Monumenten onder
bescherming gesteld
Fa. I. JOLHERS ZOON
VERHUIZINGEN
TRANSPORTEN
Toerfietsen, Sportfietsen.
Kinderfietsen
.HJOLMERSiZ»
^C/WlEU^
niet duur, maar duurzaam,
dat is GAZELLE
Gazellt-, Solex-,
Rap-enTyphoon
bromfietsen
Bella scooters
zijn wezen onaangetast blijft, anderzijds de
belangen van de eigenaar of gebruiker zo
veel mogelijk worden gediend. Weet de mi
nister van geen wijken omdat het monument
geen ingrijpen verdraagt, dan bestaat de mo
gelijkheid, dat een schadevergoeding wordt
verleend, indien de belanghebbende materi
eel wordt benadeeld. Daarnaast kan van
overheidswege de instandhouding van „mo
numenten van geschiedenis en kunst" wor
den gesubsidieerd.
De monumentenwet bevat voorts bepalingen
om te voorkomen dat een monument verlo
ren gaat. Zo mag men een dergelijk bouw
werk niet gebruiken of laten gebruiken op
een manier waarbij het in gevaar wordt
gebracht of ontsierd. Men mag het zelfs niet
open laten staan en aldus de baldadige jeugd
de gelegenheid geven haar amateuristisch
maar zeer effectief sloopwerk te verrich
ten. Dit kan de minister, zo nodig met de
hulp van „de sterke arm" beletten. En
mocht er clandestien geknoeid zijn met het
gebouw, dan kan de minister het in de oor
spronkelijke toestand laten terugbrengen.
Zo blijft de eigenaren dus niets anders over
dan hun monumentale pand goed te bewa
ren en te onderhouden en dit betekent, dat
de minister er zonder meer op rekent, dat
de eigenaren het normale onderhoudswerk
op eigen initiatief en voor eigen rekening uit
voeren. Daarbij gaat het om" herstel van de
dakbedekking, goten, afvoerbuizen en schil
derwerk.
De ontwerp-monumentenlijst, opgesteld door
de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, be
rust thans bij het gemeentebestuur en wordt
bestudeerd door een commissie, waarvan
mr. J. van der Schaaf, wethouder van
Openbare Werken, voorzitter is. Leden zijn
de heren H. Achterhof, stadsarchitect; A.
Baart Jr., adviseur van de gemeente voor
bouwkundige monumenten; W. Dolk, ambte
naar van het gemeentearchief; IJ. van der
Heide, ambtenaar van Bouw- en Woningtoe
zicht. Uit hun werk zal een advies van b. en
w. aan de raad voortkomen en de raad zal
daarover besluiten. Dit raadsbesluit gaat
vervolgens naar de minister, die er al of
niet rekening mee kan houden bij het vast
stellen van de definitieve lijst.
Lepe lieden zouden nu misschien kunnen
denken, dat monumentale gebouwen die al
leen nog maar op de ontwerp-monumenten
lijst staan „vogelvrij" zijn tot het ontwerp
in een ministerieel besluit is veranderd. Le
per is evenwel de overheid, die heeft be
paald, dat de voorlopige lijst het recht ver
schaft alle hierboven genoemde maatrege
len te nemen tegen lieden, die nog gauw
even aan hun monumentje willen knutse
len.
Ruim een
halve eeuw LEEUWARDEN, EMMAKADE Z.Z. 62
ervaring
TEL. 0 5100-24595, b.g.g. 25765
Verschillende Leeuwarders hebben onlangs een aangetekende brief ontvangen
van de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen met de mededeling,
dat het plan bestaat een hun in eigendom toebehorend pand op de monumenten
lijst te plaatsen. Laten we aannemen, dat deze eer en uitverkiezing de betrokke
nen diep in het hart heeft gegrepen, dan mag desondanks niet worden ontveinsd,
dat het bezit van een monument van bouwkundige aard verplichtende conse
quenties kan hebben. In het ministeriële schrijven zijn deze consequenties uit
eengezet, o.a. door vermelding van enkele artikelen uit de monumentenwet.
Nu is het lezen van dergelijke juridische paragrafen niet ieders werk en lief
hebberij, en daarom lijkt het wel gewenst in huiselijke taal uiteen te zetten
wat de monumentenwet beoogt en bepaalt.
Het doel van de wet is wel duidelijk. Wan
neer het lot van bouwkundige monumenten
slechts afhankelijk is van de wensen en ver
langens der eigenaren, dan komt het voort
bestaan ervan op een wel zeer wankele ba
sis te rusten. Niet ieder is immers ver
vuld van roerende zorg voor deze onroeren
de goederen en bovendien staan de prakti
sche bruikbaarheid en het behoud der mo
numentale waarden elkaar wel eens in de
weg. Wie, om een gefantaseerd voorbeeld
te noemen, een fraai historisch pandje wil
gaan gebruiken als stallingsruimte voor zijn
auto, die zal in dit pand een deur willen aan
brengen waar die auto door kan. Maar deze
toegang zal het monument zo wezenlijk scha
den, dat de overheid, in het algemeen be
lang, dergelijke plannen moet verhinderen.
Dit kan dan gebeuren via de bepalingen van
de monumentenwet.
Zodra de minister de definitieve monumen
tenlijst heeft samengesteld (hiervan krijgen
alle belanghebbenden weer kennis bij aange
tekend schrijven en ook komt de lijst bij de
gemeentesecretarie ter inzage te liggen),
dan kunnen de eigenaars bij de Kroon in be
roep komen. Heeft het beroep geen succes,
dan is de toevoeging aan de monumenten
lijst definitief en moet het bouwwerk als een
„beschermd monument" worden beschouwd.
Én dit betekent, dat aan het pand niets
mag worden veranderd zonder toestemming
van de minister. Nu schijnt men vaak van
mening te zijn, dat deze mogelijkheid van
een ministeriële toestemming voor de ver
bouwing slechts een „wassen neus" is, zo
dat men in de praktijk niets meer kan ver
anderen. Het is echter heel wel denkbaar,
dat door overleg een compromis is te vin
den, waardoor enerzijds het monument in
Bergplaats voor meubelen
Verpakken en verzenden naar alle werelddelen
