m^KOEIt
15
Bij pagina s 12 en 13
Historische optochten zouden hedentendage,
ondanks televisie, bioscoop of schouwburg, in
Leeuwarden ongetwijfeld vele duizenden men
sen op de been brengen. In vroeger eeuwen
was volksvermaak op straat een heel wat vaker
voorkomend verschijnsel dan tegenwoordig.
Een soort kroningsfeest beleefden onze voor
vaderen on 24 juli van het jaar 1773. Het was
de dag van de inhuldiging van Willem de Vijfde
ais erfstadhouder van Friesland. Dat ging met
de nodige feestelijkheden gepaard en zo werd
ook een historische optocht gehouden. Eén
fragment daarvan werd vastgelegd in een gra
vure, die samen met een schriftelijke verdui
delijking door uitgever Jellema uit de Post-
straat werd uitgegeven.
De prent stelt voor: „de zeven vrije kunsten
begeleid door kennis en naarstigheid, voorop
de eere gevolgd door de duurzaamheid". De
uitgever schrijft in zijn voorwoord: „schoon de
kunsten met hare gezellinnen als ook haar ge
leidster, volgens de regelen onzer alle vrouwen
moesten zijn, doen we echter, welvoeglijkheids-
halven dezelve hier als mannen voorkomen"
en over deze heren: „burgers van de stad, die
de kunsten dagelijks hetzij uit liefhebberij dan
wel als kostwinning oefenen".
„Het zevental van kunsten op een rij
(gedost in oud-Batavische kleedij)"
zijn van links naar rechts:
1. de dichtkunst, gekleed in het hemelsblauw
met zilveren sterren. Op de helm een krans van
lauwerbladeren en een gevleugeld paard. Hij
draagt een papieren rol met schrijfpennen en
een trompet. Op de gordel het woord poësis.
2. De wiskunst, gekleed in een wit gewaad,
doorweven met cijfers en driehoeken. Op de
helm de propositie van Euclides. Hij draagt
een passer en een „wereldkloot" in de hand.
Op de gordel het woord methamatica.
3. De sterrenkunst, in een zwart gewaad met
zilveren sterren. Op de helm een zevenster en
twee vleugels. In de handen draagt hij een
graadboog en de „sphera". Op de gordel lezen
we het woord Astronomia.
4. Bewijs- of Redeneerkunst. Deze in rood ge
klede held draagt een gouden helm met palm
takken met daarop de balans met twee weeg
schalen. In de hand draagt hij een open boek
en een zandloper. Op zijn gordel onderscheiden
we het woord logica.
5. De Bouwkunst. Op de helm van deze, in het
bruin gekleed gaande, man is een schaaf aan
gebracht. In de hand draagt hij een maatstok
en een loodlijn en aan de gordel, waarop het
woord architectura staat, hangt een tekenbord.
6. De Zangkunst. Hier zien we op de helm
zeven glinsterende sterren. Hij is geheel in het
wit gekleed met een bandelier over de borst,
waarop muzieknoten zijn geborduurd. Hij draagt
een muziekinstrument mee en op zijn gordel
komt het woord musica voor.
7. De Schilderkunst. Deze in een blauw ge
waad met gevlamde kleuren, geklede man heeft
op zijn helm de zon en de maan. In zijn hand
draagt hij de professionele attributen als het
palet en penselen. Op zijn gordel het woord
pictura.
De stoet van de zeven kunsten wordt vooraf
gegaan door de eere, die op de gordel het
woord honor heeft staan. Links achter volgt de
kennis, intellectus en rechtsachter de naarstig
heid of diligentia. De groep wordt gecomple
teerd door de geduurzaamheid of memoria.
