Toekomstbeeld
vaii Leeuwarden
^Boer'ó „97?ottq ue
I'
LAATSTE
i I
K^,
Geen voertuig zo oud, geen merk zo zeldzaam of
Tevens alle dag-, week- en maandbladen
'/TH
12
In toenemende mate wordt het probleem van de stadsontwikkeling
beheerst door de eisen van het verkeer. Eisen van nu en eisen van
de toekomst vooral het laatste, want het Leeuwarden, dat we
nu op papier zetten moet de werkelijkheid van het jaar 2000 of
daaromtrent zijn. De moeilijkheid is, dat we wel allerlei prognoses
maken omtrent de verkeersontwikkeling in de toekomst en die bij
onze plannen incalculeren, maar helemaal niet zo precies weten
hoe dit allemaal zal komen. Stadsontwikkeling is een zaak met
een eeuwenlange historie en, in de moderne zin, van na het mid
den van de vorige eeuw, toen Leeuwarden de grenzen van de
oude stad ging overschrijden en begon met de vorming van „bui
tenwijken een naam, die we nu overigens eerder aan Harde-
garijp dan aan Leeuwarden-Oost zouden willen toekennen. Lang
heelt men bij deze uitbreidingen kunnen werken met het over
zichtelijke samenstel van overwegingen, die op de elementaire
behoeften op het gebied van wonen en werken waren gebaseerd
nu is het gemotoriseerde verkeer daarbij gekomen met al zijn
dwingende en drukkende eisen. Dat is zeer snel gegaande 70-
tot 80-,arigen van nu hebben in hun jeugd de eerste „tuf tuf
luide toegejuicht en nu durven ze nauwelijks de straat meer over
te steken, wt vrees voor het talrijke nakroost dezer gemotori
seerde koetsjes, leder vraagt zich met enige verbijstering af waar
IOe,..'noet'l slechts reinigen proberen systematisch
wetenschappelijk-analyserend vooruit te denken en de ontwikke
lingslijnen aan te geven - lijnen, die in de conceptie van de kaart
van een toekomstige stad zeer duidelijk moeten voorkomen.
In Leeuwarden is dit ir. J. van Dijk,
verkeersdeskundige, die samen met
de stedebouwkundige ir. J. A. Kui
per uit Rotterdam probeert uit de
dokteren hoe een gezond Leeuwar
den er in de toekomst zal moeten
uitzien. Een moeilijke taak, met
KERKSTRAAT
TELEFOON
EEN WAARDIGE VERZORGING
VAN
BEGRAFENISSEN EN CREMATIES
WORDT ÓÓK LID I
allerlei onzekerheden als grond
slag, al mogen we wel aannemen,
dat groei, en waarschijnlijk een
sterke groei, het toekomstbeeld
zal beheersen. Maar:
in welke mate en in welk tempo
zal Leeuwarden groeien?
in welke mate en in welk tempo
zal Friesland groeien, met als con
sequentie een verzwaarde cen
trumfunctie van de hoofdstad, die
belangrijke verkeersaantrekkende
consequenties zal hebben?
waar zal in Friesland buiten Leeu
warden het hoofdaccent van deze
groei komen te liggen en uit wel
ke richting (of welke richtingen)
moet de stroomverbreding worden
verwacht?
hoe zal, in het algemeen, de toe
komstige ontwikkeling van het
verkeer zijn? Moet verwacht wor
den, dat het gemotoriseerde weg
verkeer nu nog maar pas in de
eerste ontwikkelingsfase verkeert
of zal, na kortere of langere tijd
een evenwichtssituatie ontstaan
met het openbaar vervoer? (Nu,
speciaal wat de spoorwegen be
treft, alleen maar in het defensief
vanuit stellingen, die zo n honderd
jaar geleden zijn opgeworpen en
sindsdien alleen maar zijn afae-
brokkeld.)
