De gevelstenen spreken
Foto van landelijk laantje heeft lezers
voor grote problemen geplaatst
Uit de stads- en dorps
kroniek van Dr. Wumkes
5
'T KLEINE KRANTSJE
TUINEN 35 - LEEUWARDEN
Het in het vorige nummer van 't Kleine Krantsje afgedrukte
zoekplaatje „Leeuwarders waar is dit heeft onze lezers
voor grote problemen geplaatst. Zelden of nooit ontvingen
wij dan ook zoveel verkeerde oplossingen, waarbij verschil
lende onjuiste plaatsbepalingen ter tafel kwamen. Maar er
waren ook tal van goede oplossingen: verscheidene (oudere)
lezers herinnerden zich de plaats waar de fotograaf voor
het maken van deze opname moet hebben gestaan.
Het zoekplaatje in 't Kleine
Krantsje nummer 84 is volgens
mij het Kalverdijkje, schrijft ons
de heer Th. Dijkstra, die zelf
heel dicht in de buurt aan de
Poppeweg woont. Ook mevrouw
Van der Veen—'Venema uit Leeu
warden meende in de bomen
van het landelijke laantje die
van het Kalverdijkje te herken
nen.
Grote twijfel spreekt uit de brief
van mevrouw A. J. Bijleveld—
Huisman te Leeuwarden, die
ons letterlijk schrijft:
„Het wil mij voorkomen, dat
het plaatje afgedrukt in 't
Kleine Krantsje ,de weg van 't
Schoppershof is. Vroeger ston
den er ook bruggetjes over 't
water aan de Groningerstraat
weg, maar de weg lijkt mij er
te smal. We zullen het dus
maar op Schoppershof hou
den, hoewel het me wat te
mooi is voor 't Schoppershof-
wegje. Het is maar een gok
van mij".
In een postscriptum voegt me
vrouw Bijleveld aan deze ont
boezeming nog toe:
,,'t Kan ook nog de Lekkumer-
weg zijn van vroeger. Of toch
Groningerstraatweg
Volkomen zeker van haar zaak
is mevrouw H. de Vries—Boer-
sma uit Drachten, die ons kort
en bondig meedeelt:
„Het plaatje dat in 't Kleine
Krantsje staat, is de Span
jaardslaan".
Ook mevrouw T. Houkes—Ra-
dersma blijkt geen moment te
twijfelen:
„Oplossing zoekplaatje: Span
jaardslaan vanaf de Noorder-
brug".
Beide dames zouden over dit
onderwerpp goed kunnen pra
ten met de heer H. van Wijk
uit Greunshiem, die ons bericht:
„Zo goed ik me kan herinne
ren moet dit de Noordersin
gel zijn, vanaf de Noorder-
brug links of hoek Spanjaards
laan-Noordersingel, waar nu
een kinderarts woont".
Geen Kalverdijkje, geen Span
jaardslaan, geen Schoppershof en
ook geen Noordersingel, maar
Groningerstraatweg dacht de
heer S. van der Kamp te Leeu
warden:
„Dit is de Groningerstraat
weg, vroeger de Zwarte Weg
geheten".
Ook mis
Maar ook de heer Van der Kamp
heeft het mis ;de foto, die wij
de vorige maal in de krant af
drukten had niets te maken met
de Zwarteweg, noch met de
straten, die door de andere in
zenders en inzendsters werden
genoemd: wat in onze krant
stond, was het begin van de
Huizumerlaan, van een goeie
vijftig jaar terug.
„In het intieme, enigszins
„stijve" laantje in 't Kleine
Krantsje, herken ik de Huizu
merlaan, zoals die er tot het
begin van deze eeuw uitzag",
aldus de heer S .de Jongh, die
ons verder bericht:
„Ik kom tot de conclusie, dat
deze laan er in de loop der
jaren niet op is vooruitge
gaan. Voor de Plantsoenen
dienst van Leeuwarden is het
een foto om van te watertan
den. Wat vallen hier een bo
men te rooien".
„Dit is de oude Huizumerlaan
van omstreeks 1900 en wat la
ter ook nog"
schreef de heer G. de Vries te
Leeuwarden.
Proeftuin
„Op de voorgrond links ach
ter de drie eerste bomen was
een bruggetje met in het mid
den een afsluithek - dat was
de ingang naar de Proeftuin.
Er stonden nog maar weinig
huizen aan deze laan. Café
Tivoli heette toen Café Ceres
met een speeltuin er naast met
maar één schommel, een wip
plank en een draaimolen.
Voor een dubbeltje mochten
wij daar in spelen. Ik heb nog
steeds heimwee naar dit
mooie, rustige laantje, evenals
naar het laantje Het Kalver
dijkje aan de Groningerstraat
weg".
De heer A. van der Made uit
Leeuwarden herinnerde zich bij
het zien van deze foto, dat er
op de grens van de weg en het
grasland een houten afschei
ding lag van enkele centimeters
breed:
„daar liepen wij dan op om
te proberen het evenwicht te
bewaren".
De heer G. Hoekstra uit Leeu
warden wist ons nog precies aan
te geven, op welk punt de foto
graaf heeft gestaan:
„midden in de Huizumerlaan,
waar nu een trafohuisje van
de Energiebedrijven staat".
De heer Hoekstra maakt ook
nog even gewag van de grote
boerderij, die vroeger op de hoek
van de Huizumerlaan en de
Schrans heeft gestaan.
