Lezers klommen in de pen
IN MEMORIAM
*T KLEINE KRANTSJE
t/LéJou Aet
mij
STADSNIEUWS
VAN VROEGER
Nieuweburen en
Rengerspark
Zeer tot ons genoegen heeft u
de foto van de Nieuweburen,
die ik u destijds deed toekomen
in het voorlaatste Krantsje af
gedrukt. Wij hebben daar diver
se oude buurtkinderen en
schoolvriendjes op terug gezien.
Doch één ding was jammer.
Mijn vrouw, gewoond hebbende
op de Nieuweburen, was het er
wel mee eens, maar uw reporta
ge stopt op no. 24 en haar
ouderhuis was no. 25 in de ja
ren t9r4— r92r. Wij zouden wel
willen dat hier nog verder over
wordt geschreven.
Op no. 25 woonde toen boven
fam. Tabemal, schoenmaker
bij de firma Buckers Nieuwestad
thans Bervoets. Daarnaast de
paardestal van Hoekstra, later
verhuurd aan Hager, gardenier.
Zijn land was in het Jodenland
en achter de machinefabriek.
Vlessing, tegenwoordig beschuit
fabriek Turkstra.
Als jongen werkte ik daar en ik
heb braaf meegedaan (bij het
pikken van wortelen enz.) Het
was toch oorlog en het misdrijf
is nu wel verjaard. De foto is
gemaakt voor de smederij van
Faber. Tot zover de Nieuwebu
ren. Wat mij nu nog van het
hart moet is dit:
In de vorige Krantsjes wordt
verhaald over de tuinpolitie
Fetter, als de man van het Ren
gerspark, dit is gedeeltelijk
waar. De officiële politie was
Bakker, de schrik van alle jon
gens, die iets te maken hadden
met de speeltuin. Bij ongeregeld
heden met juffrouw Burema,
toen wonende Bleekerstraat 27
boven (mijn geboortehuis), werd
politie Bakker even geroepen en
dan waren wij nergens meer.
Dan wil ik nog aanhalen, die
twee tuinbeden Beetsma en
Tombal, die van het park een
sieraad maakten, wat wij toen
nog niet beseften - daarom ver
nielden we nog wel eens wat.
Het park is nog mooi, maar wat
men ziet aan de rechterzijde is
een verschrikking en schande
voor ons Leeuwarden. De tuin
mannen leven misschien niet
meer, maar als ik zo nu en dan
eens in Leeuwarden kom maak
ik steeds een wandeling door
het park; dan zie ik ze nóg wer
ken (moeder gaf altijd een bak
je thee, zo door het hek op de
ouwe gedempte sloot) en ik hoor
nóg die kraakstem van politie
Bakker met zijn dikke wandel
stok; hij kon nog hard lopen
ook, maar toch niet hard ge
noeg.
Amsterdam L. WEBER
De Oude Waag in
't geding
In 't geding is betrekkelijk, want
de zakenmensen, wier menin
gen ik met belangstelling in 't
Kleine Krantsje heb gelezen, zijn
unaniem van oordeel dat de
Waag behouden moet blijven;
alleen over de toekomstige be
stemming zijn ze het (nog) niet
eens. Misschien wordt ze van
Stadswaag: Stadstaveerne.
Leeuwarden is niet schatrijk aan
historische gebouwen en op de
Nieuwestad zijn reeds alle sta
tige patriciërhuizen verdwenen.
Maar zoals een der heren op
merkt: „Je kunt de Nieuwestad
niet zonder de Waag denken".
Bovendien is de Nieuwestad zo
breed, dat het gebouw nooit een
verkeersobstakel zal worden, 'k
Ben juist een week in Leeuwar
den geweest en heb natuurbjk
de Waag bekeken. Ze verkeert
in een desolate toestand en re
paratie „zal heel wat in de bek
krije".
Een dameskennis in Haarlem,
geboren Friezin, toonde mij
naar aanleiding van het artikel
in 't Kleine Krantsje zilveren
sierlepels, die indertijd naar
Amerika verhuisden, maar door
familieomstandigheden weer
zijn geimigreerd. Daarin zijn
onderscheidenlijk prachtig ge-
grafeerd de Oldehove, de Kan
selarij, de Stadswaag en 't Frie-
sche Wapen. Daarmee houdt de
verzameling op.
Ik zelf heb een mooie ets van
de Nieuwestad, waarop de Waag
prevaleert van wijlen de schil
der en bekwaam etser Dinge-
mans, welke ets ik zo'n veertig
jaar geleden kocht van wijlen
zijn weduwe mevrouw Dinge-
mans, zelf schilderes, voorna
melijk van stillevens (bloem
stukken). De schilder die ik
destijds in Bolsward ontmoette,
nam daar de kerk, in Sneek de
Waterpoort, in Leeuwarden de
Waag, in Groningen de Grote
Markt enz. Alleen imposante
gebouwen.
