Maatregelen als in Limburg
zijn ook hier nodig
S
Burgemeester
over
de positie
van Leeuwarden
Op 21 december van het vorige jaar werd de begroting
voor 1966 door de Leeuwarder raad behandeld. Het was
de laatste begrotingsvergadering onder voorzitterschap
van burgemeester mr. A. A. M. van der Meulen. Bij de
beantwoording van de sprekers bij de algemene beschou
wingen heeit mr. Van der Meulen zijn visie gegeven op
een aantal gemeentelijke problemen, vooral in samen
hang met de ontwikkeling van Leeuwarden (woning
bouw, bevolkingsgroei, werkgelegenheid enz.).
Wij publiceren deze toespraak hieronder vrijwel onver
kort in de vorm, zoals deze zal voorkomen in het officiële
raadsverslag. Waar deze verslagen van een bandopname
worden uitgetikt, is mr. Van der Meulen hier in zijn eigen
spreekstijl aan het woord. Naar alle waarschijnlijkheid
zal het zijn laatste toespraak in de raad zijn geweest,
afgezien van de bijzondere vergadering op 28 februari,
waarin afscheid van hem zal worden genomen.
Gaat het goed met de industrialisatie? Gaat het
wel goed met de groei van Leeuwarden? En
als dat soms niet het geval mocht zijn, wat zijn
dan de redenen van de hapering? En dan ook
onmiddellijk daarna: wat is er aan te doen?
Nu kan ik wel zeggen, dat de groei van het
aantal arbeidsplaatsen in de industrieën die in
Leeuwarden gevestigd zijn, verhoudingsgewijze
niet kleiner is dan de groei van het totaal der
arbeidsplaatsen in de Friese industrieën. Ik ge
loof zelfs, dat het percentsgewijze nog altijd
een beetje groter is. Maar dat neemt niet weg,
dat wij er, wat de industrialisatie van Fries
land en van Leeuwarden betreft, naar onze
mening nog lang niet zijn. Het is naar ons in
zicht nog maar een begin en wij kunnen toch
ook wel stellen, dat in de laatste tijd laten
we zeggen zo ongeveer het laatste jaar
toch een vertraging in die groei heeft plaats
gevonden, die niet zonder bedenking is. En dan
ben ik het wel eens met de raadsleden, die
Limburg hebben genoemd en aan wie het op
gevallen is, dat elders in het land, waar zo
plotseling vrees bestond voor stagnatie en
BIJ DE FOTO OP DE VOORPAGINA
Een merkwaardige prent van Leeuwarden in
het begin van de vorige eeuw is op onze voor
pagina weergegeven. Wanneer u wilt weten
waar deze aibeelding vandaan komt, dan advi
seren wij u het elders in dit nummer geplaatste
artikel over de negentiende eeuwse textielfa
brikant A. J. Bruinsma te lezen.
Mr. A. A. M. van der Meulen,
burgemeester
van Leeuwarden
voor expulsie van de bevolking, zo slagvaardig
en fors is ingegrepen.
In de zuidelijke provincies is na de bevrijding
de natuurlijke bevolkingsaanwas opgevangen
kunnen worden door de groei van de bestaans
middelen in die provincies zelf, terwijl in het
noorden van het land en dan in het bijzon
der in Friesland en ook in Leeuwarden vele
duizenden zijn moeten wegtrekken, omdat ze
geen voldoende bestaansmiddelen vonden. De
wijze, waarop het rijk nu bij die stagnatie in
acute gevallen (als ik goed gelezen heb, nu ook
in Deventer) is te hulp gekomen, namelijk door
het medehelpen aan het vestigen of overplaat
sen van belangrijke industrieën en het finan
cieel deelnemen in de industrieën, en daarmee
verder is gegaan dan tot dusver in de stimu
leringsgebieden is gebeurd door de premie- en
de prijsreductieregeling en de zorg voor de
infrastructuur, doet toch bij ons ook zeer sterk
de wens opkomen, dat ook in Friesland in het
algemeen, en in Leeuwarden in het bijzonder,
de hulp van het rijk zich verder zal uitstrek
ken dan tot dusverre is gebeurd. En ik twijfel
er niet aan, dat deze voorbeelden van elders
niet alleen hier bij ons in Leeuwarden, maar
ook in het gehele noorden van ons land een
aandrang zal ontketenen bij het rijk om inder
daad met die stagnerende industrialisatie in
het noorden van het land af te rekenen in deze
zin, dat een zeer actieve politiek zal worden
gevoerd.
