Het staat in de sterren geschreven
ENAULT
OSIER
Meester Rademaker had niet veul
op met meester Boddé
5
'T KLEINE KRANTSJE
Obèrrr, eenen bitteren borrel!
H. H. Rademaker, domicilie kie
zend Spanjaardslaan. Dat hij erg
veul op had met sien directe
baas, meester Boddé, dat loof ik
nou direct niet. Meester Boddé
woonde inne Stienserstraat, ach
ter de Spanjaardslaan. En nou
mut meester Radamaker es seit
hewwe: „ik woon oppe Span
jaardslaan en hij woont achter
mienen met de hand tik
kend op ut nogal vlezige onder
eind van sien rug. Nee, gien on
vertogen wood kwam over sien
lippen.
Mag ik je dan voorstelle. Mees
ter Rademake, trouwd met juf
Smit, eveneens in 't onderwies
werkzaam, een kort gedrongen
manneke, rooie kleur, rossig
bustelig haar; 'n vitaal type en
so te sien „hij leeft voor sien
vak". Kon leuk en dudelik les
geve, duldde gien lolletsjes inne
klas en had het saakje best inne
macht. Ik voor mij, ik mocht
hem wel. Hij kon mooi vetelle
over de veenkoloniën, de Hune
bedden, de Drentse schaapher
der met sien kudde. Gesellig.
Oek geschiedenis vertelde hij
boeiend. Ik weet nog hoe hij ve-
telde over 't beleg van Haarlem.
Hoe dapper juffrouw Kenau Si
mons Hasselaar met kokende
olie smeet. En as meester goed
op dreef was, daalde een fiene
stofregen van speeksel neer oppe
eerste bank. Niet dat ik dat so
erg von. Helemaal niet. Dat ik
toevallig op die eerste bank zat,
von ik wel erg. Maar, ik had ut
er foor over. Zo meeslepend was
sien betoog. Hij gaf je as het
ware een ooggetuige verslag.
Eén vanne eerste taken die hij
ons opgaf was, tuus van karton
een kubieke decimeter te ma
ken en met naar skool te nim-
men. Achter inne klas lag al un
hele stapel, maakt deur voor
malige vijfde klassers. Ik sat tuus
te meten en te prutsen, 't wou
niet erg, toen mien broerke (14
jaar] de kamer inkwam en sei:
„laat ik maar es even". Hij
maakte der een keurige en kleu
rige kubus van, die ik met nam
naar skool. 'k Hew vansels niet
seit, dat mien broer dat ding
maakt had. Je konnen nooit we-
te wat der achter weg kwam.
We kregen voor 't eerst bibele-
teekboeken met naar huus. Elke
week één. Mooie jongesboeken
van Chr. van Abcoude, Joh.
Kieviet. Over de Boereoorlog in
Transvaal, zeevaaders op Nova
Zembla,- wat konnen je hier
tuus van geniete, op kouwe
winteravonden; as de wien in
de skustien bulderde, de hekje
kachel lekker snorde en de gas
lamp een zacht geel licht ver
spreidde over je boek. Echt ge
sellig.
Hijum, Pakkum, Krijum
Vansels kregen we oek aard-
riekskunde. Eerst elke provincie
apart, later, as repetitie, de hele
kaart van Nederland. Die kaart
van Nederland hong voor de
klas en was de enige versiering
anne wand. De aardriekskunde-
lessen van meester Rademaker
waren gedegen. De dorpkes an
ne lijn Liwadden-Sneek musten
je sonder mankeren opdreune
kanne. Jellum, Boksum, Beers,
Jorwerd enz. En dan hadden je
de lijn van ut Noord-friese Lo-
kaalspoor naar Dokkum. Je be
gonnen: Leeuwarden-halte, Jel-
sum, Cornjum, Britsum, Stiens.
Vervolges: Finkum, Hijum, Pak
kum, Krijum enz. tot en met
Anjum. Later must je foor de
klas komme en hij liet je reize
van Rooieskool naar Vlissingen
en oppe blinde kaart anwieze,
welke plakken je anne spoorlijn
voorbij kwamen.
Het singen nam oek een voor
name plaats in. Bijna iedere
maand een nieuw vesje. Van die
gezellige ouwerwetse liedsjes die
je teugenwoodig hast niet meer
hore: „Zie de leliën op het veld"
„Op de grote stille heide", „In
't groene dal, in 't stille dal"
enz. Verder nog, z.g. Vaderland
se liedsjes als: „Waar de blanke
top der duinen". Melodietsjes,
die, as se plotseling in je op-
komme, je meteen weer ver
plaatse in vroegere mooie en
onbezorgde jeugdjaren.