Een plan voor de verder» stads
ontwikkeling anno 1967 kan alleen
maar aan de eisen voldoen, indien
het met alle voorspelbare eisen
van de toekomst rekening houdt
en dan kunnen we later wel zien
wat wèl en wat niet aan de orde
moet komen. Dat, gedeeltelijk
dwingend voorgeschreven en deels
vrijblijvend, program van toekom
stige eisen vindt u verdisconteerd
in de hierbij gereproduceerde
kaart, die uit de samenwerking
van ir. Kuiper en ir. Van Dijk met
de dienst van Openbare Werken
te voorschijn is gekomen. Wat de
eigenlijke stadsuitbreiding betreft
vindt u nieuwe woonwijken ten
oosten van de tegenwoordige be
bouwing, ten noorden en ten zui
den van de Groningerstraatweg,
respectievelijk in de Bullepolder
en de Camminghabuursterpolder
die dan weer komen aan te sluiten
op het grote recreatiegebied van
de Grote en de Kleine Wielen.
Ook ten zuiden van het Van Ha-
rinxmakanaal wordt gerekend op
een aanzienlijke uitbreiding van
het stedelijke gebied, waardoor
delen. Nu nadert het verkeer
langs de vier invalswegen en be
paalt, in de stad gekomen, de ver
dere weg, waarbij uiteraard de
ringweg een belangrijke functie
vervult. De moderne opvatting is,
dat men in de meeste gevallen
reeds buiten de stad kan bepalen
waar men in de stad naar toe wil.
Het uit het zuiden komende ver
keer bijvoorbeeld zal dan kunnen
kiezen tussen een weg, die ooste
lijk de stad passeert, een tweede
voert door het huidige oostelijke
stadsdeel (gedeeltelijk ringweg),
dan krijgen we de verbinding met
het wegenvierkant, dat het stads
centrum omsluit, met een afsplit
sing naar west en tenslotte voert
een weg langs de westkant van de
stad naar het noorden, wellicht
naar de toekomstige drooggelegde
Waddenzee.
DE BOER'S „MOTIQUE" helpt U aan alle gewenste
accessoires gereedschappen
nationaal en internationaal
Goutum dan zal worden ingeslo
ten, zij het met behoud van de
zelfstandigheid van dit dorp. Het
geprojecteerde woongebied in het
noorden (tussen Jelsum en Lek-
kum) behoort tot een verder toe
komstbeeld en kan slechts worden
gerealiseerd indien de vliegbasis
te eniger tijd zou verdwijnen. In
dustriegebieden („handel en nij
verheid") en ruimte voor „bijzon
dere bebouwing" completeren dit
beeld. Welke, „bijzondere bebou
wing dit zal kunnen worden moet
later worden bekeken, maar de
vraag daarnaar kan in elk stadium
van de verdere ontwikkeling ont
staan. We hoeven daarbij niet al
leen te denken aan een univer
siteit.
Het beeld van de toekomstige
verkeersstructuur tekent zich dui
delijk af op de kaart. In beginsel
gaat dit deel van het plan ervan
uit, dat uit een zo groot mogelijk
aantal richtingen invalswegen tot
stand kunnen komen, die alle
reeds buiten de stad of zo dicht
mogelijk bij de rand van de stad
de keus moeten bieden tussen
doorgaand verkeer of het berei
ken van de verschillende stads-
Dit laatste voorbeeld toont al heel
duidelijk, dat met een mogelijke
ontwikkeling in andere delen van
Friesland is rekening gehouden.
Deze overwegingen liggen ook ten
grondslag aan de nog niet door
getrokken verbindingen, die op de
kaart zijn aangegeven. Daar houdt
de gemeente dus alle mogelijkhe
den open; trajecten door gebieden,
die in de toekomst aan belangrijk
heid zullen winnen of eenvoudige
verbindingen met bestaande of
toekomstige verkeerswegen. En
kele op de kaart aangegeven
wegen wijzen niet in de richting
van „het onbestemde": ten zuiden
van de toekomstige stad zien we
oostelijk de nieuwe weg naar
Drachten, naar het noordoosten
loopt een weg naar Dokkum en
ten noorden van de Groninger
straatweg is de nieuwe rijksweg
Groningen-Harlingen aangegeven.
Het leek ons nuttig u op deze ma
nier alvast de weg te leren ken
nen in het Leeuwarden van de
toekomst, zoals dit ook met de
raad is gebeurd in de bijzondere
vergadering op 17 februari, waar
ir. Kuiper en ir. Van Dijk een toe
lichting gaven op deze plannen.
Blijf bij de tijd kom er vaak!
BLEEKLAAN 145 - Leeuwarden - telef. 23573
.✓VWW
