BOSHUIZEN GASTHUIS
ti
1968
L.DESffelES
TOONBEELD VAN VEROUDERDE BEJAARDENZORG
Betaling
abonnementsgeld
Hofje uii de gouden eeuw verschrompelt
mogelijk is. Er bestaan voor dit stadsgedeelte
saneringsplannen, maar het Boshuizen gasthuis
blijft onaangetast, want het staat op de Monu
mentenlijst. Notaris Bos zegt te hebben ge
hoord van een op handen zijnde verbouwing,
waarbij meteen het wooncomfort aan de eisen
des tijds zal worden aangepast. Deze restaura
tie is op zijn vroegst in de loop van het vol
gend jaar te verwachten.
Dit neemt echter niet weg dat mevrouw Mulder
bang is voor de komende winter. Ze heeft mee
gemaakt dat er een vrouwtje doodgevroren
werd gevonden. Geen wonder dat ze zich alles
behalve op haar gemak voelt. Weliswaar hoeft
ze geen huur te betalen (ze krijgt zelfs nog
1,25 toe) en is ze vrij van kosten als licht en
radiodistributie, maar dit weegt niet op tegen
de achterlijke woonomstandigheden. De notaris
verzekerde echter dat hij de komende winter
het gasthuis goed in de gaten zal houden; hij
blijft trachten om de oudjes de helpende hand
te bieden. Zijn grootste angst is het reële ge
vaar van kolendampvergiftiging.
Voorlopig blijft het bij het oude en wachten
de drie hoogbejaarde dames gelaten de gang
van zaken af. Overdag baart het hun niet veel
kopzorg en 's avonds zoeken ze elkaar tegen
zevenen op en korten de avond met het op
halen van herinneringen. Om negen uur gaan
ze naar hun bedstede en liggen dan in span
ning te wachten of er weer een aanval op hun
nachtrust gedaan zal worden.
Een grote herdarshond ligt op de loer in het plantsoentje voor het .Bos
huizen Gasthuis aan het Jacobijner Kerkhof. Een poortje verschaft toegang
tot het hofje, waar een roestige pomp de bezoekers welkom heet. Rondom
een verwilderde tuin met een grote lantaarn in het midden slapen een
twintigtal huisjes onder een deken van rode dakpannen. Een duif op het
dak knippert tegen het zonlicht en het vredige tafereeltje is compleet.
Dan schalt plotseling een stem: „Daar binne
twee heren, se hewwe gelukkig nette kleren
an!" De 88 jaar oude mevrouw Mulder taxeert
de heren en de kennismaking is vlot en spon
taan. De buurvrouw gluurt ook even en is
zichtbaar gerustgesteld. Als het vertrouwen is
gewonnen, blijkt de woordenstroom onstuit
baar. Mevrouw Mulder moét haar verhaal
kwijt en vertelt sappig, maar nerveus over
„die rotjongens", die met hun nachtelijke en
ongewenste bezoeken de rust van het hofje
en die van zijn drie bejaarde bewoonsters ver
storen. „Ik hew se d'r uut jaagd, met bedde-
goed en al", vertelt ze en wijst op de sporen
van de orgieën, die sommige langharigen in
het huisje naast het hare pleegden aan te
richten, 's Nachts slaapt ze er niet van en ze
vult deze recente ervaring aan met het be
lichten van andere facetten van baldadigheid,
die dit zeventiende eeuwse souvenir teisteren.
Zo is het Boshuizen gasthuis met een handje
vol weerloze bewoonsters overgeleverd aan de
grillen van de jeugd. Het is, ondanks de cen
trale ligging, geïsoleerd. De tijd is er blijven
stilstaan. Moderne begrippen als comfort zijn
nog niet doorgedrongen en de oudjes zijn ver
stoken van waterleiding, closet en kookgele
genheid. Het gasthuis is een rudiment uit ver
vlogen dagen. Aantrekkelijk voor liefhebbers
van oud-stedeschoon, maar ontoereikend voor
bewoning.
Het hofje is eigendom van enkele families en
wordt bestuurd door regenten, die zelfs domi
cilie in België hebben! In 1652 stichtte jonk-
vrouwe Anna van Eysinga het gasthuis, toen
haar tweede gemaal, Philip van Boshuizen
stierf. Ze woonden te Stiens op Juckemastate.
Naar verluidt heeft Anna van Eysinga de erfe
nis aldus besteed om aan haat en nijd in de
familie het hoofd te bieden. De gevelsteen in
de ringmuur doet dit wel vermoeden. „Het
geen hier staet uyt nyt oft haet doch niet be-
schout. Tot armoedts hulp en weduws troost
is het geboudt." Het gasthuis werd door een
ringmuur met een poortje van het kerkhof af
gescheiden. De muur is rond de poort wegge
broken, toen in 1830 het kerkhof geëffend
werd.
Honderden oudjes sleten hier hun laatste
levensdagen en tot na de Tweede Wereldoor
log was het een schoonheid met kleurige ge
raniums achter kraakheldere gordijntjes en
keuvelende vrouwtjes achter hun groen ge
verfde hekjes. Men was tevreden met het ene
kamertje, waarin een bedstede, het portaaltje
en de zolder. De toestand is echter dermate
verslechterd dat er iets moet gebeuren. Burge
meester J. Brandsma bracht kortgeleden een
bezoekje aan dit brok antiek, vergezeld van
twee wethouders. Ze waren even de gast van
mevrouw Mulder, maar zij is er niet veel wijzer
van geworden. Mevrouw Mulder wil weg, het
liefst naar het Mariahofje. Ze is slecht te
spreken over de afdeling Huisvesting van de
gemeente. Het nut van de kaart, die ze elk
half jaar moet inleveren, ziet ze niet in en ze
is vast voornemens bij de ambtenaren te blij
ven aankloppen.
Er is waarschijnlijk kortsluiting tussen de re
genten en de bewoonsters. De woordvoerder
van het beheer, notaris J. W. Bos, heeft het
goed met de ouden van dagen voor en desge
vraagd deelt hij mee dat ze niet bang hoeven
te zijn eruit te moeten. De notaris is van me
ning dat ze graag willen blijven. In ieder ge
val zal het gasthuis zijn bestemming blijven
behouden. De gemeente heeft het niet onbe
woonbaar verklaard, omdat er nog verbetering
De abonnees van de Leeuwarder Ge
meenschap die het abonnementsgeld per
giro wensen te voldoen wordt verzocht
dit in de maand december te doen (ƒ3,
voor de jaargang 1968).
Het gironummer is 80.99.10 t.n.v. NV
Erven Koumans Smeding te Leeuwarden.
Na 1 januari zal nl. een kwitantie voor
dat bedrag worden aangeboden, verhoogd
met 0,25 inningskosten, dus totaal ƒ3,25.
Abonnees buiten Leeuwarden zullen
0,50 kosten moeten betalen, in totaal
3,50.
Het abonnementsgeld kan ook aan ons
kantoor worden afgedragen. Indien dit
voor 1 januari a.s. geschiedt bespaart u
de incassokosten. Het kantoor, Voor
streek 103, is geopend van 8.30 uur tot
17.00 uur ('s zaterdags gesloten).
Administratie
Leeuwarder Gemeenschap.
Uitsluitend de beste merken
Beste service
Enorme keuze
U is hartelijk welkom bij
N. Y v-
VOORSTREEK 65-67 - T.l 24596
Gazelle
Honda
Solex
R.A.P.
Puch
Typhoon
en andere
fabrikaten
Uw nieuwe (iets of bromfiets
staat voor U klaar!