Ja, buiten kijf, meester Radema
ker het sien leerlingen inder
daad iets moois metgeven in
hun verdere leven.
Twee skoolwandelingen hewwe
we met hem maakt. De eerste
op een prachtige zomermorgen
via de Prinsentuun, Camstrabu-
ren, Dokkumer Ee, de kalkovens
en verders over de Vierhuuster-
diek, Stienserweg weer terug. De
tweede, minder interessant, was
naar de Grote Wielen. Maar
overal vetelde hij wat van, over
al wees hij ons op. En dan, om
nooit te vegeten, ons skoolreisje
naar Harlingen. Deze reis kostte
per persoon twee kwartsjes en
iedere week musten we an hem
een stuver afdrage. Eindelijk
was ut sover.
In september 1913 op een vrij
dagmorgen stapten we met ons
allen in 't lokaaltsje van de
noord-friese,- via Stiens, St. Ja
cob naar Harlingen. Welgeteld,
twaalf stopplaatsen. M.a.w. het
was een boemeltsje. Mar. na Pie-
tersburen kregen we sneltrein.
Ik had destieds nog nooit de zee
sien, 't waaide nogal wat, dus
foor mij wat geweldigs, wat im
posants. We zagen het skutten
vanne skippen, de sluzen en
meester vedudelikte dit alle
maal. Oek de „Stenen Man", of
tewel Caspar de Robles bezoch
ten we en hij vetelde ons (nou
ja, meester dan) dat die vreem
de heerser, een Spanjaard, de
koppige friese boeren dwinge
must de zeedieken te onderhou-
en en te verhogen.
Setvetswaaier
's Middags kwamen we in een
hotel om wat uut te rusten en
wat te eten. Sun servet-swaaier
brocht ons een glas limonade en
een grote ronde koek. Kon er
allemaal nog af denkelijk, van
mm
ma
1
SPANjAAAMLAAM Kt-UWf
WMOM-TEIKMM40M)
die twee lcwatsjes. Ik maakte
van de gelegenheid gebruuk om
een ansichtkaart uut Harlingen
naar huus te sturen. Vast leuk,
docht ik, as je ouwelui bericht
ontvange van hun zeun, die in
de vreemde sit. Maar 's avonds
toen ik tuus kwam vanne reis,
was die kaart nog niet arriveerd.
Dat von ik jammer.
Minder leuk van meester, von
ik, dat ie ons begon te plagen
met rare sommen. Want het
rekenen wudde steeds moeilij
ker. Tellers, noemers, enkele,
dubbele, gewone en decimale
breuken. Rotsommen, as: A ver
trekt so laat uut Groningen naar
Leeuwarden, fiets 20 km per uur.
B. gaat uut Leeuwarden weg om
so laat, fiets soveul km per uur
enz. Vraag was: Wanneer ont
moette se mekaar. Eenvoudig,
sal je segge ;as se mekaar dan
goeiedag segge. Nee, niet goed,
meester wu persé wete, hoe laat
ze mekaar passere.
Waterkranen lope late, had ie
al sun aardigheid an. Een bak
van soveul liter inhoud vollope
late, deur drie kranen. Maar
onder an die bak saten twee
kranen, die het water der weer
uut lope lieten. In hoeveul uur
is die bak vol Met dat spul
ston ik altied op gespannen voet
maar je musten toch deur de
sure appel heenbiete. Oek de
Nederlandse taal wudde moei
lijker. Spelling „de Vries en te
Winkel" destieds. Die naamval
len oek. B.v. „zaagt gij dat aar
dig vogeltje vliegen; en hoordet
gij haar lieflijk gezang En dan
die kwestie met wel of niet een
N, afhankelijk van mannelijk
of vrouwelijk. Bekend is van die
student in de soos, die riep:
„Obèrrrr geeft u mij eenen bit
teren borrel En zijn vriend
seit: „Obèrrrr, geeft u mij eenen
dusdanigen bitteren borrel". En
owee, as die ondeugende jonge
in „de" appelboom klom, in-
plaats van in „den" appelboom.
Dik fout. Want appelboom is
manlijk. Je kanne 't weliswaar
niet sien of ontdekke, maar me
neer de Vries seit (en meneer te
Winkel bevestigt ut) een appel
boom is gien vrouw. Dus man
nelijk. Interessant was oek, dat
hij van die butenlandse spullen
met naar skool bracht. Indische
artikelen, as eetbare vogelnest
jes, maiskolven enz.
