Sa is 't en
net oars
1
ENAULT
I
OSIER
De commissaris vertelt
over oud Leeuwarden
Hier lachten
opa en oma om
9
'T KLEINE KRANTSJE
VOOR
NAAR
-I1;,
Toen het nog erg stil in
Leeuwarden was:
de vroegere Paardepijp tus
sen de smalle Oude
Oosterstraat en de eveneens
nog smalle Peperstraat
RAADSELACHTIGE
VERDRINKING BIJ DE
ZUUPSTEEG
In een lang vervlogen tijd, toen
het nog spookte in Nederland,
was het lang niet pluis op de
Eewal in Leeuwarden. Vaak liep
daar 's nachts een grote zwarte
hond, die onmogelijk kon wor
den verjaagd: altijd kwam het
dier terug. Omwonenden hoor
den de hond dikwijls een enor
me balsteen bij de Zuupsteeg
verrollen en wie er in het nach
telijk duister langs liep, deed
verstandig bijzonder op z'n hoe
de te zijn.
Sommige mensen werden daar
door een onzichtbare en onver
klaarbare kracht naar de gracht
en zelfs het water in gedreven:
velen moesten in deze binnen
gracht hun leven laten, zonder,
dat de nabestaanden vernamen,
hoe de slachtoffers te water wa
ren geraakt.
Een joodse man, die op een late
avond door de Zuupsteeg liep,
kreeg een duw in de rug, terwijl
hij niemand in de steeg had ge
zien. Voortdurend aangepord
begon hij zo hard te lopen, dat
hij niet meer voor de gracht tot
stilstand kon komen en even
eens het water indook; gelukkig
evenwel zag hij kans weer op
het droge te komen.
Na de komst van het gaslicht in
de stad kwamen er niet zo veel
tragische verdrinkingsgevallen
bij de Zuupsteeg meer voor en
er kwam helemaal een eind aan
het spoken op de Eewal, toen de
gracht hier - in 1884 - werd ge
dempt.
In aldjieispreek en 't hushim-
meljen lykje elkoar.
De oudejaarspreek en het
schoonmaken lijken op elkaar.
Allike folie appels as panen.
Evenveel appelen als peren (van
alles niets)
Aide hea en aide tuif is sa
goed as aid jild.
Oud hooi en oude turf is zo
goed als oud geld (Overwonnen
hooi en turf is gelijk aan geld-
sparen).
As neat komt ta eat, dan wyt
eat neat.
Als niets komt tot iets, dan
weet iets niets.
As men tinkt it kin net op, dan
giet it grif op.
Wanneer men denkt: het kan
niet op, dan raakt het zeker
op.
De aide klean moatte de nije
foitsjinie.
De oude kleren moeten de
nieuwe verdienen.
Twee weken geleden stak onze vroegere stadgenoot en oud
commissaris van politie te Amsterdam, H. Voordewind, van
wal met een verhaal over een geboren en getogen Vlietster,
die hij het vorige jaar in Leeuwarden had ontmoet. De heer
Voordewind vervolgt en besluit nu dit verhaal.
Naar de Hoogebrugge war nog 'n heel end, mar wij ferfeelden ons
gien ogenblik. Nou en dan kregen we ris 'n suutsje of 'n peper-
muntsje, mar dan musten wij east met mekaar 'n stukje singe.
De moekes deden dan oelc met. Dan songen wij fan: „Zie de leliën
op het veld" en andere deuntsjes. En as .wij weer naar hus gingen
dan war het: „Het zonnetje gaat van ons scheiden". Och wat
fonnen wij dat prachtig, want ons moeke kon mooi singe. En ons
bufrou oek wel. Ja, dat waar heel andes as teugenswoodig met al
die radio's en dat soort dingen, die 'n spektakel make, waar je
mislik fan wudde. Om nog mar niks te seggen fan it lewaai fan
die metorren.
Na de Hoogebrugge waren wij al gau op 'e Wielen en daar wudde
dan 'n rustig plakje op socht. De touen waren nog niet iens goed
en wel fast, of wij waren der al ut. De kleinsten kregen een tou
om en kwammen an it spit fast. Dan konnen die gien kwaad.
Maar fan de anderen raakte der wel ris ien bij de wal del, as hij
prebeede van die bargjes te plukken. Dat waren fan die driekante
dingen, die an 'e snielen groeiden. Met stukjes afbrande lusjefes
pripten wij daar dan poten en '11 steart an en dan leken het pre
cies bargjes.
Fader of ons buurman hadden ons der altiid al weer gau ut en de
kleren waren oek weer gau droog. Want feul hadden wij seumer-
dag nooit an en in 'e sonne droogde it hard. Wij musten dan
fansels wel 'n pooske poernakend omspringe, mar dat fonnen wij
helemaal niet erg. Wij fongen oek welris 'n groue kikkert en
maakten ons moeke daar bang met. Want die war poerbang foor
die dingen. Ien keer fong ik so'n klein kikketsje en dat wudde ik
met naar hus nimme. Ik dee it doe stielcum in die emmer met
drinkwater. Mar ons moeke sag it krekt en begon daliks 'n keel
op te setten. Bliksemse aap, riep ze. Wat hest nou deen. Nou
hewwe wij aensens gien water foor de tee. Ons fader, die op 'e
wal ston te vissen, lei syn angel del en kwam naar ons toe. Wat is
hier te redden, froeg hij. Must marris in 'e emmer sien, riep moe
ke. Daar swemt so'n vieze kikkert in en die het die smerige jonge
der in smeten. En nou kanne we aensens gien tee sette. Och
heden, sei fader. Is it anders niet. Moeite weedig. Daar hoefst niet
so om an te gaan. So'n skoon bees je. Hij viste it kikketsje der ut
en houde it 'n pooske in 'e han. Is der niet 'n ander ding om it
der so lang in te doen vroeg hij. Dat war der niet en doe gooide
hij mien kikketsje weer buten board. Nou, sei ons moeke doe, mar
fan dat water set ik gien tee. As jimme dat mar wete. En ik wil
oek niet hewwe, dat de kiendes der ut drinke. Se kanne der wel
wat fan krije.