Vergissen wij ons niet, dan heeft
Ike de Jong op deze boerderij
gewoond, dezelfde De Jong, die
later in het hotel Spoorzicht
kwam. Hoe was 't ook al weer:
is de boerderij afgebroken of af
gebrand
De winnaar
Nu de gelukkige winnaar van
de uitgeloofde boekenbon van
vijf gulden: het is de heer W.
T. Pol, Achter de Hoven 16 c te
Leeuwarden. Wij feliciteren de
heer Pol met dit succesje -
hij heeft zijn prijs op dit mo
ment al in huis.
1749 12 Juli
Een oproerige gemeente uit
Temaard trekt in den
nacht onder aanvoering
van Sicke Pieters, gewezen
jeneverstoker te Franeker,
Klaas Komelis uit Ter-
naard en Jacob Sybes uit
Vischburen, naar Holwerd
waar zij 's morgens te 5
uur de klokken gaan lui
den. Als men met vijandi
ge bedoelingen naar het
huis van den grietman wil
optrekken verzet zich
koopman Sjoert Joosten
daartegen, zoodat de stem
ming omslaat en de aan
voerders de vlucht nemen.
De stadhouder vereert den
koopman met twee gouden
penningen.
1749 12 Juli
Dirk Piet Stoeltie te Nes
begeeft zich des morgens
tusschen 5 en 6 uur naar
Nijkerk; klopt den dorps-
rechter op met bevel de
klok te kleppen. Hij zegt
tot Johannes Wilman te
Nes dat hij volk moet
doen optrekken naar Hol
werd. Hij wordt gestraft
met geeseling en 5 jaar
verbanning.
Hendrik Wynsen te Wie
rum is naar Peasens ge
gaan en heeft op order van
twee particulieren den
voormaligen dorpsgecom
mitteerden aangezegd om
de klok te kleppen, en een
parig naar Holwerd te
trekken,- gestraft met gee
seling en s jaar verban
ning.
1749 19 November
In de Westerkerk te Leeu
warden wordt bijgezet het
lijk der weduwe van dr.
Huber die f 80.000 aan het
stadsweeshuis aldaar ver
maakte, dat in zeer arme
lijke toestand verkeerde.
1749 22 December
Als de executeur van O.
Stellingwerf c.s. bij eenige
inwoners van Donkerbroek
die weigeren de quotie te
betalen, deze bij executie
wil innen, klept men de
klok en stroomt een grote
volkshoop samen met
stokken, palen en vorken
gewapend, om den jongen,
die de klok klepte, maar
bas
door den „eksteur" c.s. ge
vangen was genomen, te
bevrijden wat hun gelukte.
De baldadigen werden 26
Dec. in hechtenis genomen
1950 4 Maart
Gerechtelijk onderzocht de
handelswijze van Jan Ja
cobs, schipper te Noord-
wolde, die het huis wilde
openbreken van koopman
Franke Willems, om het
uithangbord, waarop de
Greaf van Buren geschil
derd was, er af te slaan.
1750 18 April
Jacob Sybes van Temaard,
te Leeuwarden onthoofd,
als medeplichtig aan de
oproerige bewegingen op
1 en 2 Juli 1749 te Hol
werd, Waaxens, Brantgum
en Temaard, toen hij met
een geladen pistool de
menschen dwong om me
de op te trekken. Sybren
Saskers uit Koudum om
dergelijke redenen gegee-
seld, gebrandmerkt en tot
10 jaar tuchthuisstraf en
daarna verbanning ver
oordeeld.
1750 16 Mei
De muntmeester van
Utrecht naar Leeuwarden
ontboden voor het slaan
van heele en halve gouden
rijders.
1751 10 April
Verschenen bij A. Ferwer-
da te Leeuwarden. Jac.
Bosch, Trouwhartige waar
schuwing, tegen het doo-
delijk vergift van J. Steen
stra's boek tegen de geest
drijverij.
(Vervolg van pag. 4)
ketting, maar het waren de ro
zenkransen.
Had u in die tijd maar eens aan
iemand gevraagd hoe het zat.
Maar in die tijd werd het wees
huis u misschien voorgesteld als
een boeman, als je niet oppast,
ga je daarheen. Menig oud zus
tertje kon zich wel eens in het
graf omdraaien, dat dit van hun
verteld werd. Terwijl ze de
naam van Eerwaarde Zusters
van Liefde droegen.
Leeuwarden
H. J. TEN HULSCHER
Vandaag weer eens een afbeelding in de serie: „De Gevelstenen spreken" en wel een te
kening van een steen, die niet veel Leeuwarders ooit hebben gezien - wie direct kan zeg
gen waar deze steen zit is een knappe vent. Mors Omnia Soluit staat er op - De dood
lost alles op - wie zal dat tegenspreken En nu de plaats van deze steen. Wel, hij is niet
zichtbaar van de straatzijde af, de steen zit in de zijgevel van het pand van Draisma en
Valkenburg in de Doelestraat. In de andere zijgevel van het zelfde pand vinden we twee
datumstenen: Anno 1738. Ook zit hier nog een steen met een doodskop in de muur.
WWVWWWWWWWWWWW\AAA/V\AAAAAAAAAAA/WWWWWWWWWW
Geef ze Stktett&i vow1 Stcc-man
ArtA/VWVW*AAA/V*AA/WWW*/VWVW*AA/WWWWWW\rt/W*AA/WWW*/WW*
Nog eens de foto van het zoekplaatje in de krant. Ziet u het
nu 1 Het begin van de Huizumerlaan in oude glorie