METEEN LANDVERHUIZERSSCHIP DE WIJDE WERELD IN
Adieuprins UendriUfoup
'T KLEINE KRANTSJE
5
FJI?mBiN|vIneiTIE EXCLUSIEVE VORMGEVING DE JONG
MEUBELEXPOSITIE schrans 25 en 26
Romantiek
Onze medewerker, de
heer J. C. van Dam,
vervolgt vandaag zijn
serie verhalen: met een
landverhuizersschip de
wereld in. Hij zit nu
nog op zee, maar hij
zal spoedig voet aan
land zetten
De overtocht over de Atlanti
sche Oceaan was voor mij één
groot feest. Uren kon ik, leu
nende over de verschansing, de
golven gadeslaan, de zee in al
haar schoonheid bewonderen.
Kalm weer wisselde zich af met
zware stormen. Dan vond ik de
Oceaan op zijn mooist. Ook
passeerden we grote ijsbergen
die, wanneer de zon er op
scheen, een fantastisch gezicht
opleverden.
Ijs echter brengt mist mee, het
gevaarlijkste weer voor de zee
man. Was ons schip in een mist
gordijn gehuld dan hoorde je
het eentonig getoeter van de
misthoorn. Eens ook was er gro
te levendigheid aan boord toen
een school walvissen gesigna
leerd werd. Men zag hun vette
ruggen en grote, zware koppen
af en toe boven het water uit
komen. Hoge fonteinen water
spoten ze dan de lucht in. De
aanblik van dit natuurschouw-
spel is mij tot de dag van van
daag duidelijk bijgebleven.
Ook scherp in mijn geheugen
gegrift is, na tien dagen genoten
te hebben van de mooie reis, de
aankomst van het landverhui
zersschip „Canada" in Montre
al. Het was op een prachtige
voorjaarsavond. Buitengewoon
schoon schitterden de sterren
aan het firmament. Ze sloten
zich als het ware aaneen met de
duizenden tegen berghellingen
aan, al hoger en hoger klim
mende elektrische lichten van
de grote Canadese wereldstad,
in deze zee van lichten prijkten,
in vele kleuren, talloze lichtre
clames die aan- en uitgingen of
door aandachttrekkende vuur
pijlen, hoog in het luchtruim
uitschietende, van tijd tot tijd
werden ontstoken. Fantastisch
was de aanblik, vanaf het hoge
sloependek, op dit vuurwerk
van reclames.
De overtocht was volbracht, ik
had het land mijner dromen,
het machtige dollarland be
reikt. Ten einde was de heerlij
ke reis, met een wereld vol ge
noegens aan boord, die de land
verhuizers bijna deed vergeten,
dat er ook nog een andere we
reld bestond, een wereld van
werken en zorgen.
Nog diezelfde avond verliet ik
de boot en drukten mijn voeten
voor het eerst de Canadese bo
dem. Hier nam ik afscheid van
mijn Hollandse reisgenoten.
Niet geheel van weemoed ont
bloot is zo'n afscheid van je
medereizigers, mensen met wie
je tien lange dagen prettig hebt
omgegaan, waarmee je intieme
vriendschap gesloten hebt en
die dan weer, met een handdruk
en een vaarwel, voor altijd ver
dwijnen.
Eenzaam.
Een huurrijtuig bracht mij met
mijn bagage, een grote handkof
fer, naar een eenvoudig hotel,
waarvan ik het adres aan boord
had opgedaan. Erg eenzaam
deed het aan, zo plotseling ge
plaatst, geheel alleen, in het ho
telkamertje. Welk een verschil
bij onze hut aan boord, waarin
we met ons vieren hoogst gezel
lig de tijd hadden doorgebracht.
Als bij toverslag was alles nu
veranderd.
