur naar het strand rijden. Met
de brommer gaat het nog vlugger en met de
auto is de afstand in het geheel geen probleem.
Met de auto naar het eiland gaan is nu een
tijdrovende en kostbare zaak. Men moet, ir. Rit
zema van Ikema heeft daarop gewezen, de auto
in dit verband niet alleen zien als een ver
voermiddel voor personen, maar ook als rij
dende koffer. Wie naar het strand gaat neemt
heel wat spullen mee om het zich comfortabel
te maken: een strandtent of schermpje, schep
jes voor de kinderen, badspullen enz. Zonder
eigen vervoermiddel is dat alles met elkaar
een bezwarende last.
Wie zich in Leeuwarden nu op een mooie, vrije
dag afvraagt: ,,Wat gaan we vandaag doen?"
of zelfs maar: „Wat gaan we vanmiddag doen?"
zal niet kunnen denken aan ons eigen onvol
prezen Noordzeestrand der Waddeneilanden.
Kan dit wel, dan is, geloven wij, de „leefbaar
heid" van deze stad aanzienlijk vooruitgegaan.
Dan zal men elders minder aarzeling hebben
te overwinnen om zich metterwoon te vestigen.
Wij zijn wat de recreatiemogelijkheden betreft
nu eenmaal stiefmoederlijk bedeeld. Ons me
rengebied is prachtig, maar men heeft een boot
nodig om ervan te genieten. Een boot is duur
en wie zich deze luxe permitteert, ligt zichzelf
vast op één vorm van recreatie, die voor velen
toch waarlijk de enig denkbare recreatie niet
is.
Ook in omgekeerde zin redenerend blijkt een
dam naar Ameland sterk in het belang van
Leeuwarden te zijn. De vacantiegangers op het
eiland hebben nu bij slecht weer geen uitwijk
mogelijkheden. Ze zitten in hun huisje of ka
mertje en kunnen niet anders doen dan hun
geld in armoede verteren. Is er een weg naar
de vastewal, dan kunnen ze daar hun heil zoe
ken. Dat lukt het beste in een grote stad en
Leeuwarden ligt het dichtst in de buurt. Leeu
warden kan de verwaaide en verregende va
cantiegangers opvangen. De badgasten in Zand-
voort gaan bij slecht weer naar Amsterdam.
De badgasten van Ameland zouden bij slecht
weer naar Leeuwarden willen gaan, maar ze
kunnen er niet komen.
Men is het hier zo ongeveer wel over eens,
maar er blijft één specifiek Amelands punt van
twijfel over. Hoe zal het gaan met het natuur-
Op weg naar Ameland.
schoon van dit eiland, wanneer massa's dag
jesmensen hier op bezoek komen? De angst
voor onherstelbare schade en voor de noodza
kelijkheid de bewegingsvrijheid der toeristen
te beperken is begrijpelijk en men kan deze
niet geheel wegredeneren met verwijzingen
naar andere drukke recreatiegebieden, waar het
wel wat blijkt mee te vallen met de schade.
Wij geloven ook, dat men deze schade moet
leren nemen, mits zij binnen aanvaardbare gren
zen kan worden gehouden als het niet an
ders kan zelfs met behulp van grenzen van
prikkeldraad. De mogelijkheid zich te recre-
eren is een recht, dat de mens mag opeisen.
Laat men de natuur ongerept, dan is zij de
mens niet meer tot nut. Wil men de natuur vol
ledig beschermen, dan moet men geen mensen
toelaten. Dit is de stringente toepassing van
hetzelfde beginsel, dat nu de angst oproept
voor het massale toerisme. Ameland is een toe
ristengebied, er komen in de zomermaanden
massa's mensen. Ze zijn, al huren ze huisjes
of hutjes, niet beter of slechter dan de bezoe
kers, die straks met de fiets, de brommer of
de auto over de dam zullen rijden. Alleen het
aantal zal groter zijn. De vraag is alleen of het
eiland tweemaal of driemaal zoveel kan ver
dragen als nu. Wij geloven niet, dat dit het
probleem van de Amelanders is. Als ze twee-
of driemaal zoveel zomerhuisjes of -hokjes te
verhuren hadden, dan zouden ze waarschijnlijk
niet zeggen: „Ach ons arme eiland, het gaat
helemaal stuk." Het is no gde vraag wat erger
is voor het eiland-eigene: massa's mensen die
komen en gaan of massa's ontsierende bouw-
seltjes om deze mensen onderdak te verschaf
fen
UITZONDERLIJKE KLEDING MODES EN
HOEDEN VOOR DAMES EN HEREN
NA AU W 8
VAN OUDS
SINDS 1155
i: i 1
i:
?£'fv
i
