Uitbreidingsplan
W esteinde
duurdere woningtypen
Marktbezoekers
en een moeilijke puzzle
T^hemsierhunst
16
De Ruyterweg
Leeuwarden
Telefoon 24986
VOOR AL UW
BLOEMWERKEN
Tot enkele jaren geleden werd de spoorlijn naar Stiens beschouwd als de westelijke
begrenzing van Leeuwarden voor nu en later. De Euterpestraat zou derhalve de meest
westelijke straat van de stad blijven. Inmiddels is enige jaren geleden de nieuwe in-
dustrialisatiepolitiek op gang gekomen en de resultaten daarvan hebben allerlei nieuwe
eisen aan de stadsontwikkeling gesteld. Een daarvan is de behoefte aan bouwgrond
voor grotere typen ééngezinswoningen, speciaal voor staffunctionarissen van (nieuwe)
bedrijven en aan deze eis kunnen de uitbreidingsplannen 't Ielan en 't Aldlan (noord
en zuidoost) niet voldoen. Daarom is voor deze typen woningen in het bijzonder een
nieuwe woonwijk op papier gecreëerd en deze ligt aan de andere kant van de Stienser
spoorlijn, tussen het Schapendijkje en de Harlingerstraatweg. Als naam heeft men ge
kozen „Westeinde". Gebroken is hier met de traditie van de Friestaligheid: „Westerein"
zou verwarringwekkend zijn.
Het geprojecteerde woongebied „Westeinde" komt dus, gerekend van de Harlinger
straatweg uit, aan de overkant te liggen van het industrieterrein waar de V.S.F. zijn
omvangrijke tenten heeft opgeslagen. De situering aan de westkant van de stad geeft
in het algemeen aansluiting met de nieuwe Leeuwarder industrieterreinen en het is dus
niet ten onrechte, dat men van de kant der hogere industrie-functionarissen er belang
stelling voor heeft. Het wordt dan ook een woonwijk voor de hoge huurklassen.
Verkeerstechnisch zal de nieuwe wijk nogal afgescheiden van de rest van Leeuwarden-
West blijven liggen, want de spoorlijn naar Stiens is een barrière, die slechts op weinig
punten door het wegverkeer kan worden genomen. Hoe weinig dit lijntje ook gebruikt
wordt, de Spoorwegen voelen niets voor een uitbreiding van het aantal overwegen en
dus moeten de toegangswegen beperkt blijven tot Schapendijkje en Harlingerstraatweg.
Het stratensysteem is dan ook gebaseerd op deze twee passages, waarbij de verbetering
van de Harlingerstraatweg al in aanmerking is genomen.
Het zou voor een woonwijk die straks het predikaat „riant" hoort te verdienen bepaald
ongewenst zijn wanneer niet voldoende ruimte beschikbaar kwam voor groen. Dit zal
in het bijzonder in de strook langs de Harlingerstraatweg het geval zijn, waarin de r.k.
begraafplaats, met uitbreiding, is opgenomen. Verder ook langs de spoorlijn naar Stiens,
waar een soort pendant komt van het plantsoen langs de Euterpestraat.
Het totale plan biedt ruimte aan 1082 woningen en de ééngezinswoningen zijn in de
meerderheid: gedeeltelijk bungalows, al of niet vrijstaand. Er wordt plaats geboden aan
47 vrijstaande ééngezinswoningen en 587 ééngezinswoningen in aaneengesloten bebou
wing, in totaal dus 634. Verder kunnen 448 meergezinshuizen in het plan worden onder
gebracht: 8 in twee bouwlagen, 160 in drie bouwlagen, 154 in 7 bouwlagen en 126 in
9 bouwlagen. Het aantal winkels is 22, er komen 334 autoboxen, er is ruimte voor één
kleuterschool, één motel en één sportgebouw.
De verdeling van de huurklassen in deze nieuwe wijk is zodanig gedacht, dat de (rela
tief) laagste huurklassen aan de oostzijde en de noordzijde, de duurste, grote bunga
lows aan de westzijde zijn ontworpen.
Het ontwerp-uitbreidingsplan is gemaakt door ir. i. A. Kuiper te Rotterdam, die ook
het saneringsplan voor de binnenstad heeft opgesteld. In de vergadering van 10 juli 1963
heeft de gemeenteraad het plan vastgesteld. Voor een tekening van het uitbreidingsplan
zie men de pagina's 14 en 15.
Op vrijdag 13 december was er hoog bezoek,
(en bovendien critisch bezoek) bij de Leeuwar
der veemarkt in de Frieslandhal. Delegaties
van verschillende veemarkthoudende gemeen
ten uit het hele land kwamen Leeuwarden de
kunst afkijken en toonden een duidelijke be
wondering voor de inrichting van de markt,
met alles wat daarbij behoort. De gemeente
lijke delegaties kwamen uit Den Bosch, Zwolle,
Rotterdam, Purmerend, Leiden en Sneek. Utrecht
en Groningen ontbraken; de eerste, omdat men
reeds eerder met een grote groep was geweest,
de tweede omdat men juist middenin de be
grotingsbehandeling zat. Purmerend leverde de
grootste groep: burgemeester, 2 wethouders,
secretaris, marktmeester en adjudant van de
rijkspolitie. Leiden kwam met de kleinste ver
tegenwoordiging: één functionaris en wel de
directeur van de markt- en havendienst, de
oud-Leeuwarder M. Weima.
Na afloop van de excursie werd bij een kopje
thee nog even nagepraat in de raadzaal van
het stadhuis en daar gaf de heer Weima op
originele manier uiting aan zijn waardering
voor de ontvangst in Leeuwarden. Hij wilde
zijn gastheren namelijk graag belonen met een
Leids kaasje, mits zij uiterlijk de avond daarna
hem telefonisch de oplossing meldden van een
puzzle. Die puzzle was aldus: in tien zakken
zitten gouden tientjes: negen zakken bevatten
echte (10 gram per stuk) en één bevat valse
(9 gram per stuk). De echte en de valse zijn
alleen te onderscheiden door het gewicht en
nu is de opgave: bepaal met éénmaal wegen
in welke zak de valse gouden tientjes zitten.
Eenmaal wegen is niet een aantal zakken
tegenover elkaar op de balans zetten en dan
bijvoorbeeld telkens twee afnemen.
De heer Weima is met dit raadseltje één kaas
kwijtgeraakt en dat is een gering aantal, ge
geven het feit, dat gemeentebestuurders (aan
wezig waren de wethouders Pols, mr. van der
Schaaf en Vellenga), mitsgaders directeuren en
adjunct-directeuren van gemeentelijke bedrij
ven (de heer De Vries van Slachthuis en Vee
markt en de heren ir. Muller en Achterhof, ad
junct-directeuren van openbare werken), ja
zelfs een voorlichtingsambtenaar vaak met
gemeentelijke puzzles worden geconfronteerd.
We hebben het raadseltje van de heer Weima
nu gepubliceerd en laten we nu ook verder in
zijn voetspoor treden. Piekert u eens over het
wegen van de tientjes en meldt ons per brief
kaart (Redactie Leeuwarder Gemeenschap,
Voorstreek 101) het resultaat. Onder de goede
oplossers gaan we een kaas verloten: geen
Leidse uiteraard maar een Friese. Oplossingen
uiterlijk 5 januari verzenden.