't Is aardig de ets te vergebjken
met de mooie oude afbeelding
op de voorpagina van 't Kleine
Krantsje. Op de ets komen de
kolommen onder de luifel niet
meer voor, evenmin op de voor
grond de hardstenen paaltjes,
waarover wij als kinderen „bok-
jesprongen". Wel is er op de
ets veel bedrijvigheid op het
water en op de walkant en zie
je onder de „Lange piep" door,
maar enige fantasie is ook een
schilder toegestaan. In werke
lijkheid was er geen doorkijk,
'k Heb geen verstand van archi
tectuur. Maar ik vind de Waag
mooi: de lijn, de dakvensters,
de raambogen (Gotisch de
gebezigde natuursteen. Haarlem
heeft vele oude gebouwen en
oude gevels. Natuurlijk meer
steden. Maar 't Haarlems Dag
blad (Oprechte Haarlemsche
Courant) heeft artikelen van de
deskundige heer Hoeben over
zijn wandelingen langs de oude
en eerbiedwaardige stukken van
een rijk verleden uitgegeven in
een serie van drie boekjes met
prachtige foto's.
De redactie van 't Kleine Krant
sje spreekt insgelijks: van een
uniek erfstuk van het verleden.
En heeft belangstelling gewekt
voor het behoud, herstel en be
stemming van de mooie Oude
Waag.
Haarlem
JANNES VAN DER WOUDE
SI Kouwe Ries I
Het Kleine Krantsje dezer dagen
weer ontvangen. Maar met dat
stukje over „Kouwe Ries" ben
ik het met de heer van Dijk niet
eens. Volgens mij was „Kouwe
Ries" een man. Heel dikwijls
zag je hem in de buurten van
de Engelsestraat, waar ik in be
trekking was. Dat was zo in de
jaren r934 tot r944. Ik schatte
„Kouwe Ries" toen op zo'n 50-
55 jaar. Het was wat een gore
man en hij had een kistje met
koopwaar bij zich.
Wat hij eigenlijk verkocht weet
ik niet meer. Maar ik hoor het
mevrouw nog zeggen: „Fré, daar
komt „Kouwe Ries" aan". Mis
schien leefde de Kouwe Ries die
de heer van Dijk bedoelt wel
een halve eeuw eerder, dat weet
ik natuurlijk niet.
Op de gepubliceerde foto „jubi
leum op de vrijdagmarkt" is
volgens mij de derde van links
(met uniformpet) de heer v. d.
Haag, de marktmeester, die
woonde vroeger meen ik, aan de
Eebuurt.
Arnhem
F. JANSEN SCHOONHOVEN-
NAUMANN
SI Kouwe Ries II
Kouwe Ries en Hete Koffie la
gen samen met hun moeder in
een klein scheepje. Ze liepen
langs de deur, de moeder had
een omslagdoek om, ik zie het
nog. Maar die ene zie ik nog
wel eens, dat is een fatsoenlij
ke vrouw geworden. Of haar
zuster nog leeft weet ik niet.
Leeuwarden N.N.
IS Kouwe Ries III
Eigenlijk heette de moeder van
de meisjes, waarover u schreef
Kouwe Ries. Zij liep langs de
deuren. Een van de meisjes wou
leren en ging stiekum in Hui-
zum op school, maar Kouwe
Ries haalde ze er gauw weer af.
Het andere meisje is een jaar of
twee, drie geleden overleden.
Leeuwarden A. D.
SI De Oranjewerf
Het antwoord op mijn schrijven
gelezen op no. 69 betreffende
het Oranjewaltje. U wist niet of
de Oranjewerf er eerder was
dan het straatje; ik weet wel
zeker dat de werf er eerder was,
want bij mijn weten heb ik die
nooit gekend en het Oranje
waltje was nog betrekkelijk
nieuw tot plm. r920 en daar
voor.
De situatie staat mij nog helder
voor ogen: komende over de
trapjesbrug (een andere naam
heb ik nooit geweten) waren
daar voor de Noordvlietstraat
tussen deze straat en de Lijn
baan, drie kruidenierszaken. Op
de hoek Noordvlietstraat Hart
kamp, daarnaast de Jong, die
had ook een tapperij met ver
gunning, daarnaast Swart, waar
alleen sterke drank bij de maat
verkrijgbaar was.
Wat er tussen de Lijnbaan en
het Oranjewaltje was Ik ver
moed een gewoon huis. Vanaf
het Oranjewaltje en de Lijnbaan
liep men langs de Cambuur-
straat en zo naar de Weg naar
Cambuur, misschien is er een
lezer die daar ook nog bekend
is.
