De was is hier wit
In het
warmtecentrum
wordt U
Warmtewijzer
warmtecentrum Friesland nv
Even de vinger opsteken
3
De meeste gemeentebesturen doen hun uiterste best om elders belangstel
ling te wekken voor hun gebied. De motieven zijn gevarieerd; doel kan
zijn de bevordering van het toerisme, maar ook kan op groot wild worden
gejaagd en dan denken we speciaal aan het aantrekken van industrieën.
Met woord en beeld trachten zij een indruk en dan uiteraard een goede
indruk van hun gemeente te geven. Feitelijke informatie en reclame
lopen daarbij gemakkelijk door elkaar; we kennen zelfs een speciale
vouwblad- en brochuretaai, die de klank van de loftrompet doet aanzwel
len tot een groot aantal krachtige fanfares. De oude binnenstad is „histo
risch" en bovendien „pittoresk", wat „schilderachtig" betekent, maar dat
kunnen we maar beter vergeten nu de schilderkunst zich al lang niet meer
bezighoudt met het afpersen van oogstrelende lieflijkheden. Voor de mo
derne ontwikkeling zijn de adjectieven „dynamisch" en „spectaculair"
niet van de lucht.
Maandblad, onder auspiciën van de
stichting „Leeuwarder Gemeenschap"
18e jaargang no. 4 april 1969
Redactiecommissie:
Mevr. A. J. Bearda Bakker-Stuiveling
H. Kingmans
Pastoor H. W. Dijkman O.P.
J. T. Vellenga
Redacteur: W. H. Kuipers, telef. 28203
Adres administratie:
Voorstreek 101-103, tel. 22046 en 22047
Redactie:
Stadhuis Leeuwarden, tel. 40222
Abonnementsprijs 5,00 per jaar
Gironummer 809910 ten name
N.V. Erven Koumans Smeding,
Leeuwarden
We kunnen ook voor Leeuwarden goed uit
de weg met deze ingrediënten. Leeuwarden
immers is een stad met een historisch centrum,
waarin we tal van pittoreske toestanden aan
treffen. En hebben we hier niet in onze nieuwe
stadsdelen de woningbouw, de industrieterrei
nen enzovoort, die afzonderlijk en in vereniging
getuigen van een spectaculaire uitbreiding, die
een sterke dynamiek verraadt? Welzeker, dit
alles is geheel in overeenstemming met de
waarheid en met de werkelijkheid. Het bezwaar
is evenwel, dat men met evenveel recht het
zelfde van tal van andere steden kan zeggen.
Alle steden van enige importantie dragen de
romantische sporen van hun verleden en alle
hebben ze zich beijverd om in de breedte en
in de hoogte te bouwen.
Nu moeten we eigenlijk proberen Leeuwarden
propagandistisch boven „de concurrentie" uit
te tillen. Het gevaar is, dat we daarbij de me
thoden gaan volgen van de wasmiddelenfabri
kanten, die elkaar proberen te overtroeven met
kreten omtrent de ongehoorde witkracht van
hun produkten. Zoeken we het niet in deze
richting, dan kunnen we ook proberen traditio
nele misvattingen omtrent Leeuwarden en Fries
land uit de weg te ruimen. Dat is eigenlijk een
veel aardiger en effectiever bezigheid dan het
krampachtig zoeken naar superlatieven, die
naar de normen der waarheidsliefde al gauw
uit de hand lopen.
