3)
V-let vroegere
iaconeóóenl\uió
augustus PROGRAMMA FRIESE ZIEKENOMROEP
Het artikel „Ziekenverpleging in het begin van
deze eeuw'' met foto's van het Diaconessen-
huis in het meinummer was voor mij een ver
rassing. Ik zag het meteen: daar stond ik voor
het fornuis. In die jaren was ik er hoofd van
de keuken. De juffrouw bij de deur was mijn
assistente, haar naam weet ik niet meer en of
ze nog leeft? Ze was niet inwonend en kwam
's morgens om half negen, 's Morgens om zeven
uur begon ik met de voorbereidingen. Er moest
per dag heel wat klaargemaakt worden. Voor
de afdelingen mannen, vrouwen, interne afde
ling en barak besmettelijke ziekten ging het
eten om twaalf uur de keuken uit. Voor de
eetzaal (zusters en personeel) om één uur en
half twee. De dieetlijst hangt aan de schoor
steen, iedere morgen nieuwe lijsten van de af
delingen. 's Middags om half vijf eten voor de
„klas", elke dag verschillend: soep, vlees, groen
te en toetje. Voor de andere afdelingen was
er dan nog zoete pap en „süpengroattenbrij"
(karnemelksepap met gort), die gekookt werd
in die grote pot midden op het fornuis. Juf Tui-
ninga was de huismeesteres en had de leiding
over de huishoudelijke afdeling, zoals linnen
kamer, brood en provisie en eetzaal. Dat was
ook een heel stuk verantwoordelijk werk! En
dan de kritiek!
't Waren moeilijke jaren, 1914-1918, maar na de
wapenstilstand werd het wel beter. We waren
al blij als we weer eens een extra portie vlees
kregen, bijvoorbeeld van een smokkelpartij.
Daar zorgde dokter Uffelie dan voor. De Spaan
se griep is er in die tijd ook nog geweest, ge
lukkig bleef ik er buiten.
Met veel genoegen heb ik in gedachten die
tijd nog eens doorgemaakt. Er zat toch ook
wel veel gezelligs in, met zo n groot kolenfor-
nuis. Een groot verschil met tegenwoordig
en dan de werkdagen van zeven uur 's morgens
tot zeven uur 's avonds. Verder het salaris. Ik
begon met tweehonderd gulden in het jaar en
ik geloof, dat ik het tot vierhonderd heb ge
bracht. We hadden om de veertien dagen een
vrije zondag en de laatste tijd om de veertien
dagen een vrije middag.
Deze foto is genomen zomer 1919. Ik was toen
25 jaar en nu ben ik 75 jaar. Mijn man is ver
leden jaar mei plotseling overleden. We woon
den hier toen twaalf jaar en van tevoren
waren we hier alle jaren met vakantie, zodat
we al Epenaren waren.
Nu nog iets over de röntgenafdeling. Dr. Kui
pers, vroeger Noordersingel, en mijn man, die
toen chef-monteur was bij de firma Troelstra
aan de Voorstreek, hebben samen de eerste
opnamen gemaakt met het röntgentoestel. De
gevolgen daarvan waren nu juist niet zo pret
tig. Dr. Kuipers leek een wrak geworden te
zijn, als je hem met zijn vrouw zag lopen. Of
het uitsluitend door die bestralingen is geko
men, dat weet ik niet, maar het heeft er vast
geen goed aan gedaan. Mijn man kreeg opeens
haaruitval. De ene helft van zijn hoofd werd
kaal, zodat de andere helft moest worden bij
geschoren. Dat was me wat. Gelukkig is na
verloop van tijd de haargroei weer begonnen
en kwamen de blonde krullen terug.
Mijn man is later bij het onderwijs gegaan. De
m.t.s. moest toen nog opgebouwd worden, met
al de laboratoria en het instrumentarium daar
voor. De direkteur, mijnheer Michell toen, was
een vooruitstrevend man, zodat mijn echtge
noot veel medewerking van hem had. Door
zelfstudie bij de P.B.N.A. heeft mijn man zich
opgewerkt van amanuensis tot assistent-leraar
en voor de scheepswerktuigkunde, elektro,
ook tot leraar.
Ik vond het ontzettend leuk, dat u deze foto's
in de L.G. geplaatst heeft. Het blad wordt veel
gelezen en 't is ook gezellig, met al die oude
stadsfoto's en, niet te vergeten, „onder het
klokje". Van vele familieleden heb ik nu al
bericht gehad en het blad is ook al naar
Nieuw-Zeeland.
Mevr. T. DE RUITER-WIELSMA
„De Polle", Hagedisweg 8, Epe
Trijntje Wielsma, 25 jaar oud, aan het fornuis
in de keuken van het Diaconessenhuis.
1. Beatrixoord Appelscha Grabbelton
2. Beatrixoord Haren
4. Parkherstellingsoord
5. Diaconessenhuis
6. St. Bonifatiushospitaal
7. Stadsziekenhuis
8. Beatrixoord Appelscha
9. Beatrixoord Haren
Mozaïek
11. Parkherstellingsoord
12. Diaconessenhuis
13. St. Bonifatiushospitaal
14. Stadsziekenhuis
15. Beatrixoord Appelscha
16. Beatrixoord Haren
Lichte muze
Twintig minuten voor
kleuters.
Twintig minuten voor
tieners.
1. Nieuws uit de zieken
huizen.
2. Gesprek met ir. J.J. H.
Vegter, rijksbouw
meester.
3. Leeuwarder Accor
deon Ensemble o.l.v.
Piet de Vries.
4. Persoonlijke noot,
groeten aan patiënten.
5. Vrijz. Herv. kerkkoor
o.l.v. Hans de Groot.
Muziek van klassieke
meesters in driekwarts-
en andere opgewekte
maten.
19. Diaconessenhuis
20. St. Bonifatiushospitaal
21. Stadsziekenhuis
22. Beatrixoord Appelscha
23. Beatrixoord Haren
25. Parkherstellingsoord
26. Diaconessenhuis
27. St. Bonifatiushospitaal
28. Stadsziekenhuis
29. Beatrixoord Appelscha
30. Beatrixoord Haren
4 x M
Verjaardagen
Muziek Menu voor
Moderne Mensen.
Muziek en felicitaties
voor de patiënten die
in augustus jarig zijn.
Een en ander verzameld
door het verplegend
personeel.
Uitzendingen:
Parkherstellingsoord: maandag 11.00 uur.
Diaconessenhuis: dinsdag 16.30 uur.
St. Bonifatiushospitaal: woensdag 16.00 uur.
Stadsziekenhuis: donderdag 19.15 uur.
Beatrixoorden: ingevoegd in intern programma.