Maandblad onder auspiciën van de
Stichting „Leeuwarder Gemeenschap
15e jaargang no. 1 januari 1966
Redactie-commissie:
Mevr. A. J. Bearda Bakker-Stuiveling
H. Kingmans
Pater H. W. Dijkman O.P.
J. T. Vellenga
Redacteur: W. H. Kuipers, telef. 28203
Adres administratie:
Voorstreek 101-103, tel. 22046 en 22047
Redactie:
Stadhuis Leeuwarden, tel. 21141
Abonnementsprijs 3,00 per jaar
Giro-nummer 809910 ten name
N.V. Erven Koumans Smeding,
Leeuwarden
Woningbouw.
Wat de groei van Leeuwarden betreft, die is
inderdaad, ook naar de mening van het col
lege, stellig niet, zoals die had kunnen zijn. De
heer wethouder Van der Schaaf heeft er al iets
van gezegd, namelijk: Er valt niet positief een
bepaalde oorzaak aan te geven. Het zal wel
een complex van oorzaken zijn, maar naar onze
overtuiging is toch één oorzaak zeer reëel en
zeer belangrijk en wel het feit, dat de gemeente
Leeuwarden in de loop van de jaren na de
bevrijding niet die hoeveelheden woningen
heeft kunnen bouwen als naar de mening van
het gemeentebestuur voor Leeuwarden nodig
was. Wij hebben reeds jaren geleden aan het
provinciaal bestuur als onze mening te kennen
gegeven, dat een woningcontingent van zeven-
Éi achthonderd woningen per jaar noodzakelijk
zou zijn om in de behoefde aan woningen m
Leeuwarden te voorzien en het is dat wil ik
nog heel duidelijk zeggen voor ons telkens
opnieuw een bijzondere teleurstelling geweest,
dat aan ons contingenten werden toegewezen,
die in verhouding tot de contingenten, die toe
gewezen werden aan andere Friese gemeenten,
niet waren zoals wij meenden, dat ze behoorden
te zijn.
En we hebben nu de toestand, dat m Friesland
in de meeste gemeenten toch bepaald niet ge
sproken kan worden van een woningnood, al
thans niet van een woningnood, zoals die waar
van in Leeuwarden kan worden gesproken; dat
in Friesland woningen leegstaan en dat er door
belangrijke Friese gemeenten aan ingezetenen
van Leeuwarden, die in Leeuwarden thuisho
ren, die hier in Leeuwarden werk hebben, zelfs
aan jonge gezinnen, woningen worden aange
boden. En dat is ook niet een beeld van van-
daag-de-dag, dat is een beeld, dat al geruime
tijd duurt. En als dat juist is en dat is juist
dan hapert er stellig iets aan de verdeling
van de woningcontingenten en aan de toewij
zing voor de gemeente Leeuwarden. En ik ge
loof, dat het nu en in de komende jaren stellig
noodzakelijk is, dat het gemeentebestuur van
Leeuwarden zoals dat ook in het verleden is
gebeurd, daar zeer nadrukkelijk de aandacht
op vestigt.
Natuurlijk is de te geringe woningbouw met
het enige wat aan de groei van Leeuwarden
hapert, maar ik herhaal naar ons inzicht
is het een zeer belangrijk punt, want hoeveel
mensen wonen buiten Leeuwarden en pendelen
naar Leeuwarden en zouden in Leeuwarden
willen wonen? Dat zijn er zeer velen en ook
als ze het zelf niet zouden willen, dan zijn het
de werkgevers wel, die de wens hebben, dat
hun werknemers dichter bij hun werk wonen,
om verlost te zijn van de reiskosten, van de
ongelijke tijden van aankomst en vertrek, van
inspringen van anderen op ogenblikken dat
men nodig is, en dergelijke meer. Het is
(Vervolg op pag. 5)