VRIEND LOUIS kon de baarzen hóren
en de grensbewakers geloofden T
Saneren gaal langzaam
jj
Sa is 't en
net oars
ENAULT
OSIER
'T KLEINE KRANTSJE
4
VOOR
ra
NAAR
Het jongetje werd een man, het straatje werd een straat. Vier
honderd jaar lang is het het RitsUmastraatje geweest, nu heet
het plotseling Ritsumastraat. Van het oorspronkelijke Ritsu-
mastraatje, een brede steeg met twee rijen woninkjes in zak
formaat, is niets meer over sinds het Telefoondistrict er een
kolossaal gebouw naast plantte. Nu ligt er een (bredere)
straat, die alleen om z'n geringe lengte nog straatje zou kun
nen heten. Maar dat vond men blijkbaar niet passend bij deze
indrukwekkende nieuwbouw. Vandaar dus: Ritsumastraat.
Wanneer onze vriend, Louis in
't gezelschap was, werd 't een
gezellige avond, zonder een
gewaagde of schuine mop. Fi
nancieel kon hij zich alles
permiteren, maar zijn groot
ste genot was, alleen op de
Grote Wielen of Oudegaster
Brekken in een roeischouw,
bus blauwkoppen en twee of
drie hengels overboord: kr jiK
koude thee en boterhammen,
doosje lucifers, pijptabak en
een blikken platte doos vol
goeie sigaren was dan de in
houd van zijn viszak.
Reeds in begin mei begon ae
knaap zijn snoeren te inspec
teren. Trens om de handen
gewonden en rukken om te
beproeven of het de knapen,
die hij zich reeds zag ver
schalken, baas zou kunnen
blijven. Haken met trens op
scherpte getest en schoon ge-
schrabt van gedroogde aas-
resten. Platte kurken wit ge
penseeld, drijvertjes dito. 1
Juni werd met ongeduld afge
wacht. Louis had een neef,
Herman, ook Leewarder, die
als kapitein der Infanterie in
Roermond, lag. En deze neef
aan de bittertafel maar op
scheppen over z'n in Fries
land wonend familie-lid, dat
steeds met mooie baars thuis
kwam, tengevolge hiervan
ontving onze baarsvisser van
Herman 't verzoek of zijn
Overste met een der subalter
ne officieren eens naar Fries
land kon komen om dit eens
mee te kunnen maken. Louis
zou wel een hotel willen be
spreken in Leeuwarden, na
de Roermonders na enige da
gen van te voren per telefoon
te hebben doen weten, wan
neer dit zou kunnen gebeu
ren,
„Moest op warm weer ge
wacht worden", zo ging het
terug naar Roermond. Uitno
diging zou niet vergeten wor
den, al zou het nog wel even
kunnen duren.
Eindelijk kwam vanuit de
Boterfabriek te Oudega het
telefoontje aan Louis: „De
baars aasde". Plukken meeu
wen waren steeds weer doen
de, dan weer hier en de vol
gende dag elders, in de Brek
ken. Deze vogels aasden op de
witvisjes, die door een school
baars naar boven werden ge
dreven. Liet Minne Nieuwhof
of Jouke Wartena dan op
aanwijzing van vriend Louis
de roeiboot kalm drijven bo
ven de school baars dan was
het raak. Enige dozijnen dik
ke baarzen werden de vol
gende dagen de hoofdschotel
in een paar Leeuwarder ge
zinnen. Soms waren er kna
pen bij van een pond door
snee drie in een pond en-
/WWWWfWWWWV*
GA VOOR VIS NAAR
vis zoals ze 't lekkerst is
NW. OOSTERSTRAAT 14
TELEFOON 26889
rt/WVWVVWVWW\AA
kele rond 't half pond.
De Roermondse gasten trof
fen het direct de eerste dag!
Louis de gastheer was een
geestige knaap. Hij had zijn
gasten niet ingewijd in de ge
heimen van de baars aanwij
zende meeuwen: had alleen
als zijn oordeel gezegd:
„Vrienden, we vangen van
daag baars." Leunde, terwijl
Minne of Jouke, zat te gnie-
zen, over boord, hand als
schelp aan zijn oor en gaf
aanwijzingen aan de roeier:
rechter riem, kalmer aan met
beide spanen. De officie
ren verwonderd: „Wat ziet gij
toch overboord? en wat be
luistert ge vriend Louis?" „Ik
hoor waar de knapen zijn on
geveer. Minne nog een paar
trekjes". Riemen zonder la
waai binnenboord en zachtjes
de steen laten zakken. En
toen begon het feest. Een
twintig pond mooie baars.
