lid \imue lA.uiaal werd in liel eind van
«Ie KM'ifte eenw ^esraven
KOLEN
Ijzerwaren?
ROYAL
legersma
FA. S. IDZERDA
POSTMUS
Snackbar
Bij do folo's o|> |>ag. ia i'ii i:t
Het verkeersprobleem lijkt typisch een probleem van onze tijd te
zijn. Automobilisten kunnen hun wagen nergens kwijt. Op de
spitsuren loopt het verkeer volkomen vast. De overheid doet wat
hij kan om zoveel mogelijk voorzieningen te treffen. Ringwegen
worden gerealiseerd, bruggen verbreed en doorbraken geforceerd.
Alles ten dienste van het verkeer.
Maar is dit probleem wel zo typisch twintigste eeuws? Eigenlijk
niet. Alleen is er verschil in vervoermiddelen. Waar het
tegenwoordig het probleem van de automobiel is, was het zo'n
driekwart eeuw geleden het probleem van het vaartuig. Terwijl
de koetsjes en de allereerste auto's zich best konden verplaatsen
langs Leeuwardens straten, hadden de schippers van binnenvaar
tuigen, die voor het vrachtvervoer zorgden, hun verkeersmoeilijk
heden.
Grootscheepsvaarwater was er aan het eind van de vorige eeuw
ook al: Groningen, Staveren en Lemmer waren door goede
kanalen met elkaar verbonden. Alleen Leeuwarden, vlakbij dit
vaarwater gelegen, was veel moeilijker bereikbaar. Via een
ondiep kanaal LeeuwardenGarijp kwamen de schippers bij onze
stad terecht, maar daar begonnen de moeilijkheden. Het Vliet was
erg smal en met moeite bevaarbaar en een andere mogelijkheid
om de Leeuwarder binnenstad te bereiken, de Potmarge, was
naast te smal bovendien nog kronkelig.
Al in 1882 kwam er een plan op de gemeentetafel tot doorgraving
van een kanaal van de Zuidergracht naar de Tijnje. Kosten
361.000 gulden en dat was te duur: het plan werd uitgesteld.
In 1888 kwam het plan weer ter sprake, maar er verliepen een
paar kostbare jaren door geharrewar over detailkwesties. De
gemeenteraad zette 26 mei 1891 door, de provincie ging accoord
met een subsidie van 135.000 gulden en beloofde de aansluitende
vaarwaters uit te diepen en het kanaal, na gereedkomen, in
onderhoud over te nemen.
Het benodigde land ten oosten van de stad werd aangekocht en
daarbij werd meteen gedacht aan de grond ter weerszijden van
het Nieuwe Kanaal om daarop zo spoedig mogelijk huizen te gaan
bouwen. De doorbraak naar de Zuidergracht mag letterlijk
opgevat worden, want waar nu het kanaal uitmondt stonden in
die dagen zeven statige huizen. De Zuidergrachtswal sloot
namelijk met een bocht aan op de Oostergrachtswal. Tot „Het
Baken" werd de zaak afgebroken om plaats te maken voor een
brug.
Het werk werd op 24 april 1894 door de heren J. van Veen en A.
van Seters aangenomen voor 207.400 gulden. Ingenieur L. van
Krimpen voerde als ontwerper het toezicht.
Voor deze graafwerkzaamheden zijn een viertal foto's op onze
dubbele binnenpagina gereproduceerd. Met handkracht is het
graafwerk verricht en stoommachines hielpen bij de bruggebouw.
Het Nieuwe Kanaal werd tot de Tijnje 1700 meter lang. De
doorbraak van de dijk tussen Tijnje en kanaal werd bij de
buurtschap Schilkampen gemaakt.
Op 25 november 1895 werd het Nieuwe Kanaal om 8 uur 's
morgens zonder enig officieel vertoon verricht en sindsdien kreeg
geen schipper het meer in z'n hoofd van de Potmarge gebruik te
maken.
automatiek
Zuidvliet 286 - 290 I
Telefoon 26795 I
voor
vindt het geschikt bij
dagelijks
stereo demonstratie
BANKETBAKKERS
KWALITEIT
Telefoon 22188
Kadio
Soepboer
15
Oude Oosterstraat 5
Lmuw»*"
SCHILDERS-
EN
BEHANGERSBEDRIJF
SCHRANS 101
TELEFOON 25257
Opgericht 1882
Een slot,
een paar krukken,
wat spijkers,
een stuk gaas
of dakleer?
Een paar scharnieren,
een brievenbus
of wat dan ook?
Groningerstraatweg
(bij de benzinepomp)
Leeuwarden
VRAAGT U EENS EEN BEGROTING AAN
VOOR UW VERF- EN BEHANGWERK
depot Friesland
In onze showroom
Ook 's avonds op
aanvraag
yoor al uw lekkere hapjes
Kip-Carbonade - Croquetten
en Saté
Weerd 5 telefoon 24630
LEEUWARDEN
Geopend
van 11-1 en 3-12 uur
Weekends lot 2 uur
RUITERSKWARTIER 61
Tel. 27089 - Leeuwarden
