^>a} TBokma Raad van Leeuwarden: Weet wel wat U besluit! U\V voorgangers hebben SANERING I Zuidergracht dempen of niet al zo veel vernield Wal raadt de raad? EN HET PONTJE, HET VOER MAAR DOOR 'T KLEINE KRANTSJE 'n Lüwadder gaat foor skünen naar Steeman op 'e Tónen 7 Vandaag over een week zal de Leeuwarder gemeenteraad opnieuw een uitspraak moeten doen over het ontwerpstructuurplan voor de binnenstad, waarbij ook het belangrijke punt van het al of niet dempen van de Zuidergracht ter sprake komt. In de vorige, buitengewone raadsvergadering, een week geleden, bleek precies de helft van de zes en dertig aanwezige raadsleden voor het dichtgooien van de stadsgracht tussen Verlaats- en Eerste Kanaalbrug te zijn, terwijl de andere helft voor het behoud van deze gracht stemde. De stemmen staak ten dus, zodat aanstonds een nieuwe uitspraak zal moeten volgen. In vroeger jaren, toen de grachten als scheepvaar- water nog een belangrijke functie hadden, werd de stad door een dicht net- werkv an grachtjes door sneden. Niet alleen de nu nog bestaande binnen- en buitengrachten bepaalden toen het beeld van de stad - ze deden dat mét een aan tal grachten, die inmiddels zijn gedempt. Zo liep er een gracht dwars door Turf- en Tweebaksmarkten en Zwit- serswaltje van de Tuinen naar de Weaze, er was een grachtje op de plaats van de huidige Bagijnesteeg en een langs de Nieuweburen en er is een gracht geweest, die het huidige Wilhelmi- naplein in twee stukken sneed. Verder is de nu kaars rechte Zuidergracht eens net zo kronkelig en schil derachtig geweest als de stadsgracht langs de Noor dersingel nu nog is - een van de vele rampzalige be sluiten van vroegere ge meenteraden had het on herstelbaar vernielen van dit stedeschoon tot gevolg. Ook het dempen van het prachtige grachtje tussen Tuinen en Weaze. mag nu door iedereen wel worden betreurd en er is waarlijk niet veel fantasie voor no dig om zich - evenals bur gemeester Van der Meulen dat doet - de stad Leeuwar den mét al dit en nog veel meer verloren stadsschoon voor te stellen als een van de mooiste steden, die er in West Europa zijn. Opgegroeid met de weten schap, dat Leeuwarden op dat predicaat in de verste verte geen aanspraak (meer) mag maken, mogen we met het nemen van be sluiten, die verdere vernie lingen impliceren, wel bui tengewoon voorziphtig zijn. Want het dempen van nog meer water, althans het dempen van een gracht als die langs de Willemskade betekent een nieuwe ver nieling van het stedeschoon - dat zal (hopen wij door de voorstanders van het dempen, die het aanvaar den van het zogenaamde variantplan als een onont koombare noodzaak zullen zien, ook wel worden er kend. Met het dichtgooien van de ze gracht (en met een even tuele demping van de Sol daten- of Oostergracht na tuurlijk ookwordt de nu nog gave en geheel geslo ten verdedigingsgordel om de oude binnenstad onher stelbaar aangetast en een maal vernield blijft altijd vernield. De verwoesting door vroe gere gemeenteraden van al die eerder genoemde bin nengrachten, van de prach tige bastions aan de zuid kant en niet te vergeten van de oude stadspoorten, die ook zonder enig gevoel voor het historische karak ter van de stad werden ge veld, zou voor de gemeen teraad van nu een duidelij ke waarschuwing moeten zijn, zeker, nu de te boeken winst eigenlijk alleen uit een aantal autoparkeer plaatsen zal bestaan Dempen van de stadsgracht langs de Willemskade en Zuidergrachtswal in 1965 betekent een demping voor altijd, niet dempen van de ze stadsgracht in 1965 be tekent een voorlopig be houd van de gracht - in later tijden zal een besluit tot dichtgooien wellicht aanvaardbaarder zijn dan nu. Dames en heren raadsleden Balt. J. en K. J. de Jong, Heidinga. Hiemstra, Miede- ma, Taylor Parkins, Pols, Boomgaardt, Hartstra, Spiekhout, Klijnstra, Vene- ma, Volbeda. G. de Vries, Tiekstra, Vellenga en Van der Schaaf, bedenk U zich nog eens goed, vóór u van avond slapen gaat Leeuwarden had vroeger nog veel meer grachten en grachtjes dan nu. Dit is een tekening van de Oude Heerengracht, die liep van het Schavemek langs het Ruiterskwartier naar de Zuidergrachtswal. De Oude Heerengracht was de vroegere verdedigingsgracht, die de stad moest beschermen tegen mogelijke vijanden, die van de zuidkant konden aanvallen. Het stuk van deze gracht, dat liep van Amicitia tot de Haniasteeg werd gedempt om ruimte te scheppen voor de bouw van het Paleis van Justitie, het andere stuk tussen Haniasteeg en Schavemek werd later en wel in 1850 dichtgegooid. Toen verdwenen de Havenbrug, die we op deze tekening op de achtergrond zien en de stenen boog van de waterpoort rechts. De dempings plannen van nu vertonen dus veel gelijkenis met die van toen: ook nu gaat het om het dempen van het water tussen ruwgezegd de Harmonie en de Zuidergrachtswal. In het midden van de negentiende eeuw kregen de vroede vaderen hun zin, krijgen ze die nu, rond honderd jaar later, weer? Nimme we de plattegrond op 't Kuurke, Fan dat groot saneringsplan: Denke we dat stadsbestuurke, Durft toch wel een bitsje an. Tis een plan fan grootse alure, En 't betoogt fan wies belijd, Fan regere en besture, Fan fortit sien sogesijt Hondet tachtigduzend mensen, - In twee fasen is ut dacht - Wudde hier straks - 't is te wensen - O so netsjes.... onderbracht! Inne city - 't kan vekere - Mut 't vekeer één kantsje tit. En voor 't „sone blauw" pekeren, Krij 'n plaatsje oppe ruut. Kanalen, bruggen, rekreaasje, En - wat binne se toch wat mans - Krije we as topprestaasje Een mooi tunneltsje inne skrans Sorgen fanwaar 't geld weghale Komme hier niet an te pas. Dat laat sich, straks wel betale: Uut 't pots je.Frieslands gas Bovendien.een Luwter jonge: - Dus één uut ons eigen streek - Is menister.fanne ponge Die laat ons niet inne steek. S.I.V.I. r,r l Man ouds Wigersma sinds 1355 DAMES- EN HERENMODE NaauwS Tel.27984 Leeuwarden .Het huis, het geld, alles wat wij hebben, komt van mij. Zeg zeil, Hannes, wat had jij vóór we trouwden?" .Wat ik had? Wel drommels, rust had ik. Me dunkt, dat was de moeite waard"

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1965 | | pagina 7