Nummer één van 1196
3
Bij de ontwikkeling van Leeuwarden in deze eeuw heb
ben zich ten oosten en ten westen van de binnenstad
uitgebreide woonwijken gevormd, terwijl de gemeente
Noordelijk Leeuwarderadeel met Huizum een tegen Leeuwarden
I rt rl<u>lle aanleunend en in feite bij Leeuwarden horend woonge-
Staasgeat bied gestalte gaf. In 1944 werd de gemeentegrens van
Leeuwarden naar het zuiden verlegd en kwam o.a. dit
Huizum ook bestuurlijk bij de stad te behoren. Sinds
dien mogen we spreken van Leeuwarden-West, Leeu
warden-Oost en Leeuwarden-Zuid (waarvoor de naam
Huizum overigens van geen wijken weet), maar een
noordelijke stadswijk kwam niet gelijk-op met de ande
re tot ontwikkeling.
Maandblad onder auspiciën van de
Stichting „Leeuwarder Gemeenschap"
15e jaargang no. 7 juli 1966
Redactie-commissie:
Mevr. A. J. Bearda Bakker-Stuiveling
H. Kingmans
Pastoor H. W. Dijkman o.p.
J. T. Vellenga
Redacteur: W. H. Kuipers, telef. 28203
Adres administratie:
Voorstreek 101-103, tel. 22046 en 22047
Redactie:
Stadhuis Leeuwarden, tel. 21141
Abonnementsprijs 3,00 per jaar
Giro-nummer 809910 ten name
N.V. Erven Koumans Smeding,
Leeuwarden
Dit is niet zo verwonderlijk. Groei in de noordelijke richting be
tekende dat men terecht moest komen in het gebied tussen de Mr.
P j. Troelstraweg en de Groningerstraatweg, daar waar Begraaf-
nlaats Rengerspark en IJsbaankwartier een nogal duidelijke stads
bèarenzinq vormden. Bij stukjes en beetjes voortbouwen, in aanslui-
tina op het bestaande, lag hier niet in de lijn; eerst met een groover
conceptie van de stadsontwikkeling viel aan een uitbreiding in deze
richting te denken. Dit zou na de oorlog gebeuren met de uitbrev
ri ncisDlannen, waarin de bouw en aanleg van grote wijken werd
onaezet- wijken, die uiteraard een nauwe relatie met de rest van
de stad'dienden te krijgen, maar toch ook op een breed terrein over
eigen voorzieningen moesten komen te beschikken. Het was niet
mier voldoende, dat de woningbouw werd gevolgd door die van een
aantal scholen, ook werd gedacht aan kerken en aan wrabeleentra
om twee zeer uiteenlopende zaken te noemen. De kerkebouw in de
nieuwe woonwijken is een der opvallendste bijverschijnselen van de
stadsontwikkeling. De bouw van winkels bewijst hier in het positieve
zijn nut in het winkelcentrum Heechterp, in het negatieve door het
noq altijd ontbreken van deze essentiele voorziening in t Nijlan.
Het uitbreidingsplan ,,'t Ielan" (later nader gesplitst in Bilgaard voor
het deel westelijk van de Dokkumer Ee en Lekkumerend voor dat
oostelijk van dit vaarwater) zal in de toekomst Leeuwarden zijn
noordelijk stadsgedeelte geven en hier zal, door de omvang en door
de scheiding van de rest van de stad, dit complex van wijkvoorzie-
ninqen ongetwijfeld ruim de aandacht krijgen. Het is overigens niet
de bedoeling het verkeer tussen binnenstad en Leeuwarden-Noord
uitsluitend ten laste te laten komen van de Mr. P. J. Troelstraweg
en de Groningerstraatweg. Een verbindingsweg zal tot stand worden
gebracht tussen de Dammelaan en de Spanjaardslaan, oostelijk (dus
in de richting van de Dokkumer Ee) van het Rengerspark. En dan
is er nu al de verlengde Jelsumerstraat, tussen de Dammelaan en
de Spanjaarslaan.
Woningbouw
De bouw van in totaal ongeveer 5000 woningen in het gehele Ielan
is natuurlijk de kern van deze stadsuitbreiding. Er wordt al op ver
schillende plaatsen druk gewerkt. Van west naar oost ontmoeten
we eerst de begrenzing met een bungalowpark achter de Mr. F. J.
Troelstraweg en dan krijgen we het imposante complex flatwoningen
(qalerijflats), in totaal 486 woningen, verdeeld over drie blokken,
waarbij de industriële woningbouw wordt toegepast. De bouwele
menten (vloeren, muren, wanden) worden vervaardigd bij de Noorde
lijke Bouwelementen Industrie te Kootstertille en dan op de bouw
plaats met een grote kraan op hun plaats gebracht.
Verder langs de ringweg zien we aan deze kant nog niets anders
dan de kale vlakte, maar in de noordelijke hoek bij de Dokkumer Ee
wordt qeheid voor de bouw van een „unit" van 403 gemeentewonin-
qen. Dit complex vormt, bouw-organisatorisch, één geheel met twee
'units" aan de andere kant van de Ee, waarvan de noordelijkste
eveneens 403 woningen omvat en voor de woningbouwvereniging
„Beter wonen" bestemd is. Zuidelijk daarvan (Mariniersespel en om
geving) is de „unit" van „St. Joseph" met 390 woningen. Met zijn
drieën komt men hier tot een totaal van 1196 woningen, voor de
bouw waarvan de deelhebbers een bouwteam hebben gevormd. Uit
voerder is de aannemersmaatschappij „Intervam". Op woensdag 6 juli
werd de eerste woning (Mariniersespel 29) officieel aan de bewoners
overgedragen, waarbij wethouder mr. J. van der Schaaf een in de
zijqevel aangebrachte gedenkplaat onthulde.
Vervolgen we onze weg door Lekummerend, dan komen de terecht
bij een complex van 208 woningen, bestemd voor „St. Joseph* en
„Beter Wonen", met als aannemer de firma Heidinga. Dit gedeelte
van de nieuwbouw is vrijwel voltooid.
Nog overheersen in 't Ienlan de lege plekken op de bouwterreinen.
Maar deze nieuwe stadswijk groeit snel. Over een aantal jaren zul
len duizenden in Leeuwarden-Noord wonen. En dan zijn alle wind
streken in onze stedelijke planologie vertegenwoordigd.
Op de bovenste foto het hoekhuis Mariniersespel 29, hel eerste van een
over drie unitsverdeeld complex van 1196, dat officieel aan de be
woners kon worden overgedragen. In de muur, met daarnaast de aihan-
gende vlag, de op 6 juli door wethouder Van der Schaaf onthulde ge
denkplaat. Beneden een overzicht van deze woningbouw.