Te Swichum, vlak ten zuiden van Leeu
warden bij Wirdum, heeft tot omstreeks
1920 (sommigen noemen het jaartal 1913)
gestaan het Aytta Godshuis. Het was een
tehuis voor zeven bejaarden van onbe
sproken gedrag, uit Swichum, de omrin
gende dorpen of Leeuwarden afkomstig.
Zij konden, na voor het bewonen van het
Godshuis te zijn uitverkoren door de be
woner van het Aytta-huis, levenslang staat
maken op vrij wonen, brood en turf, ter
wijl ze bovendien nog elk jaar 20 goud
guldens kregen. Als tegenprestatie moes
ten ze de kerkdiensten „ter lafenisse van
's stichters ziele" bijwonen.
Die stichter was Viglius ab Aytta, of op
z'n Fries Wigle van Aytta, in 1507 op
Barrahuis geboren als zoon van Folkert
van Aytta en Ida Hanija. Vader Folkert
kon zich maar moeilijk verzoenen met de
lees- en leergierigheid van zoon Wigle,
die de schapen door dure gewassen liet
lopen, omdat hij zo hoog nodig boeken en
brieven moest lezen. Een goede boer stak
niet in de jongen, maar gelukkig was oom
Berent Ducke van Aytta, wonend op
Voor een goed belegd
broodje:
"De Leeuwarder
BROODJESWINKEL"
Nieuwe Oosterstraat 2
Telefoon 26335
Ook voor bruiloften en
partijen
Geopend: maandags t/m
zaterdags van 9.30 uur
tot 7.00 uur 's avonds
Ayttahuis, er van overtuigd dat er een
goede toekomst voor hem was weggelegd,
mits hij de gelegenheid kreeg te leren. Dat
gebeurde hier en in het buitenland. In
Valencia werd Viglius doctor in de rech
ten, hij werd hoogleraar te Bourget en
Padua en bracht het tenslotte tot presi
dent van de Geheime Raad der Nederlan
den en zegelbewaarder van de keizer. Na
de dood van zijn vrouw (1552) verkoos hij
een kerkelijk ambt. Hij werd proost van
de St. Bavo in Gent en stierf in 1577 te
Brussel.
Uit dankbaarheid voor de hem door zijn
oom gegeven opvoeding liet hij het Aytta
Godshuis stichten. Dat heeft als zodanig
waarschijnlijk tot 1818 bestaan en daarna
raakte de doelstelling zozeer op de achter
grond, dat omstreeks 1870 de bewoners
niet meer 20 gulden per jaar kregen, maar
twintig gulden huur per jaar moesten be
talen.
Hierbij drie foto's van dit oude Aytta
Godshuis. Op één daarvan ziet men de
situering ten opzichte van de kerk.
Wljbrand da Geeststraat 33a
Leeuwarden Telefoon 24763