J. C. VAN DAM
In memoriam:
JAAP TJEPKEMA
De alom bekende Leeuwarder
taxichauffeur Jaap Tjepkema is
in de nacht van 16 op 17 maart,
op de leeftijd van 68 jaar, over
leden. Hij was een bekende fi
guur in het uitgaande Leeuwar
den en hij heeft 's avonds laat
menig paartje naar huis ge
bracht. Zijn halve leven heeft
de heer Tjepkema, die door de
vaste klanten met Jaap en door
de jongere garde met Ome Jaap
werd aangesproken, achter het
stuur doorgebracht. Veel zal hij
in zijn lange carrière hebben
meegemaakt, maar zelden heeft
hij er iets van verteld, „Ik hoor
zie en zwijg", was zijn devies.
Men kon hem alles vertellen,
nooit zou hij het vertrouwen,
dat in hem gesteld was bescha
men, hij was bemind bij ieder
die hem kende.
Het goede humeur van de heer
Tjepkema was bijna spreekwoor
delijk en in slappe tijden hoorde
men hem nooit klagen als hij
eens lang op een vrachtje moest
wachten.
Enige jaren geleden zou „Ome
Jaap" de koningin afhalen van
bet vliegveld omdat de hofauto
te laat was. Helaas is deze rit
aan zijn neus voorbij gegaan,
doordat de wagen op het laatste
ogenblik nog op kwam dagen.
Alle tijdên van het taxibedrijf
heeft Tjepkema meegemaakt,
van het prilste begin af, toen
hier in Leeuwarden een taxi
oorlog woedde en de taxies re
den tegen prijzen die ver onder
de kostprijs lagen, tot de vette
tijd van tegenwoordig.
Hij heeft de tijd nog gekend dat
een auto een bezienswaardigheid
was in Leeuwarden. Hij heeft in
de oorlog gereden op auto's die
op persgas of huisgas reden,
kortom, hij heeft het taxibedrijf
in al zijn facetten beleefd en hij
heeft er van gemaakt wat hij
kon, door menslievendheid en
tact en door zijn gezonde en
hartelijke houding tegenover
zijn „vrachtjes".
Ja Is het werkelijk zoals vele,
vaak oudere, mensen beweren
Is werkelijk de romantiek uit de
stad verdwenen We geloven
het niet. 's Avonds in de sche
mering, als alle lichten opgaan
en zich vermengen met het
schemerlicht, dan heerst er sfeer
in onze stad. Alleen, het is an
ders dan vroeger. Het is niet
meer de Romantiek van de
Sjeeskes en Boerenwagens die op
vrijdag en over de klinkerstra
ten naar de veemarkt rijden.
Niet meer de romantiek van een
stille rustige stad zonder grom
mend en zoemend, toeterend en
lawaaiend snelverkeer.
Nee, het is een moderne Ro
mantiek, een recht-lijnige. Een
lichtfeest zoals we dat vroeger
nooit meegemaakt hebben. Hebt
u 's avonds als de zon rood
gloeiend onderging wel eens bij
Tolhuis gestaan en dan naar de
stad gekeken
Dan zou u die uit de scheme
ring oprijzende hoge flats heb
ben gezien, die met hun verlich
ting een prachtig lichtschilderij
vormen met alle mogelijke
kleurtinten. En hebt u daarvan
daan de Schieringerwêg al eens
bekeken, die zo mooi in de
schemering wegduikt Of hebt
u vanuit een flat 's avonds al
eens naar de verkeersstroom
staan kijken, die zich als een
vlammend lint door de straten
kronkelt Dan vindt u roman
tiek, maar moderne.
De kleine intieme samenleving
die we op het schip vormden,
was verdwenen. Eensklaps stond
je geheel verlaten, niemand op
wie je meer steunen kon, nie
mand die zich om je bekom
merde. Nog jong en voor het
eerst van huis, voelde ik mij
plotseling een volwassen mens
met volle verantwoording in de
ze moeilijke maatschappij.
