Zo mooi was Leeuwarden EMIGRATIE VROEGER VALLEN EN OPSTAAN Uit de stads- kroniek van en dorps- Dr. Wumkes Restaurant SCHUYT JAN DE JONG 'T KLEINE KRANTSJE PERMANENTE lÜEUBELEXPOSITIE EXCLUSIEVE VORMGEVING STADSNIEUWS VAN VROEGER Uit goed voor U SCHRANS as en 36 't Is ruim vijf en vijftig jaar ge leden maar als de dag van gis teren heugt mij nog mijn blijd schap, toen ik te werk werd gesteld in die grote spoorwegen- fabriek in de mooie stad Mon treal. Niet alleen is werken een groot genot, maar ook was het voor mij een prettige gedachte, in mijn kosthuis te kunnen blijven en mijn schulden te kunnen afbetalen. De Amerikaanse fabrieksleider leidde mij zelf persoonlijk naar mijn toekomstige werkplaats, bracht mij bij een onderbaas, die op zijn beurt mij weer over leverde aan een werkbaas (fore man). Dadelijk werd ik aan het werk gezet en met de heerlijke overtuiging dat ik mij ditmaal beter had gehouden, meer een avonturier waardig, dan een paar dagen geleden op mijn reis naar Stittville, pakte ik het zware werk moedig aan. M'n eerste werkzaamheden be stonden uit het aanschroeven van grote moeren onder de bo dems van nieuw te bouwen goederenwagens. Het kruipen onder deze wagens was niet on gevaarlijk en nog maar net aan het werk, kwam ik al in een hachelijke situatie. Het was werk aan de lopende band, zo dat de trein met in aanbouw zijnde spoorwagens zo nu en dan een eindje werd voortge trokken: dan moest je maken dat je zo vlug mogelijk onder uit kwam. Een stoomfluit gaf daarvoor het sein. Dit hadden ze me wel verteld, maar die waarschuwing had ik niet goed begrepen. Het gevolg was dat mijn „foreman" mij onder de bewegende trein moest weg trekken, anders zou ik verplet terd zijn. Het was altijd verbazend oppas sen in die fabriek. Het „safety first" moest hier wel goed in acht worden genomen. Onge lukken kwamen echter veelvul dig voor. Ongeschoolde weik- lieden, waarvan velen door ge brek aan taalkennis, de talrijke waarschuwingsborden met de voorzichtigheidsbepalingen niet honden lezen, veroorzaakten maar al te vaak deze ongeluk ken. Ongelukken. Elk ogenblik zag men dan ook de ambulance op de terreinen. In steigerend galop holde zon met twee paarden bespannen wagen naar de plaats van het onheil. De dokter, naast de koetsier op de bok, luidde dan een grote bel en iedereen stoof aan de kant. Voor mij als jong- broekje was behoedzaamheid hier wel de eerste boodschap. Ook zag ik duidelijk in dat het grondig leren van het Engels wel een vereiste was, zodat ik dan ook zoveel mogelijk mijn vrije tijd daaraan besteedde. In de eerstkomende winter ging ik 's avonds naar school. Die was wel een half uur gaans van mijn kosthuis, maar noch sner pende winterkoude of hevige sneeuwstormen weerhielden mij van mijn schoolgaan. Het was een echt internationaal gezelschap in die school in Montreal. Mensen uit alle hoe ken van Europa en ook wel uit landen buiten dit werelddeel. Zo vóór en na het lesgeven hoorde je er heel wat talen spreken. Zwart, geel, bruin en blank zaten hier broederlijk naast elkaar. Een Engelse dame gaf de lessen. J. C. VAN DAM Van deze dame kreeg ik later, na het eind van de cursus, gra tis privaatlessen. Ruim twee en een half jaar heb Dagorder van 16 aug. 1886, betreffende kinderwagens in den Prinsentuin Burgemeester en Wethouders hebben bij Besluit Vergadering van den 23-sten April 1884. no. 96/497 goedgevonden te verbie den dat gedurende de muziek uitvoeringen van het Stafmu ziekkorps in den Prinsentuin zoowel des namiddags als des avonds kinderwagens worden toegelaten. De kinderwagens worden in den Tuin niet koste- ik in de „Angers Car Shops" ge werkt. Een mooi getuigschrift - nog in mijn bezit - getuigt hier van. En alhoewel mijn superi euren mij aanraadden voor de „Compagnij" te blijven werken, werd de lust te zwerven mij toch weer te machtig. De groots opgezette reclame in Montreal, om mensen uit het oosten van het land te doen verhuizen naar het verre westen pakte ook mij aan. Wat meer van de wereld zien was mijn leuze, mijn zwer- versbloed begon te bruisen. Tot zover dit verhaaltje. Ik heb hierin getracht iets te vertellen over het emigreren, zo'n vijf en vijftig jaren geleden. In die tijd stond je dadelijk bij aankomst aan de overkant voor heel wat moeilijkheden. Het was vaak vallen en opstaan. En wie nooit gevallen is, weet niet wat een moeite het vaak kost om dan weer op te staan. loos toegestaan maar alleen te gen betaling van f 7,50 per jaar, waarvoor een abonnementskaart wordt uitgereikt en op deze kaart staat ook vermeld, dat de kinderwagens gedurende de mu ziekuitvoeringen niet' worden toegelaten. De kinderwagens, welke zich tevoren in de tuin mochten bevinden, worden van wege den pachter in tijds van daar verwijderd. De C. v. P. A. Doijer 1707 3 December Sytze Jimmes uit Lioes- sens, buiten Leeuwarden aan een staak geworgd; daarna is zijn lichaam met een mes in de hand op een rad gesteld, omdat hij Maaike Douwes met wie hij na trouwbelofte, als man woonde, 1 Juli de keel had afgesneden. 