Wat mankeert er, om een modewoord te ge
bruiken, aan de „image" van Leeuwarden en
Friesland? Een vervelende gedachte is, dat het
hier in het noorden van het land veraf en koud
zou zijn, gerekend naar de maatstaven van
„alle man van Neêrlands stam" buiten de eigen
a
Zuiderplein 35, Leeuwarden - Tel. 26041
SHV energiegroep
provincie. Het is wel te begrijpen hoe deze
gedachten elders in het land hebben kunnen
ontstaan. Op ons halfrond is het noorden de
richting van de kou, omdat het de kant van
de noordpool uit is en de naam Friesland heeft
een extra-koude klank. Weerbestendige meteo
rologen weten wel, dat de atmosferische toe
standen zich lang niet altijd naar het beginsel
van het koele noorden gedragen, metar hun
stem reikt niet ver. Bovendien doen we hier
zelf braaf mee aan het verbreiden van verkil
lende ideeën omtrent Friesland. Doet op dit
punt de elfstedentocht ons niet duidelijk de
das om? Dit is hèt grote evenement, waardoor
Friesland nationaal en zelfs internationaal in
het centrum van de belangstelling wordt ge
plaatst. Deze grote schaatsmarathon lokt in
het hartje van zeer strenge winters duizenden
naar onze provincie. Ze kunnen met of zonder
het elfstedenkruisje terugkeren, maar zeker
verlaten ze Friesland met de herinnering aan
een landsdeel, waar men keihard moet vechten
tegen de ongunst van het klimaat. Het gaat
met de elfstedenrijders als met de poolreizigers
van vroegeï. Shackleton, Amundsen en al die
anderen die hun leven op ijzige vlakten hebben
gewaagd, waren bezeten van de strijd tegen de
barre natuur, maar ze hebben nooit overwogen
zich aan de pool te vestigen
Dergelijke ervaringen werken lang na en ze
strekken zich ook uit tot hen, die middels de
pers, de radio en de televisie met dit heroïsche
gebeuren in kennis worden gesteld. Het is ove
rigens ver van ons om het weren van deze
nieuwsbrengers bij de elfstedentochten te be
pleiten. Wel zouden we willen, dat een zomers
evenement op evenveel belangstelling aan
spraak zou kunnen maken, opdat ook wijd en
zijd wordt verbreid, dat Friesland zich anders
kan presenteren dan als een poolgebied. Wan
neer in de zomer de zoele wind over ons uit
gestrekte merengebied strijkt, dan is dit land
heel anders. Gelukkig hebben we dan het sküt-
sjesilen, dat steeds meer in de belangstelling
komt te staan, ook buiten Friesland.
Er schijnt nog een andere reden te zijn waarom
Friesland en Leeuwarden moeilijk bereikbaar
zijn, maar we betreden hiermee wel het terrein
der particuliere filosofieën. Elk op een deug
delijk onderzoek steunend bewijs daarvoor ont
breekt, maar het papier van de Leeuwarder
Gemeenschap is geduldig. Friesland behoort tot
het noorden des lands en op de kaart is dit de
bovenkant. Dat is natuurlijk niet meer dan een
aanwendsel; men had vroeger ook kunnen af
spreken de kaarten precies andersom te teke
nen, dus met het zuiden aan de bovenkant. Wie
zegt dat dit niet ter zake doet, die vergeet, dat
van beneden naar boven een moeilijker bewe
ging is dan van boven naar beneden. Het eer
ste is klimmen, het andere is afdalen. Welis
waar ligt het Koninkrijk der Nederlanden keu
rig horizontaal, maar ons beeld van het land
is niet dat van de werkelijkheid, die alleen
voor ruimtevaarders te overzien is. Wij stellen
ons de kaart voor ogen en dan eist een reis
naar het noorden voor de meeste Nederlanders
wel degelijk het beklimmen van het pad om
hoog.
We zitten dus wet een aantal legenden, die
twee gemeenschappelijke kenmerken hebben:
ze berusten op niets en ze hebben een lang
leven. Maar legenden hebben één gelukkige
eigenschap: ze zijn niet bestand tegen de leiten.
Die zijn er in overvloed, ten gunste van Leeu
warden en Friesland. Wanneer we onze was
buiten hangen, dan is het geen vuile was. Ze
is gewoon wit en witter hoeft het niet.
wie nog gading maakt naar een of
meer nummers van de jaargang 1967
der Leeuwarder Gemeenschap.
Wij kwamen in het bezit van nog
enige losse exemplaren, maar de
jaargang is niet meer in z'n geheel
te krijgen, omdat januari en februari
ontbreken. Jaargangen vóór 1967 zijn
geheel uitverkocht.
Vooral onze abonnees buiten Fries
land wordt aangeraden direct even
een briefkaart op de bus te doen, an
ders zijn hun oud-stadgenoten hun
voor en missen zij deze laatste ge
legenheid om hun oude jaargang nog
te completeren.
Per exemplaar 45 ct.
ADMINISTRATIE.