Dat sag er dus niet so mooi ut. Mar fader hadde gelukkig de ketel
tot de kop toe vol daan, doe wij fan hus gongen. Daar wist moeke
niks fan, mar doe ze dat hoorde, draaide ze fansels weer aerdig
bij. Ze kregen dus die middag wel tee, maar de kopkes kwammen
niet heiendal vol.
Ik kwam oek ris andragen met 'n jonge skries. Die kon nog niet
fliege en ik fon him in 'n greppel. Hij war nog omtrent helegaar
kaal en liet him so mar pakke. Ik war der blied met. Oek al, om
dat myn jonge protter 'n paar dagen eeder dood gongen war. Ik
liet him an fader sien, maar die sei: nee jonge, dat gaat niet. Hij
is nog feuls te jong en kan him seis nog lang niet redde. Die kan
nog niet buten sien ouwen. En die soeke him al. Kiek mar, die
fliege al over ons hene. En dat war oek so. Se flogen ons soms
deun over de kop en deden niks as razen. Nee, sei fader: die
kanne wij niet metnimme. Die is al dood foor wij tus binne. Dus
bring him mar gau weer naar 't plak waarst him fonnen heste.
Dan redde de ouwen hur der wel weer met. Nou doe brocht ik
him mar weer naar die greppel en ik war der nog gien twee stap
pen bij weg, of daar hadden je de ouden der al bij.
Fader en buurman hadden altied de angels met. Mar wat se fongen
hadde nooit feul om 'e hakken, 'n mennich platvisjes of 'n skie-
terige skele posk. En die wudden fansels weer weggooid. Mar ien
keer fong óns buurman 'n groue snoek. An 'e blinker. Dat war
'n kanjer en hij skrok der seis fan. Meer miskien dan die snoek
seis. Ilc hadde oek nog nooit so'n grotenien sien. Mar die gong
fansels wèl met naar hus.
Och, wat waren dat mooie dagen. Mooier hew ik se nooit met
maakt. De greiden in 'e pronk met al die bloemen en dan die
singende feugels der boven. En dan die rust, die er doe op it water
nog war. Dat is teugeswoodig wel andes. Op 'e diek binne je ner-
ges meer feilig, mar op it water is het oek al oppassen met al dat
gejacht met die verhipte moterboten. En overal plankjes met „ver
boden aanlegplaats" en stiekeldraad lans de kanten. Mar ja, die
tieden komme niet weerom.
As dan middas de tee op war, dan gong het al weer op hus an.
Oek al weer met het oog op de kiendes. De kleinsten fielen soms
onderweegs al in 'e slaap, maar de groteren lagen tus oek niet
lang wakker.
Och, wat waren dat mooie utstapkes en wat fermaakten wij ons
as kiendes al met 'n bitsje. Mutte je teugenwoodig dat speulgud
sien. It duurste is nog niet mooi genoeg. En wat stane ze der 'n
bitsje noed foor. As it kepot is, komt der wel weer nij.
Ja, die moterboten hewwe 'n boel bedurven. Doe ik pas troud
war, binne mien frou en ik ris 'n kear met so'n ding met weest.
Mar doe hew ik nogris an dat kleine praamke docht en myn frou
sei, doe we weer tus waren: dat is ien keer, mar nooit weer.
Nou mut ik der wel bij segge, dat it 'n eigenmaakt spultsje war.
Mien frou's broer war timmerman en hadde 'n ouwe sloep kocht
en 'n halfsletene moter ut 'n auto. Sien kameraad, die smid war
en op de izerne helling fan Landeweer werkte, had dat ding der
in set. Seis hadde hij der 'n klein kejütsje op maakt, 'n Hele win
ter hadden se der met om klongelt bij him in 'e bleek. En doe it
dan klaar war, mochten wij oek ris met. Mar as ik fetelle sü, wat
wij die dag allemaal met maakt hewwe, dan ston ik hier morren
nog".
Amsterdam, H. VOORDEWIND
A
SPANJAARDSLAAN 161 - LEEUWARDEN -TELEF. 05100-20041
TROUW AAN JE BEGINSELEN
Klerk (tegen den chef die naar huis zal gaan)„Och mijn
heer Systeem, hebt u uw parapluie vergeten Het regent".
Mijnheer Systeem: „Dat kan ik niet helpen. Ik heb een
maal vastgesteld, dat er altijd een parapluie op het kan
toor zal zijn en een thuis voor alle omstandigheden. Als
ik nu deze meeneem, dan zouden ze immers allebei thuis
zijn".
HOOFDREDEN
Zij (daags voor het huwelijk): „Hans, maken we ook een
huwelijksreis
Hans: „Natuurlijk we moeten toch mijn schuldeisers
woedend maken".
DOMME OPVATTING
Hij (de courant lezende): „Gisteren is in het bosch, in de
nabijheid van Lindenberg, het lijk van een vrouw gevon
den, dat duidelijke blijken vertoonde gewurgd te zijn".
Zij: „Wat een onzin Wie zal er nog een lijk gaan wur
gen
ALTIJD GOED
Dame (bij het schaatsenrijden): „Wat is dat ijs toch heer
lijk, 's winters om op te rijden en zomers om te eten".
-ta
*-• S?
Wiëiï
'"V 'UT''"'
rt.v--,'|U
- ""-F "SSir=-"Zsir-
V:,r.:LH.ilrvL
