Dromen brochten de be
woners op het juiste spoor
L
Kwiïir
RIEMERSMA
Het Polhüske verborg een groot geheim
DEKKLEDEN
VERHUUR
Speciale aanbieding TV
'T KLEINE KRANTSJE
6
OOK VERKOOP
Scherpe prijzen
2U <Q OJt5 JXACELPKS6K
Bij de boerderij Welgelegen, even oostelijk van Arum, heeft vroeger een arbeiderswonin
kje gestaan, dat iedereen in deze omgeving als het Polhüske kende. Het Polhüske, of Pol-
le-Hüske had een zeer bepaalde faam, want eens verborg het woninkje het geheim van een
grote schat. De manier waarop deze schat uiteindelijk boven de grond werd gebracht was
wel buitengewoon spectaculair; voortdurend terugkerende dromen brachten de bewoners
aanvankelijk op een volkomen verkeerd en tenslotte toch op het juiste spoor
GAZELLE
HUSQVARNA Merken met reputatie 1
HONDA
Natuurlijk bij:
N.^V.
Wanneer deze schat, twee grote
potten met kostbare munten, de
bewoners van het Polhüske plot
seling hebben verrijkt, is niet
precies bekend, maar bet moet
in ieder geval voor 1845 zijn
geweest, want in dat jaar is de
merkwaardige geschiedenis er
gens opgetekend.
Er woonden indertijd een man
en een vrouw op het Polhüske,
arme mensen met twee koeien
als hun vrijwel enige bezit. Het
verlangen naar wat meer weelde
deed de man blijkbaar iedere
nacht hetzelfde dromen: in Am
sterdam, op de Nieuwebrug,
daar zou hij zijn geluk kunnen
vinden
Zoete dromen
Omdat die dromen maar aan
hielden, nacht na nacht, week
na week en maand na maand,
besloot de man eindelijk de
knoop maar door te hakken -
hij verkocht een van de twee
koeien, stak geld op zak en trok
vanuit Harlingen met een schip
over de Zuiderzee naar Amster
dam - op naar de Nieuwe Brug
In Amsterdam aangekomen, in
formeerde hij meteen naar die
Nieuwe Brug en dagenlang bleef
hij er in de buurt, rustig wach
tend op het geluk, dat nu toch
wel zou komen. Maar al wat
kwam, dat geluk kwam niet; er
was geen mens die naar hem
taalde en langzaam maar zeker
raakte z'n geldbuidel leeg.
Uiterst teleurgesteld besloot hij
toen maar weer naar huis terug
te gaan en met de staart tussen
de benen kwam hij weer bij z'n
vrouw, die duidelijk liet blijken
met z'n wondere kunsten wei
nig op te hebben.
Maar zie: de eerste de beste
nacht op het Polhüske droomde
de man alweer, dat het geluk in
Amsterdam te vinden was, ner
gens anders dan in Amsterdam
op die Nieuwe Brug. En toen de
dromen telkens weer terugkeer
den, net als de eerste keer, nacht
na nacht, week na week, be
sloot de man tot het waagstuk
om ook z'n tweede koe te ver
kopen om nogmaals naar Am
sterdam te gaan
Terwijl hij zijn vrouw, kwaad
van nieuwe kleden in alle
afmetingen, o.a. van
katoendoek, hennep- en
nylondoek
Ao 1880
Zuidergrachtswal 24
Tel. 25315, na 18 u. 27324
LEEUWARDEN
en onthutst, achterliet in 't Pol
hüske bij Arum, stapte hij dus
weer op de Harlinger boot, voer
nogmaals naar Amsterdam en
begon andermaal z'n geluk te
zoeken op de Nieuwe Brug.
Weer scharrelde hij dagenlang
om in de buurt van de brug en
het geld begon alweer aardig op
te raken toen er eindelijk eens
een Amsterdammer op hem af
kwam: „hoor eens meneer, wat
doe je hier toch elke dag op de
ze brug „Dat zal ik je ver
tellen", zei de man, „ik droom
elke nacht, dat hier m'n geluk
ligt en ik heb m'n beide koeien
weet al wat er staat: onder de
ze pot ligt nog een pot
Dat kon wel eens waar wezen,
dacht het vrouwtje en weer zet
te de man de spade in de grond
en begon te graven op. precies
dezelfde plaats waar ook de
eerste pot naar boven gekomen
was. Zo kwam hij al dieper en
dieper en ja, eindelijk, daar
kwam ook de tweede pot te
voorschijn, wéér tot de kop met
glinsterende munten gevuld
Nu vervielen de man en de
vrouw weer in het oude, heer
lijke leventje van zalig niets
doen en smullen, heerlijk smul-
VOORSTREEK 65-67
TELEFOON 24596
ERRES TV 59 cm f 675,-
GRAETZ TV 59 cm f 645,-
(Model 1968)
Uw oud toestel ruilen wij in.
Enorme keus in transistorradio's
RADIO TECHNISCH BUREAU
Bij de Put - hoek Sacrementstraat
LEEUWARDEN Telefoon 23172
len, de hele dag. Tot ook al het
geld uit de tweede pot uitgege
ven was en de bodem weer
zichtbaar werd. Maar nu bleek
er geen inscriptie meer in de
bodem te staan - het sprookje
was uit.
Wat de goede man daarna nog
droomde weten we helaas niet,
maar hij zal wel niet weer van
die Amsterdamse Nieuwe Brug
hebben gedroomd.
Zo zag vroeger het Polhüske in
Arum er uit. Lang geleden is
het woninkje al met de grond
gelijk gemaakt.
er al voor verkocht, maar dat
geluk wil nog niet komen...."
