Beste radiostudio van het noorden
staat in de Prinsentuin
Drs. Douwe van Dam, chef van het Friese programma van de
RONO, in de nieuwe afluisterruimte, waarin de programma's
kunnen worden voorbereid.
De regelkamer met de technicus op de voorgrond. Door de
dubbele glaswand is de spreekstudio zichtbaar.
Fries programma van de RONO eindelijk in Friesland onder dak
Oud RONO-redacteur/verslaggever Johan van der Zee is deze maand een paar
dagen terug geweest op het bolwerk van de Prinsentuin, op de plaats waar hij
vier jaar lang Friese programma's voor de RONO heeft gemaakt. Niet met een
draagbare bandrecorder, deze keer, maar met een camera-equipe van de NTS.
Voor de rubiek „Van Gewest tot Gewest" maakte Van der Zee een reportage
over de RONO-studio in de Prinsentuinschool. Een reden, waarom chef Fries
programma, drs. Douwe van Dam een beetje uit zijn normale doen was. Iedereen
was trouwens een tikje nerveus, want de makers van het Fries programma ston
den aan de vooravond van de opening van een forse uitbreiding van de Prin
sentuinstudio.
Na bijna vijf jaar wachten is de studio Leeu
warden eindelijk compleet. Werd de voorbe
reiding voor de Friese uitzendingen tot nu toe
vanuit Groningen geregeld, met de ingebruik
neming van vele nieuwe ruimten heeft de
Friese staf van de Regionale Omroep Noord en
Oost in Leeuwarden eindelijk het felbegeerde
eigen onderkomen. Het geheel ondergebracht
in het oudste gedeelte van de Prinsentuin-
school in de voormalige lusthof, vormt nu de
beste studio die de RONO, en daarmee de
Nederlandse Radio Unie, in het noorden van
het land bezit.
Drs. Douwe van Dam, chef van het Friese pro
gramma en waarnemend hoofd van de RONO,
heeft het de laatste maanden druk gehad met
de verbouwing van de studio. Aan radiozaken
kwam hij nauwelijks toe. Hij vertelt: „Wat we
nu hebben is af! De studioruimten waren na
tuurlijk al even in gebruik, maar de mensen,
die we uitnodigden voor een gesprekje of de
muzikanten die moesten optreden, konden we
in de studio niet hebben als we aan het op
nemen waren. Dan moesten we onze gasten op
de tochtige gang laten wachten, zonder koffie,
zonder verwarming tot het moment dat ze aan
de beurt waren".
Toiletten waren er in het oude schoolgebouw
nauwelijks. Alleen een paar kinder-w.c.'s (over
blijfselen van de b.l.o.-school) stonden de
RONO-mensen ter beschikking. De weg naar
een ander toilet leidde via binnenplaatsjes en
gangen naar het schoolgebouw aan de achter
kant aan het St. Jobsleen. Alle voorbereiding
van de programma's geschiedde op het Martini
kerkhof in Groningen, waar de hoofdstudio van
de RONO staat. Dat betekende een voortdu
rende pendel tussen de Groningse en de Friese
hoofdsteden.
Aan alle ongemak is met de opening van de
complete studio op maandag 16 september door
NRU-hoofd mr. Roosjen een eind gekomen.
Alle gasten zullen bij de ingang aan de Prin
sentuinkant worden opgevangen door een re
ceptioniste/telefoniste, die hen naar een riante
ontvangstkamer zal brengen. In de voormalige
klaslokalen staan nu comfortabele zitjes en de
koffie zal er steeds bruin zijn. Het archief, dat
bij het radiowezen bestaat uit een grote hoe
veelheid banden en platen, krijgt eindelijk de
plaats, waar het recht op heeft. Een lokaal is
voor dit doel ingericht. In lange kasten staan
de banden met vele programma's van jaren
terug opgeslagen. Een systeem van nummering
moet er voor zorgen, dat steeds alles bij de
hand is.
In dat lokaal is ook een kamer getimmerd, die
het best kan worden aangeduid als hulpstudio.
De redacteuren/verslaggevers die met volge
prate banden uit de provincie terugkeren, heb
ben hier, zonder dat men gebruik behoeft te
maken van de regelkamer, de mogelijkheid om
hun banden af te luisteren en al vast te be
ginnen met de voorbereiding van de montage.
