A 1 81 Luxen's Kampeerhuis H I LMQQVAM dat D1CAT DEDICAT lOANNES ?EMS v <7FX>MET-FMS missaris der Koningin. Het gebouw is overi gens niet eigendom van de Provincie, maar van de Koninklijke familie. Van het oorspron kelijke uiterlijk van het Stadhoudershof is na een verbouwing omstreeks 1880 helaas wei nig overgebleven. Ook het interieur mist veel van de oude luister. Het houten tongewelf uit het laatst van de zeventiende eeuw, dat eens de danszaal versierde, bevindt zich nu in het rijksmuseum te Amsterdam. In 1587 werd het gebouw als hof ingericht en dat was tijdens het bewind van de eerste Friese stadhouder Willem Lodewijk van Nassau, wiens stand beeld (US HEIT - 11) voor het gebouw staat. We zijn nu ook bij het STADHUIS (12), van 1715 tot 1724 gebouwd door stadsbouwmeester Claes Bockes Balk op de kelders van de oude Auckamastins. Een klein stukje Weerd en daarna nemen we de Bagijnestraat, waaraan de WESTERKERK (13) staat. Ook hiervan gaat de geschiedenis terug tot een klooster en wel dat der Grauwe Bagijnen. Tot omstreeks 1500 bevond dit kloos ter zich buiiten de stad, op de terp Fiswerd, waar nu de Oude begraafplaats aan de Span jaardslaan is. Uit veiligheidsoverwegingen is het toen naar de stad overgebracht. Het oud ste deel van de kerk dateert van 1510. We lopen nu door de Bollemanssteeg, gaan even linksaf de Grote Kerkstraat in en daar na nemen we de Doelesteeg, waar het COU- LONHUIS (14) de aandacht vraagt. De tegen woordige zetel van de Fryske Akademy was sinds 1713 het woonhuis van Anthonius Cou- lon, bouwmeester van de stadhouder. Hij heeft in 1731 het Princessehof, dat we zo dadelijk ontmoeten, verbouwd. Eerst gaan we langs de Groeneweg naar het Oldehoofsterkerkhof, waar de OLDEHOVE (15) „eenzaam en grijs" de last der eeuwen torst. Afgerekend moet worden met de legende, dat dit bouwwerk een vuurtoren aan de Middelzee is geweest. Het was oorspronkelijk de toren bij de reeds lang verdwenen St. Vituskerk, die op het Olde hoofsterkerkhof heeft gestaan. De Oldehove is van 1529 tot 1532 gebouwd en nooit voltooid, omdat een verzakking van de fundamenten op een der hoeken optrad. We gaan even een zijsprongetje in de Grote Kerkstraat maken, teneinde het PRINCESSE HOF (16) in het oog te vatten. Dit museum was in de achttiende eeuw (van 1730 tot haar dood in 1765) het woonhuis van prinses Maria Louisa van Hessen Kassei, sind 1711 douairi ère van stadhouder Johan Willem Friso. Terug langs de Kleine Kerkstraat en de Nieu- westad, waar ongeveer tegenover het politie bureau het POPTA- of STRUIVINGSPOORTJE (17) de gevelrij onderbreekt. Het gaf vroeger toegang tot de z.g. Poptakamers, een hofje, in het midden van de zestiende eeuw ge sticht door Eesck van Popta, echtgenote van Sybolt van Aylva. Na de opheffing van het hofje in 1846 kwam hier een zekere Struiving te wonen. Op het drukste punt van de Nieuwe- stad zien we onze WAAG (18), gebouwd van 1595 tot 1598 voor de boter- en kaashandel. Pas in 1880 is deze functie in een andere vorm overgenomen door de Beurs. De St. Jacobsstraat biedt ons gelegenheid het fraaie, door de vereniging Hendrick de Keyser gerestaureerde pand te bekijken dat met nr 13 moet worden aangeduid, omdat het geen speci ale naam heeft (19). Het is in 1635 gebouwd De in dit nummer van de L.G. beschreven wan delroute door oud-Leeuwarden kunt u ook vol gen op dit fragment uit een historische platte grond. De kaart, getekend door Johannes Sems, dateert van 1603 en dit betekent dus, dat bouw werken enz. van latere datum hierop niet te vinden zijn. Zo mist u het stadhuis en de Prin sentuin, maar u vindt op deze kaart de Nieuwe- toren en de restanten van de St. Vituskerk, die bij de Oldehove heelt gestaan. voor Dirck Albertsz van Deventer, die zich hier had gevestigd als boekbinder. Aan de boekhandel en drukkerij herinnert de fries met voorstellingen, die aan dit bedrijf zijn ont leend. We gaan door de Klokstraat; op ons kaartje is met 20 aangeduid de plaats waar vroeger de NIEUWETOREN uiqt daarbij een kapel heeft gestaan. Deze toren dateerde van 1541 en werd in 1884 afgebroken. En zo keren we langs de Grote Hoogstraat terug naar ons uitgangspunt, de BROL (20), nu een weinig genuanceerd plekje in de binnenstad, vroeger de plaats waar de kaak of schandpaal stond en waar de bierdragers zetelden. Onze wandeling heelt ons niet in kennis ge bracht met alle bijzonderheden van de Leeu warder binnenstad. Maar wel geloven wij, dat met de omvang van deze route een goed com promis is gesloten tussen wat aan belangstel ling en aan lichamelijke inspanning mag wor den gevraagd van de gemiddelde leergierige wandelaar. KIP CARAVANS, boten en kano's. SCOUT kampeervouwwagen. BUNGALOW- en diverse andere modellen tenten. Tevens volledige uitrustingen. VAN WEEGHELS BAGAGEWAGENS. Trekhaken en alle onderdelen voor caravans. Tuinmeubelen en parasols. Zonweringen. EN ZEILMAKERIJ VERLENGDE SCHRANS 81 LEEUWARDEN TEL. 27023

Historisch Centrum Leeuwarden

Leeuwarder Gemeenschap | 1965 | | pagina 7