Plotseling was het uit met de
pret. Af en toe nog wel eens
een baarsje, maar de fleur
was er af! Louis lichtte de
gasten niet in over die azen
de meeuwen en de bewakers
onzer zuidelijke grens gingen
hoogst voldaan naar Roer
mond terug.
Op sociëteit verhalen over
deze hengelpartij. Er kwam
dispuut, heftig soms: Gij hebt
U laten bebliksemen door
dien neef van Herman. Wie
heeft het zo zout ooit gevre
ten! Louter toeval. Koppen
werden roder, gesprek luider
en de officiers echtgenoten
ongeduldig, omdat het blijk
baar weer geanimeerd toe
ging. Herman hield zich van
den domme. Als zoon van een
Leeuwarder stalhouder, wist
hij van dergelijke mogelijkhe
den in Oudega en beaanmde,
dat zijn neef Louis werkelijk
in staat was de vis in zijn ele
ment te horen.
Een 10-12 jaar later kom ik
voor zaken in Roermond en
had Herman me geinviteerd:
„Als je gezellig wilt zitten en
aardige illustraties wilt be
zichtigen ga dan naar de soos
op de markt, hoek Swalmer-
straat, schrijf je in het gas
tenboek in en zet mijn naam
als je gastheer". Ik deed het.
Er was één oude knaap, want
het was tafeltij d. De kellner,
die me het gastenboek bracht,
las mijn woonplaats „Leeu
warden" ging naar de oude
snorrebaard en fluisterde.
„Komt van Leeuwarden, ge
ïntroduceerd door kapitein
L." „Vraag mijnheer of ik bij
hem kan komen zitten".
„Maar gaarne. Ik ben de jong
ste, ik kom bij mijnheer zit
ten." En toen kreeg ik te ho
ren van de strijd aan de bit
tertafel, over de vraag of dit
in feite een geval was van de
baars kunnen horen of dat
het nep was geweest van deze
Leeuwarder koopman vol
humor en kinderlijk plezier
aan een goeie mop. Ernstig
heb ik toen den snorbaard
verzekerd, dat onze vriend
Louis deze kunst inderdaad
verstond
KLAAS BAKKERS.
In peal mei in prikke is in
Waldmanshikke.
Een paal met een prikje vor
men samen het hek van een
Woudman. (Een vaak gebe
zigde uitdrukking van de be
woners van de rijke' klei
hoek).
Ik sil meitsje, dat ik fuort-
kom, sei Klaes en hinge him
op.
Ik zal maken dat ik wegkom,
zei Klaas en hing zich zelf op.
De Friezen hawwe in ien
nacht in brêgge lein.
De Friezen hebben in één
nacht een brug geslagen.
(Wordt gezegd wanneer het
flink gevroren heeft).
In Hollander seit mear as er
wit, in Fries minder.
Een Hollander zegt meer dan
hij weet, een Fries minder.
Hel jen en bringen kostet jild,
sei Tryn, hja hie tretsien
bem hawn en der sawn fan
op it Tsjerkhóf brocht.
Halen en brengen kost geld,
zei Trien, ze had dertien kin
deren gehad, van wie ze ze
ven naar het kerkhof had ge
bracht.
Jimme sille yet ris fan heech-
moed forgean, sei de pastoor,
do Tryn Plof mei nije klom
pen oan yn 'e tsjerke kaem.
Jullie zullen nog eens van
hoogmoed vergaan, zei de pas.
toor, toen Trien Plof met
nieuwe klompen aan ter ker
ke ging.
Nou kin'k tsjin in hongerige
poep wol fesselje.
Nu durf ik wel te vasten te
gen een hongerige mof. (Zegt
iemand die zojuist goed gege
ten heeft).
Hy kin Hommerts en 'e Ryp
wol op en Smellebrêge der
by
Hij kan Hommerts en Jutrijp
wel op en Smallebrug erbij.
(Hij is dan een veelvraat).
Ver voor de oorlog werd er al gesproken over het saneren van de Groeneweg. Maar nóg valt
er heel wat af te breken in deze straat. Deze foto is enkele jaren geleden gemaakt. Enkele van
de hier gefotografeerde panden zijn intussen door de sloper geveld.
SPANJAARDSLAAN 162 - LEEUWARDEN -TELEF. 05100-20043