Praciische hulp
méér dan oud papier
Van ouds Wigersma
sinds 1855
DAMES- EN HERENMODE
NaauwB Tel.27984 Leeuwarden
onder één dak, een mannentehuis en een kin
dertehuis en in dit kindertehuis is een afdeling
ondergebracht, waar meerderjarige vrouwen
verblijven. Het kindertehuis is een door de
justitie goedgekeurd doorgangshuis voor ge
zinsverpleging. De kinderen (jongens van 0
tot 15 jaar en meisjes van 0 tot 21 jaar) kun
nen er geplaatst worden op verzoek van de
Het zijn vertrouwde verschijningen in het Leeuwarder stadsbeeld: de vracht
wagens van de Practische Hulp en de P.H.-mannen. Bijna zo vertrouwd, dat
de Leeuwarders deze met papier, lompen en metaal sjouwende mannen vereen
zelvigen met de vereniging en het tehuis Practische Hulp. Toch gaat achter deze
fagade iets geheel anders schuil. Niet alle Leeuwarders weten welk sociaal stre
ven vergroeid is met de thans veertigjarige vereniging Practische Hulp.
Papiersorteren onder vrouwelijk toezicht
De vereniging Practische Hulp is veertig jaar
geleden opgericht door ds. J. A. Visscher. Vele
stadgenoten zullen hem nog wel kennen als
de bewoner van Baens Ein. Ds. Visscher was
secretaris van de landelijke stichting landkolo-
nisatie en inwendige zending. Hij is ook jaren
werkzaam geweest op de povere Friese heide.
Hier leerde hij de nood van de bevolking ken
nen en hij maakte hun probleem tot zijn pro
bleem. Hij cijferde zichzelf volkomen weg,
wanneer het er om ging deze mensen iets ge
lukkiger te maken. Vanuit deze bewogenheid
kwam hij met de idee in Leeuwarden een te
huis voor daklozen op te richten. De oprich
tingsvergadering is bijgewoond door Mr R.
Römer, de heer G. Grondsma en de heer W. H.
van Eyck van Heslinga. Alleen de heer Van
Eyck van Heslinga leeft niet meer, de beide
anderen zijn nog tot op de dag van vandaag
bestuurslid en de heer Römer is zelfs voor
zitter van de vereniging. Voor de armenraad
vertegenwoordigde de heer Oudier de gemeen
te tijdens de oprichtingsvergadering.
Zonder een rooie cent op zak is de vereniging
haar werk begonnen. Het was maart 1925, toen
de eerste 'dakloze' mannen en vrouwen hun
intrek namen in de oude barakken van de
Engelse geïnterneerden uit de eerste wereldoor
log aan de Molenstraat/Westerparkstraat. Op
2 juli 1925 volgde de officiële opening en van
daar dat voor elk jubileum van de vereni
ging deze datum als 'officieel' wordt aange
houden. Het onderdak in de barakken was van
tijdelijke aard. Zodra het bestuur zag dat zo
iets in een behoefte voorzag, zijn er plannen
gemaakt voor een eigen tehuis, voor een meer
waardig 'onderdak'. In oktober 1930 betrok
P.H. het gebouw aan de Pioenstraat.
Werken voor de kost
Direct al vanaf het begin hebben de
mannen, die bij P.H. aanklopten en onderdak
kregen moeten werken voor 'het bedrijf', dat
aan het tehuis is verbonden, namelijk de han
del in oud papier, lompen, metalen en oud
schoeisel. Hiermee kunnen zij de kost ver
dienen en ze krijgen daarenboven zakgeld. De
vrouwen vinden werk in de huishouding van
het tehuis en wanneer men weet dat de kin
derafdeling, die overigens geheel los van de
mannenafdeling staat, meestal bezet is door
een vijftig baby's, kleuters en oudere kinde
ren, dan zal men ook beseffen dat er werk
aan de winkel is.
Het gaat er nu trouwens wel iets anders toe
dan veertig jaar geleden het geval was. Vroe
ger lag het accent meer op „daklozen", maar
nu zijn er in het tehuis alleen nog maar „thuis
lozen". Dit betekent dat er voorheen vooral
gezinnen in het tehuis zijn opgenomen, die
letterlijk geen dak meer boven het hoofd
hadden. Ideaal was de opname in het tehuis
dan niet, want het gezin leefde volkomen ge
scheiden. Mannen en vrouwen en kinderen in
een aparte afdeling. Voorheen was het ook
zo, dat de mannen of vrouwen op eigen initia
tief bij het tehuis konden aankloppen en dan
ook werden toegelaten, maar tegenwoordig
loopt alles over de schijf van de gemeente
lijke Sociale Dienst, die samenwerkt met alle
kerkelijke en humanistische instellingen.
Doorgangshuis
De kinderafdeling is een tehuis op zichzelf in
de vereniging: het zijn eigenlijk twee tehuizen