Een platenspeler staat klaar om de bijpassende
muziekjes erbij te zoeken.
De verbouwing van de oude Prinsentuinschool,
die door de gemeente werd uitgevoerd, is zo
danig dat men alle ruimten nuttig kan gebrui
ken. De holklinkende schoollokalen zijn door
middel van akoestisch materiaal en vloerbe
dekking tot bruikbare ruimten omgetoverd. Zo
goed is de akoestiek, dat de lokalen dienst
kunnen doen als repetitieruimten voor hoor
spelspelers, maar ook voor een koperensemble.
„We willen graag een huisorkest", zegt Douwe
van Dam, „en wij zijn bezig uit allerlei korp
sen goede muzikanten aan te trekken, om in
ons orkest te spelen."
De staf van het Friese programma komt einde
lijk naar Leeuwarden. Heinze Bakker, Siemen
Dijkstra en Douwe van Dam zullen alleen nog
naar Groningen reizen voor een bespreking
over algemene aangelegenheden en voor de
rest zullen ze hun werk van administratieve
en radiotechnische aard in de Prinsentuin stu
dio doen. „We krijgen hier verder een eigen
secretaresse en waarschijnlijk heel gauw een
produktie-assistente. Verder", zo vertelt ad-
junct-hoofd Van Dam, „hopen we hier ook een
soort chef de bureau te krijgen. Dan zouden
we een complete bezetting van de studio heb
ben".
De technicus voor de regelkamer zal uit Gro
ningen blijven komen. Er zitten in Groningen
drie, waarvan steeds één voor opnamen naar
Leeuwarden komt. Verder staat er in Gronin
gen een reportagewagen klaar, die in voorko
mende gevallen ook voor het Friese program
ma kan worden besteld. Dat gebeurt onder meer
voor de uitzendingen van de vergadering van
de Provinciale Staten, waarmee Douwe van
Dam nu al bijna een jaar ervaring heeft. „Er is
in Nederland geen omroep, die zoveel zendtijd
heeft voor actualiteiten als de RONO", zegt
Van Dam trots. „Iedere dag verzorgen wij een
half uur reportages uit de regio, die om zes
uur de lucht ingaan."
Studio Leeuwarden levert daarin een belangrijk
aandeel. De studio is overigens niet alleen van
regionaal belang. Het is een radiostudio van
de NRU en dat betekent dat alle radio-omroe
pen er vrijelijk gebruik van kunnen maken.
Ook de wereldomroep kan in de studio en in
de regelkamer terecht als er uitzendingen uit
Friesland of Leeuwarden moeten worden ge
maakt. Er is één restrictie: de RONO-program-
ma's gaan altijd door. Door onderling overleg
is dat best te regelen.
De Prinsentuinstudio heeft rechtstreekse ver
bindingen met alle radiostudio's in Nederland.
Dit betekent, dat een programma a la minute
kan worden doorgegeven naar Hilversum. Dat
gebeurt ook al. Kapelaan Brandsma bijvoor
beeld, die regelmatig meditaties uitspreekt voor
de KRO-microfoon, doet dat in Leeuwarden.
Er hoeft zelfs niet eens een technicus aan te
pas te komen. Men zet de microfoon in Leeu
warden maar open en in de KRO-studio neemt
men het gesproken woord wel op de band op.
Het Friese programma, dat de Prinsentuinstu
dio uitzendt, maakt een kleine omweg voordat
het via de zender Irnsum de lucht ingaat. Er is
namelijk geen rechtstreekse verbinding met de
zendmast. Deze loopt via Groningen. Dat heeft
alleen een klein nadeel, dat er in de studio
Groningen ook een technicus aanwezig dient
te zijn. Wellicht wordt er binnen enkele jaren
nog wel een rechtstreekse lijn met de zender
gerealiseerd.
Zo kan er in Leeuwarden doeltreffender wor
den gewerkt dan ooit te voren. Nu hoeft de
vertelster van het Friese kinderverhaaltje niet
meer op een tochtige gang voor het laatst haar
tekst door te nemen. De instrumenten van de
musici zullen niet meer uitgebreid behoeven
te worden gestemd, omdat ze ineens van de
kou in de warmte komen. De Prinsentuin
studio is nu modern geoutilleerd en dat kan
alleen maar leiden tot een verbetering van de
Friese programma's.