De erfstadhouder wordt verondersteld opge
steld te staan op het Waagplein. De gravure
brengt namelijk het begin van de Nieuwestad
in beeld. De tekenaar kijkt in de richting van
de Peperstraat.
uli De nieuwe commissaris van politie, de heer H. Postma, in de Frieslandhal ge-
installeerd door burgemeester Brandsma.
uli De heer A. Houwing, tot deze dag commissaris van politie, adviseur en plaats
vervangend hoofd van de dienst Bescherming Bevolking in de A.-kring Fries
land-Noord), 21 gemeenten omvattend, gaat heen.
uli Leeuwarder politie arresteert in St. Nicolaasga de 25-jarige werkloze hofmeester
M. C. C., die verdacht wordt van oplichting in verschillende plaatsen, o.a. Leeu
warden. Daarmee was ongeveer 30.000,gemoeid.
uli Wirdumerpoortsbrug en Prins Hendrikbrug gesloten voor de scheepvaart.
uli Zevenjarige Marga Wielenga 100.000ste van dit seizoen in het zwembad Nijlan.
uli „Open dag" op de Leeuwarder vliegbasis, ter gelegenheid van het 55-jarig be
staan van de Koninklijke Luchtmacht. Aantal bezoekers op deze dag onge
veer 5000.
uli De heer O. Santema, administratief hoofdambtenaar bij de provinciale biblio
theek, recipieert in verband met zijn 40-jarig dienstverband bij de bibliotheek.
uli Burgemeester Brandsma opent in de Prinsentuin de zomerexpositie „Binnen
en Buiten".
uli Laatste van de plm. 1100 palen geslagen voor het verpleeghuis voor chronische
zieken, dat samen met het nieuwe stadsziekenhuis één complex zal vormen
aan de Borniastraat.
uli Op 80-jarige leeftijd te Leeuwarden overleden de heer Arjen Nannes Wassenaar,
bekend veefokker.
uli Duitsers C. Rumkorf (43) en huisgenote M. C. Nielsen (57) na auto-ongeluk per
helikopter van Terschelling naar Leeuwarden.
uli Vakantieontspanning gestart.
uli Wethouder J. Tiekstra opent in Tivoli aan de Huizumerlaan het internationale
Turkstra-damtoernooi.
uli W. Wits (70), van 1921 tot 1958 direkteur van Wits' Schildersbedrijven N.V.
overleden.
uli Kollekte voor hogerend Biafra. Opbrengst bijna ƒ10.000,
uli Begin bouwvakvakantie.
uli Leeuwarder kermis start voor het eerst op zaterdag.
uli Bij broei in een silo van de C.A.F. aan de Snekertrekweg gaat voor 25.000,
aan veevoer verloren. Zestig tot zeventig ton moet worden verwijderd.
uli Harm Wiersma en de Rus Tsjegolev spelen remise in een openlucht-damwed-
strijd met „levende stukken" op de Korfmakerspijp. Als schijven fungeren
kinderen.
uli Begin van het Skutsjesilen.
uli Elfstedentocht te water bij de Prinsentuin gestart,
uli N.T.M. hervat de stadsrondritten.
uli Begin van de opruiming.
uli Concours-hippique op het terrein bij de Frieslandhal.
uli Vakantieontspanning besloten met de traditionele optocht.
uli Arie Kamminga (20) per step van Leeuwarden naar Amsterdam. Vertrek 4.10 uur,
aankomst op de Dam te Amsterdam 16.15 uur, met een pauze onderweg van
drie kwartier.
uli In de nacht van 24 op 25 brandt de bovenverdieping van het pand Nieuwe-
buren 16 uit. De brand blijkt te zijn gesticht door de 30-jarige Leeuwarder
typograaf J. v. d. M., een vriend van de tijdelijke bewoner.
uli Mr. P. S. Bakker geïnstalleerd als rechter in de rechtbank te Leeuwarden.
uli Vijfjarige Paul Zagt uit de Jan Evenhuisstraat 50.000 bezoeker in dit seizoen
van de kinderboerderij.
uli Begin van opgravingswerkzaamheden op het Oldehoofsterkerkhof. Het zoeken
is naar sporen van de oude St. Vituskerk.
uli Mej. dra. A. M. Michell neemt afscheid van de provinciale bibliotheek als
wetenschappelijk hoofdassistente wegens het bereiken van de pensioengerech
tigde leeftijd.
uli Mr. A. Hannema (74), wonend aan de Julianalaan, overleden aan de gevolgen
van een aanrijding op 25 juli. Hij aarzelde toen bij het oversteken op een ze
brapad op de Julianalaan. De heer Hannema is vice-voorzitter geweest van de
Friese Christelijke Boeren- en Tuindersbond.
30/31 juli Zweedse volksdansers uit Uddevalla op bezoek bij de Ljouwerter Folksdoun-
sers. Op 31 juli geven de gasten een demonstratie op de Lange Pijp.
