O
Technisch Bureau
Gebrs. van Eyck van Heslinga
Wat is uw oordeel?
nodig is om de ruimte voor de uitbreiding te
vinden en ook om de moeilijkheden te vermij
den van een aanpassing aan de omringende be
bouwing, die een essentieel en fraai stukje
oud-Leeuwarden vertegenwoordigt.
Enkele plaatsen voor zo'n nieuw stadhuis heb
ben burgemeester en wethouders en hun advi
seurs door het hoofd gespeeld. Stelt men als
eis, dat het nieuwe gebouw in of dicht bij de
binnenstad moet komen te staan, dan doen
zich wel enige mogelijkheden voor. Om te be
ginnen kan worden gedacht aan de plaats van
twee gebouwen, die hun langste tijd wellicht
hebben gehad: de Prins Frederikkazerne en de
gevangenis, annex het Huis van Bewaring.
Daar is ruimte voldoende en daar ontbreekt de
binding met de omgeving, die in de binnenstad
het bouwen zo delicaat maakt. Dan kan ge
noemd worden het térrein ten noorden van de
Spanjaardslaan en ten oosten van het Rengers-
park, waar o.a. de Bleekerstraat zijn laatste
dagen slijt. Verder is er een ,,nog niet sane-
ringsrijp" gebied ten zuiden van de Spanjaards
laan en aan de stadsgracht, aan de overkant
van het Schoenmakersperk, en tenslotte het
terrein aan de Dokkumer Ee, waarvan een deel
nu door de gemeentewerf aan de Eestraat in
beslag wordt genomen. Burgemeester en wet
houders hebben al deze mogelijkheden beke
ken, maar hun conclusie is, dat de oplossing
dicht bij huis (en dat is dus het stadhuis) moet
worden gevonden.
Een totale verplaatsing van het stadhuis roept
twee problemen op. Het eerste is: wat ge
beurt er met het oude gebouw aan het Raad
huisplein, dat historisch-architectonisch van
zeer grote waarde is? Het spreekt vanzelf, dat
het in al zijn luister moet worden gehandhaafd,
ook wat het interieur betreft. Er is gespeeld
met de gedachte het voor de representatie van
het gemeentebestuur en voor de huwelijksvol
trekkingen te blijven gebruiken. Dit zou even
wel betekenen, dat het oude stadhuis toch een
permanente personeelsbezetting nodig heeft,
terwijl verschillende secretarieafdelingen toch
niet los te denken zouden zijn van dit centrale
gebouw. De afdeling Burgerlijke Stand hoort
bij de plaats waar de huwelijken worden vol
trokken, de Burgerlijke Stand kan niet functio
neren zonder het Bevolkingsregister De
scheiding tussen een representatief en een ad
ministratief deel van het stadhuis zou tot grote
moeilijkheden leiden.
Uitbreiding
Dus zullen we de vernieuwing en uitbreiding
van het stadhuis toch in de buurt van het oude
gebouw moeten zoeken. Deze gedachte is ove
rigens niet nieuw; reeds bij de eerste plannen
voor de sanering van de binnenstad werd ge
dacht aan de bouw van een nieuw administra
tief gedeelte, met een raad- en trouwzaal, ach
ter het oude stadhuis, in de richting en zelfs
voorbij de Sint Jacobsstraat, met opoffering
van het oude politiebureau achter het stadhuis,
dat nu door de secretarie wordt gebruikt. Maar
toen men deze zaak schetsmatig op papier ging
zetten, bleek, dat dit nieuwe gebouw wel bij
zonder hoog en massaal zou worden; te hoog
en te massaal om een verantwoorde eenheid
met het oude stadhuis te vormen en ook om
ingepast te worden in de omringende bebou
wing.
Met een variant op een bekend gezegde kan
men nu stellen: kan het niet uit de hoogte, dan
moet het uit de breedte. De nieuwe gedachte
omtrent de stadhuisuitbreiding gaat ervan uit,
In dit nummer van de Leeuwarder Gemeenschap publiceren wij bijzonderheden
omtrent het stadhuisplan. Meer dan ooit is het gemeentebestuur ervan overtuigd,
dat bij deze belangrijke zaak een zo groot mogelijke inspraak van de burgerij
gewenst is. Daarom worden in het stadhuis „hearings" gehouden, waar de
belangstellenden nadere inlichtingen kunnen krijgen en zich vrijelijk over dit
vraagstuk kunnen uitspreken.
Dit laatste kan ook door middel van dit blad. Wij geven u graag in het komende
nummer (eventueel de komende nummers) de gelegenheid uw opvattingen ken
baar te maken omtrent de volgende vraagpunten:
1. Moet het stadhuis blijven waar het is en dient dan daar ter plaatse de
ruimte voor de vereiste uitbreiding te worden gevonden? Of zou u de voor
keur geven aan een algehele verplaatsing? Indien u dit laatste voorstaat:
waar moet het nieuwe stadhuis dan komen te staan en wat doen we met
het oude?