Van slapen kwam die eerste
nacht al bitter weinig, mijn
geest was teveel bezig. Ik dacht
aan wat ik verlaten had en wat
de naaste toekomst zou brengen.
Dit laatste baarde mij nogal
zorg, daar mijn financiën een
weinig in de war geraakt waren.
Ik had n.l. gedurende de reis
wat teveel boven mijn stand ge
leefd. De post „onvoorziene uit
gaven" was ver boven bereke
ning gestegen. Tweede klasse
gereisd hebbende, met een vro
lijk stelletje reisgenoten, had
het mij in Engeland menige ex
tra „shilling" gekost en later
aan boord, waar men in dollars
rekende, waren nogal eens een
paar dure dollars door mijn vin
gers gegleden.
Sportfeesten
Voor de verschillende sport-
feesten, die op het Engelse
stoomschip aan de orde van de
dag waren, was ook veel geld
nodig geweest en de aardige En
gelse collectrices wisten je altijd
wel te vinden. Ook wanneer ik
de „bar" aan boord passeerde,
moest ik altijd een glaasje bier
meedrinken om, zoals ze zeiden,
een goeie emigrant te worden.
Dit alles kostte nogal veel geld
en soms nog koppijn bovendien.
Toen ik met weddenschappen
mijlen laag berekend. Juist was
het andersom uitgekomen,
prachtig weer had het scbip in
de loop van de dag begunstigd
en toen waren het de machines
die mij door hevig gebonk lie
ten weten dat ik weer een paar
kostbare dollars armer gewor
den was. Al deze buitensporige
uitgaven waren oorzaak, dat ik
maar met vijftien dollars op zak
het vreemde land was binnenge
stapt.
Gesloten boek
Nog slechter dan het er met
mijn portemonnee voor stond,
was het met mijn taalkennis
gesteld. Het Engels was voor mij
een gesloten boek. Het boekje
„De vlugge Engelsman" dat vol
gens mijn plan de campagne
gedurende de reis uit het hoofd
geleerd zou worden had in mij,
wat het vlugge bestuderen be
trof, al een zeer langzame Hol
lander getroffen. Het was bijna
nooit voor de dag gehaald, het
vele vermaak aan boord was
hiervan wel de oorzaak geweest.
Stonden enkele papieren dus
niet zo gunstig en veroorzaakte
dit mij enige zorg, toch was ik
vast besloten mij er moedig door
heen te slaan, ik wist dat ik in
een rijk, jong land was, waar
gebrek aan werkkrachten heers
te.
Morgen gaat de strijd beginnen,
de grootste strijd in 't leven, de
strijd om het bestaan. Tot zover
mijn herinneringen aan de reis
met het landverhuizersschip en
aankomst in Canada, herinne
ringen die, niettegenstaande 't
wijkend veraf, scherp in mijn
geheugen zijn gegrift.
J. C. VAN DAM
Het schijnt er dan eindelijk van te komen: de Prins Hendrikbrug verdwijnt om plaats te maken voor
een vaste brug. Dit is een foto van de Prins Hendrikbrug bij een Koninklijk bezoek. Als zo'n oude
brug eens kon vertellen
op de boot mijn niet al te roos
kleurige financiële toestand
hoopte te versterken, had For-
tuna nooit aan mijn zijde ge
staan. Het aantal mijlen dat het
schip per dag zou afleggen,
waarom in hoofdzaak gewed
werd, had ik nooit ten naaste
bij kunnen raden. Was het door
mij hoog geschat dan hadden
ijsbergen, die veel mist mee
brachten, de schroeven genood
zaakt veel langzamer te draaien.
Het eentonig getoeter van de
misthoorn vertelde mij dan
duidelijk genoeg, dat ik mijn
centen kwijt was.
Eens bij slechte weersgesteld
heid, toen een ieder die morgen
voorspelde dat weer menig mist
gordijn ons die dag het uitzicht
zou beletten had ik, dit als
richtsnoer nemende het aantal
