Ziekenverpleging in het
begin van deze eeuw
Jong en oud op de Lunato,
de kermis op hei Cambuurplein
waarvan de bezoekers zeggen
dai hij gezelliger is
dan de grote kermis
in juli op hei veemarkiierrein.
Toelichting foto's pag. 12 en 13
Ziekenverpleging in het begin van deze eeuw.
Zo zouden de foto's kunnen worden aangeduid,
die we deze en de volgende maand afdrukken
op de binnenpagina's. Eerst enkele interieur
foto's van het stadsziekenhuis aan het Blok
huisplein omstreeks 1920. Het ziekenhuis was
in die dagen nog niet van het steriele wit, dat
alle hospitaals in onze dagen kenmerkt. Het
stadsziekenhuis wordt hier op de foto's getoond
als een keurig doch donker ingericht gebouw,
waarin de houten ziekenhuisbedden en het an
dere meubilair een betrouwbare indruk maken,
maar waarbij de lezer wat vreemd zal zitten
aan te kijken tegen het interieur van de opera
tiekamer en het laboratorium annex kantoor.
De foto linksboven toont de vrouwenafdeling,
waarin een zevental bedden staan gegroepeerd
om een grote kolenkachel. Het licht, dat hier
omstreeks kwart over twaalf volop door de
vensters naar binnen valt, komt 's avonds van
een tweetal gaslampen. Bedlampjes, elektrische
belletjes om de nachtzuster te waarschuwen en
koptelefoons om de ziekenomroep te beluiste
ren bestonden in die dagen niet. Bezoekers aan
deze patiënten brachten geen bosjes tulpen oi
narcissen voor hun zieke familieleden mee, maar
planten, waarin de groene bladeren sterk over
heersten.
De zusterkamer kende al een veel gezelliger
inrichting. Een bonte vloerbedekking, eigen
wandversiering en particuliere bezittingen ken
merkten hier het interieur. Gehaakte kleedjes
waren kennelijk sterk mode in die dagen, ge
zien de bedspreien en de kleedjes over de lam
petkan op de nachtkastjes. Op de kast een
souvenir aan een pas afgelegd koninklijk be
zoek: de gekroonde W.
Een zeer decoratieve indruk maakt ook de ka
mer van de directrice in het ziekenhuis. Het
bloemetjesbehang en de zware overgordijnen,
de smeedijzeren kachel en de barokke pendule
met bijpassende kandelaars voor een enorme
schoorsteenspiegel, het zijn allemaal »raaie
staaltjes van interieurskunst uit die dagen. Ook
hier weer de bloemenloze planten in koperen
potten en de bekende gehaakte kleedjes.
Op de rechterpagina drie afbeeldingen van be
langrijke vertrekken in een ziekenhuis. Boven
aan de onmisbare operatiekamer in vroeg-
twintigste eeuw stijl. Op de glanzende vloer de
operatietafel, verstelbaar aan hoofd- en voeten
eind met daarboven de schaars licht gevende
gaslampen. Verrijdbaar zijn de tafeltjes in deze
kamer en ook de stellage met het instrumen
tarium voor een bloedtransfusie en verrijdbaar
zijn ook de twee schalen. Een instrumenten-
kast en planken met ontsmettende vloeistoffen
en watten maakt de kamer tot een hoogst mo
derne operatiekamer.
Onontbeerlijk in een ziekenhuis is natuurlijk
ook het laboratorium met apotheek. In deze
dagen nog gecombineerd met het kantoor. U
ziet hier ook de, waarschijnlijk enige, telefoon.
Een wandtoestel met spreek- en ontvangtoeter.
Tenslotte de keuken van het ziekenhuis, waar
men het op dit moment bijzonder druk heeft.
Links snijdt een hulp in de huishouding het
vlees voor, de dames in het midden lopen met
kannen koffie. De „keukenmeester'' heeft zo
juist de broodtrommel geopend. Het gezonde
tarwebrood en enkele krentebollen liggen ge
reed om gesmeerd te worden. Het meisje rechts,
tenslotte, maakt al toebereidselen voor de
warme maaltijd: zij schilt aardappelen.