2. Is de door b. en w. voorgestelde oplossing van het stadhuisprobleem aan
vaardbaar, ook voor het aanzien van en de ontwikkeling van de omgeving,
met name het winkelcentrum? Wat zou u eventueel anders willen?
Wij verwachten uw reacties graag uiterlijk de 10e van de volgende maand,
voor zover het gaat om publicatie in het februarinummer. Ons adres: Redactie
Leeuwarder Gemeenschap, Raadhuisplein 32, Leeuwarden.
dat twee gebouwen aan het oude stadhuis
worden toegevoegd. Het eerste aan de achter
kant (net als bij het eerste plan) en dat komt
dan een eind voorbij de Sint Jacobsstraat,
richting Eewal, bijna tot de Grote Hoogstraat,
te reiken. Dit wordt de nieuwe gemeentesecre
tarie. Het tweede aan de zuidkant van het
stadhuis, tussen het Auckamastraatje en het
Maria Annastraatje. Hierin zullen de raadzaal
en de trouwzaal worden ondergebracht.
Een tweede overweging om het stadhuis op de
oude plaats te laten, is ingegeven door de be
langen van de binnenstad in het algemeen en
die van de omgeving van het stadhuis in het
bijzonder. Allerlei motieven kunnen instellin
gen en bedrijven doen besluiten het stadscen
trum te verlaten (al was het alleen maar door
het verkeersprobleem), maar juist het gemeen
tebestuur kan zich niet aan de plicht onttrek
ken dit hart van de stad levend te houden.
Eeuwenlang is het stadsbestuur hier gevestigd
geweest; het stadhuis hoort bij het stadseigene
en dit stadseigene vinden we in de binnenstad.
De omgeving van het stadhuis zou een groot
stuk van zijn leven kwijtraken, wanneer dit
gebouw een dood punt in de stad werd. Daar
komt nog bij, dat de Sint Jacobsstraat volgens
het plan een nieuwe functie kan krijgen, als
verbinding van Wirdumerdijk en Nieuwestad
met de ingang van de secretarie, aan de noord
kant van een plein, dat aan twee kanten door
het stadhuiscomplex zal worden afgesloten. De
gedachte is, dat zowel de Sint Jacobsstraat als
de Grote Hoogstraat een belangrijker functie
in de binnenstad kunnen krijgen, wanneer ze,
met het Naauw aan de zuidkant en het nieuwe
plein aan de noordkant, een nieuwe wandel
en winkelroute gaan vormen.
Maar dit betekent wel, dat de Sint Jacobsstraat
moet beginnen een aantal veren te laten. Aan
de westkant moet de bebouwing tussen het
Auckamastraatje en het Maria Annastraatje
verdwijnen, om plaats te maken voor de stad
huisvleugel met de raad- en trouwzaal; aan de
andere kant is ditzelfde lot beschoren aan de
bebouwing (voor zover nog aanwezig) van
Gouverneursplein tot Klokstraat. Benoorden de
Klokstraat zal dan een stuk nieuwbouw met
een winkelgalerij dienen te verrijzen. Het is
wel duidelijk, dat juist de aard en aantrekke
lijkheid van deze bebouwing, die publiek-aan-
trekkend moet zijn, de toekomst van de inge
korte Sint Jacobsstraat en het zuidelijke deel
van de Grote Hoogstraat in ruime mate zullen
bepalen.
Dit zijn dus de ideeën van burgemeester en
wethouders over de uitbreiding van het stad
huis en de ontwikkeling van de omgeving
daarvan. Waarschijnlijk zal de raad hierover
eind april te beslissen krijgen, maar voor die
tijd krijgen de Leeuwarders „zonder aanzien
des persoons" de gelegenheid hun opvattingen
over deze zaak kenbaar te maken tijdens
„hearings", die op maandag 4, dinsdag 5 en
woensdag 6 maart in het stadhuis zullen wor
den gehouden. Het gaat daarbij nog niet om
het ontwerp van de twee nieuwe vleugels van
het stadhuisgebouw, maar over de plaats. Deze
gebouwen kunnen pas architectonisch gestalte
krijgen, wanneer deze plaats definitief is vast
gesteld. Het wordt een beslissing, die voor
lange tijd, misschien wel voor eeuwen, het
binnenstadsbeeld in belangrijke mate zal be
palen.
Tweebaksmarkt 43 Leeuwarden
Telefoon 05100-24419-27323
Uw adres voor: centrale verwarming
electro-technische installaties
warm- en koudwater-installaties
oliestookinstallaties
gasverwarming
aircondition
liften
koelinstallaties
Sinds 1907 het adres voor al Uw technische installaties
5