„Ach wat", zei de Mokumer,
„dromen zijn bedrog. Ik droom
elke nacht, dat er twee potten
met geld begraven liggen bij een
klein huisje, net aan de andere
kant van Arum en laat ik je nu
vertellen, dat ik niet eens weet
waar Arum ligt
Nog dezelfde middag stapte on
ze man weer op de boot naar
Harlingen en nog maar net in
Arum terug zette hij bij z'n wo
ninkje de spade in de grond. En
ja hoor.... het duurde niet
eens zo heel lang of er kwam
tot z'n verrassing een grote pot
met munten voor de dag - in
één klap rijk
Maar het zoeken naar de twee
de pot bleef zonder resultaat;
hoe de man en de vrouw ook
nog in de grond groeven, de
tweede pot, waarover die Am
sterdammer gesproken had, was
er niet.
Gewerkt werd er in het Arumer
Polhüske nu niet meer. Werken
was voor de dommen. Lekker
eten en drinken was nu het pa
rool. Maar eindelijk, eindelijk
kwam ook daaraan helaas een
eind: de pot raakte langzamer
hand leeg en toen de bodem in
zicht kwam, zag het echtpaar er
letters in, die het niet kon ont
cijferen.
Tot er op een goede dag een
paar kooplui aan de deux kwa
men en een begerig oog lieten
vallen op de pot. „Mooie pot
heb je daar", zeiden ze. „Ja",
zei de vrouw, „die hebben we
eens gevonden en er staat wat
in, maar we kunnen niet lezen
wat er precies staat".
„O nee", zei een van de kooplui,
„laat dan maar eens zien". Hij
bekeek de pot, fronste eens met
z'n voorhoofd en zei toen: „Ik
7^0
-
r TC
DE PASTORIE FENNE
wordt in stukken van het mid
den van de zestiende eeuw ver
meld als een lap weiland ten
zuiden van de Leproze, het La
zarushuis, waar lijders aan lepra
of melaatsheid werden ver
pleegd. De Spanjaardslaan heet
te in vroeger jaren de Leprozen-
weg. De Pastoriefenne is ver
moedelijk het eigendom geweest
van de pastorie van de Olde-
hoofsterkerk.
MARIëNBURG
aan de Achter de Hoven was
oorspronkelijk een buitenver
blijf van Prinses Maria Louise,
gesticht omstreeks 1730. In haar
laatste levensjaren bracht de
prinses hier de zomermaanden
door. Bij het buiten heeft een
fraaie lusttuin behoord.
DE DRIE GOUDEN
KRUIZEN
was nog in het begin van de
vorige eeuw de naam van een
huis Over de Kelders, waarin
toen een manufacturenzaak ge
vestigd was.
HET
HEERENLOGEMENT
konden de Leeuwarders van
vroeger vinden aan de Wirdu-
merdijk. Ook het huidige ge
bouw van de Friesche Club aan
het Ruiterskwartier werd eer
tijds als Heerenlogement aange
duid, nadat het eerst als loge
voor de Vrijmetselaars had ge
diend.
DE HOLKESTEEG
moet twee eeuwen geleden een
steeg in de buurt van de Nieu-
weburen zijn geweest. In oude
stukken wordt de Holkesteeg
genoemd, liggende „schuin over
de dubbele Piepe". De naam zal
wel aan een zekere Holke zijn
ontleend; die woonde er of had
er misschien een paar huizen.
HET BREEMANSHOF,
een uitgestrekte boomgaard van
meneer Breeman, lag vroeger
buiten de stadsgracht ten noor
den van de huidige Boomsbrug.
Toen deze brug werd aangelegd
heeft het Breemanshof een veer
moeten laten: ook een deel van
de Oostersingel werd op de
plaats van deze boomgaard aan
gelegd.
HET WYBREN
WYBREN SGAT
zo noemden onze verre voor
ouders het voormalige tucht
huis ,of beter gezegd een gat
onder het bolwerk in de zuid
oosthoek van dat huis. Eens is
de moordenaar Wybren Wybrens
hier opgesloten geweest. Wy
bren Wybrens had in 1781 de
dorpsrechter Heerke Heerkes in
Janum met een hooivork toege
takeld en hem vervolgens ge
wurgd. Dat was voor het Hof
van Friesland aanleiding deze
Wybren Wybrens - anderen ten
exempel, ten voorbeeld dus - te
veroordelen „omme bij den
scherprechter ter plaatse des Ge
rechts, op een schavot geleidet,
aldaar aan den staak geworgd
en alzoo van het leeven ter
dood worden gebragt, ordonnee-
rende voorts, dat des Gevangens
lichaam aldaar, op een rad ten
spectacule zal worden gesteld".
Waar Tijnje en Kurkemeer
samenkomen ligt
SCHILKAMPEN
Schilkampen moet zijn naam
ontleend hebben aan enkele
kampen land, die hier lagen en
die waren bedekt met kleine
zeeschelpen. Het Fries voor
schelpen is skil: Skilkampen
dus. Die schelpen duiden intus
sen op de aanwezigheid van een
kalkbranderij.
HET STADS PESTHUIS
werd omstreeks 1581 ongeveer
op de plaats van het latere
Nieuwe Stads Weeshuis ge
sticht. Eerder bevonden zich
daar het ziekenhuis en het was
huis van het Jacobijnerklooster.
Tot 1675 heeft het Stads Pest
huis dienst gedaan. Het was be
stemd voor behoeftige zieken,
die besmet waren door „die
grouwsaeme plaege der pestilen
tie".
DE DRIFT
lag aan het eind van de Boter
hoek. Het ligt voor de hand, dat
langs deze plaats in overoude
tijden het vee van de koemel
kers uit de Boterhoek gedreven
werd. Er hebben later verschei
dene woninkjes Aan de Drift
gestaan. In de directe nabijheid
van de Drift is ook een Joods
begraafplaatsje geweest.