1711 20 Juni Het Statenjacht dat in 1682 was gebouwd voor den Stadhouder en niemand gebruiken mocht zonder zijn toestemming, doet nu veraronxen, nog geen 24 jaar oud. De Staten ont vangen het bericht 16 Juli. Den 22en werd zijn lijk ge vonden. 1711 25 Juli De Staten geven order om trent het luiden van klok ken in grietenijen en ste den. 1711 28 Juli Verschenen bij F. Halma te Leeuwarden: F. Halma, Friesland in rouw over den dood van Johan Willem Friso, zoon van Hendrik Casimir II en Henrietta Amalia van Anhalt-Des- sau. 1711 30 Juli Verschenen het gedicht; J. Zeeus; Ter gedachtenisse van Joh. W. Friso; en bij Joh. Thijssens te Leeuwar den; De Friesche maagd gekleet in de allerdiepste rouw, door Wijbrand de Geest. 1711 1 September De prinses weduwe brengt te Leeuwarden een zoon ter wereld. 1711 6 September Verschenen te Leeuwarden, Jetske Reynou van der Molen, treurig gesprek tus- schen een vreemdeling en een Fries, over het veron gelukken van den Heere J. W. Friso. Daarachter op de geboorte van den jon gen prins, aan deszelfs moeder Maria Louisa. 1711 10 September De jonge prins Willem Ca- rel Hendrik Friso gedoopt op het Vorstelijk Hof. 1711 27 October Octrooi verleend aan Ger- rit Clasis op een veer Sló ten-Amsterdam; aan het hoedemakersgilde te Leeu warden; aan de veerschip pers van Grouw op Leeu warden, met het regle ment gearresteerd 18 Maart 1644 en hernieuwd 11 Mei 1691. 1712 28 April Wolvenjacht gehouden on der leiding van Jhr. Duco van Haren, grietman van Stellingwerf en secr. Wi gerus Wigeri, met veele in gezetenen. Albert Harms uit Wolvega schoot een wolf te Oldeholtpade. 1714 5 Mei Franeker telt 3748 inwo ners tegen 3493 in 1704. 1714 21 Mei De kerk van Hardegarijp Zomerweg verplaatst naar de dorpsbuurt waar Ben- nema uit Leeuwarden zijn fraai buiten had gesticht, nu het eigendom der fam. van Boelens. Evenals dit in andere groote plaatsen reeds het geval is, zal men eerstdaags ook in ons stads beeld een keurig geel wagentje, plaats biedend aan twee perso nen, en aangebracht achter een rijwiel, kunnen aantreffen. De heer S. Struiksma, wonende in de Torenstraat te Huizum, die wegens benzinegebrek zijn be roep van expediteur vaarwel moest zeggen, heeft n.l. een der gelijke tweetax-dienst in het le ven geroepen. Deze nieuwe taxi is voorzien van onafhankelijk veerende wie len en geschikt om 250 kilo te vervoeren. Het karretje, waarvan de houten coupé 80 cm breed is, maakt een keurige indruk en rijdt zeer soepel. Voor de zo mermaanden zal met dit een voudige open model worden volstaan. De fabriek te Amster dam, die deze wagentjes levert, werkt intusschen plannen uit om dichte karretjes, geschikt voor de wintermaanden, te fa briceren. De wagentjes worden met chauffeurs verhuurd tegen het gewoon geldende taxitarief. Eventuele buitenritten kunnen ook worden gemaakt, waarbij van een tandem gebruik wordt gemaakt. Het taxi-probleem is op deze wijze dus zeer bevredi gend opgelost Juni r940 ALKMAAR - Stationsplein J. de Jong Ja, zo mooi was Leeuwarden in de goeie ouwe tijd - die tussen twee haakjes niemand van ons heeft meegemaakt, want deze prachtige tekening dateert uit het midden van de vorige eeuw en alle Leeuwarders van toen hebhen dit ondermaanse al heel lang geleden verlaten. De maker van deze prent heeft op het Groot Schavernek gestaan: hij tekende een hoekje van de stad, dat nóg wel aantrekkelijk is, maar dat heel vroeger nog veel sfeervoller moet zijn geweest. meermalen dienst voor het reizen van Gedeputeerden naar Holland en brengt thans Gedep. Aylva, Heemstra en secr. Wyckel naar Schiermonnikoog en naar het Eiland Ens. 1711 14 Juli Stadhouder Jan Willem Friso aan den Moerdijk

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1967 | | pagina 5