Arnhem K. TIEMERSMA
H. DUURKEN
In Leeuwarden is, nog maar
zestig jaar oud, overleden de
heer Fï. Duurken, als exploi
tant van het straatorgel De
Waterlelie een zeer bekende fi
guur in de stad. Na eerst te
hebben gewerkt bij het orgel
De Gouwe, kwam de heer
Duurken achtereenvolgens met
de orgels Zwarte Dorus en De
Twee Rozen op straat. De foto,
die wij hierbij afdrukken, is en
kele jaren geleden gemaakt, toen
de heer Duurken met zijn orgel
in de Wijbrand de Geeststraat
verscheen.
WILLY STRIKKERS
Teruggekomen van vakantie
vond ik het ontstellende bericht
dat mijn oude en beste vriend
Willy Strikkers door „een nood
lottig ongeval" om het leven
was gekomen. Voor mij een ver
bijsterend bericht Ik heb zijn
vrouw opgebeld en zij deelde
me mee, dat Willy op de fatale
dag, nadat zij samen in de
Biltse Hoek (een bekend res
taurant in de Bilt) hadden ge
geten en om, plm. half acht,
naar de bus wilden gaan, bij
het oversteken van de razend-
drukke verkeersweg door een
auto was aangereden.
Hoe het allemaal precies was
gegaan, wist mevrouw Strikkers
niet; zij was een paar stappen
eerder de rijweg over naar de
bushalte en hoorde toen een
klap, auto's remmen etc. en het
bleek dat Willy door een pas
serende auto was „geschept".
Het was een verschrikkelijke
toestand, hij was nog bij be
wustzijn, is uiteraard naar een
ziekenhuis gebracht en 's avonds
ongeveer elf uur overleden.
Wie van de „ouderen" kende
Willy Strikkers niet. Hij was
geen geboren Leeuwarder, maar
kwam op ongeveer n-jarige leef
tijd uit Almelo naar Leeuwar
den, bezocht daar de lagere
school (De Ruiterschool), daar
na de H.B.S. en is toen naar de
Zeevaartschool gegaan.
Zijn eerste voetbal in clubver
band was bij het toenmalige
„U.D.I.", waar hij, zoals hij me
dikwijls vertelde, zijn leukste
tijd heeft gehad. Daarna heeft
hij voor L.V.V. gespeeld en toen
Krasse vraag
Zeer krasse vraag - een
dezer dagen - van be
jaarde stadgenoot aan me
debewoner van zijn te
huis: „Weet jou oek of
mien familie op mien be
grafenis weest is 1"
Storm
Tengevolge van den stormwind
is heden ochtend op de Wil
lemskade een boom omgewaaid.
Van het dak van school 6 aan
het Vliet werd een lap zink af
gescheurd. Een gedeelte stak
nog in de lucht. Dat deel werd
eenige uren later afgerukt en
met kracht door de ruiten van
een huis in de Alma Tadema-
straat geslingerd. Een kerstboom
die bij de ramen stond werd de
kamer ingeworpen.
In den loop van den ochtend
toen de wind nog in kracht was
toegenomen is aan de Stienser-
straatweg tegenover Sonnenborg
een boom afgeknapt. De kop
kwam op de telefoondraden te
recht zodat de toestellen van
enkele abonnee's werden
stoord.
Hedenmiddag hing van het dak
van het pand van de gezusters
v. d. Werff in het Naauw een
groot stuk zink dat elk ogenblik
naar beneden kon komen. Een
timmerman heeft het losgeraak
te zink verwijderd, onderwijl de
politie maatregelen had geno
men ter beveiliging van het
daar passeerend publiek.
(Januari 1930)
deze club ophield te bestaan is
hij, zoals de meeste L.V.V.'ers
naar Frisia gegaan, waar hij z'n
beste voetbaljaren beleefde. Hij
is toen gaan varen bij de Rot-
terdamsche Lloyd, waar hij de
hoogste rang heeft behaald, die
van kapitein. Hij heeft de hele
oorlog van i94o/'45 voor de ge
allieerden gevaren, met zeel
grote risico's is hij met z'n
schip een paar maal op een mijn
gelopen, maar Willy heeft het
er altijd levend afgebracht.
En nu is hij het slachtoffer ge
worden van het steeds drukker
wordende snelverkeer. Ieder die
op de plaats van het ongeluk
bekend is, weet dat het daar le
vensgevaarlijk is om over te
steken, maar toch is er een bus
halte.
De laatste jaren, via de „Frisia"
reünie hadden we weer wat
meer contact en, even oud, even
grijs en even wijs, konden we
steeds over „vroeger" praten.
Dat is helaas voorbij en ik zal
hem missen, maar vergeten doe
ik hem nooit.
Amsterdam HENNY VINKEN
