Stoominrichtingen van het
St. Anthoon
Rond de eeuwwisseling werden de hierbij
afgedrukte foto's gemaakt in het Nieuw
St. Anthony Gasthuis. Zij tonen twee inte
rieurs uit 1904 van belangrijke „toeleve
ringsbedrijven1' van de twee gasthuizen.
Links boven het „waschhuis" en rechts de
keuken van het soephuis. „Binnenvader"
Peters van het gasthuis was niet weinig
trots op deze uitrustingen getuige het feit
dat hij zichzelf en links ook zijn
vrouw op de gevoelige plaat liet vastleg
gen temidden van personeel en spullen.
Het „waschhuis" bevond zich aan het einde
van de hoofdgang van Nieuw St. Anthoon
en was een stoomwasinrichting, die enig
was in Friesland. Wekelijks werden hier
12
2400 stuks wasgoed verwerkt door vijf
vrouwen. Het was de veertiendaagse was
van alle bewoners uit beide gasthuizen.
Deze spiksplinternieuwe inrichting telde
een tweetal wasmachines die door stoom
werden aangedreven en het waswater
werd door stoom verwarmd. Daartoe was
een heel ketelhuis gebouwd in een belen
dende ruimte, waar een machinist de scep
ter zwaaide. De wasvrouwen gaven door
seinen met een elektrische bel aan de ma
chinist door waarheen de stoom moest
worden geleid. Op dezelfde manier dus
als aan boord van een schip: met de tele
graaf. Naast de wasmachines stonden daar
de blauwkuip, de spoelkuipen en centrifu
ges. Ook toen al kreeg men de was in vijf
minuten winddroog. Op de droogzolders
werd gedroogd, gevouwen en gestreken.
De gasthuisbewoners kregen hun wasgoed
dan op donderdag terug.
Deze zeer moderne wasserij was in de
plaats gekomen van de traditionele was-
kuipen, waaraan twaalf vrouwen twee aan
twee op het wasgoed stonden te schuieren
tot het schoon was. Vader Peters schreef
hierover dat het vooral bij de winterdag
„als in een Londensche mist gehuld" erbij
lag. Voor spoelen en wringen was men
twee volle dagen bezig.
Een ander vertrek, de keuken, was in 1904,
toen de foto werd gemaakt, ook pas ver-