Verder kregen we de eerste be
ginselen van natuurkunde; tele
foon, telegraaf, elektriciteit en
natuurkundige proeven. Oek
was hij onze gymnastiekleraar.
Ik weet nog, dat ut in sien be
doeling lag, ons de zwemslag te
leren. Droogzwemme dus. Maar,
omdat er toevallig in gien vel
den noch wegen een laag bankje
te vienen was, waar we mette
buuk oplegge musten, wudde
disse les uutsteld. Ik sit der van
daag de dag nog op te wachten;
maar ik vermoed zo, dat er wel
niks meer van komme sal.
Al met al von ik de se klas wel
de moeilijkste, maar toch de
interessantste, waar ik tevens de
meest prettige herinneringen
van met draag. Bij het overgaan
naar de 6e klas kwamen we nog
met de hele klas oppe foto.
Meester Rademaker links vanne
klas, meester Boddé rechts.
Gesellig babbeld
Jaren later, ik meen in 2947,
hoorde ik bij toeval, dat juf
Smit, meester Rademakers trou
we gade, uut Holland, weer in
Luwadden was komen te wonen.
Ik kon de lust niet weerstaan
haar nogges op te soeken. Se
woonde nou op een bovenhuus
in de Looierstraat. Ik belde an
enherkende haar nog, of-
skoon ze inmiddels een oud da
metje van ruum 80 jaar was. We
hewwe nog even gesellig bab
beld over toen. K.
STIER
22 april—21 mei
Houdt ogen en oren open en
blijf op uw tellen passen. Het
kan zijn dat werkgever of werk
nemers iets voor u verzwijgen.
Bovendien is het mogelijk dat
men u een rad voor de ogen
draait. Wie tussen 25 april en 5
mei geboren is, betreft deze
waarschuwing in het bijzonder
Probeer volgens plannen te wer
ken want een en ander gaat u
niet zo vlot als u zou wensen.
TWEELING
21 mei—21 juni
Zeer goede maand vergeleken
bij de vorige. Voor velen onder
u waren er minder prettige er
varingen. Deze maand gaat alles
veel gemakkelijker. Voor wie het
aangaat moet echter voorzichtig
zijn in liefdesavonturen. Er is
kan op financiële buitenkansjes;
doe echter geen overbodige uit
gaven. Goed idee om wat ver
anderingen in huis aan te bren
gen.
KREEFT
23 juni—22 juli
Er zijn goede relaties die u
voorthelpen. Overigens is het
zaak op „de kleintjes te passen"
en niet te grote uitgaven te
doen. U behaalde de afgelopen
maand enig sukses, maar u
moet een en ander niet over
schatten. Ga niet speculeren en
neem alles niet klakkeloos aan.
Zoek kontakt met een oude re
latie, die u van advies kan die-
LEEUW
23 juli—22 aug.
Een goede septembermaand,
waarin u vrienden, familie of
goede relaties gaat ontmoeten.
U kunt zich aan enkele ver
plichtingen niet onttrekken en
zult daarom wel eens diploma
tiek te werk moeten gaan. Vro
lijkheid en opgewektheid zijn
het beste middel tegen opko
mende stemmingen die door be
paalde sterrestanden worden
veroorzaakt.
MAAGD
23 aug.—22 sept.
Enerzijds moet u op enige te
genwerking rekenen, anderzijds
staat hier tegenover dat u op
ander gebied succes boekt. Van
daar dat de spanningen worden
verlicht. Het kan b.v. zijn dat
u een proces voert en dit uit
eindelijk wint. Anderen hebben
financiële verplichtingen die ze
door een meevaller kunnen re
duceren. De sterren duiden op
onverwachte verrassingen die
zo gezegd op het goede moment
arriveren.
WEEGSCHAAL
22 sept.—23 okt.
De septembermaand zal vol af
wisseling zijn, voordeel en goede
kansen opleveren. Het is wel
nodig om naar de zon te blijven
kijken, want dan vallen de scha
duwen van uw sentimentele in
stelling achter u. Door verschil
lende nieuwe ideeën kunt u
wijzigingen brengen in uw om
geving en uw werkzaamheden
gemakkelijker doen verlopen.
Op het gebied van vriendschap
en liefde zult u goede ervaringen
opdoen.
SCHORPIOEN
24 o kt.—22 nov.
Het zal komende maand nodig
zijn dat uw werkprogramma
niet stagneert, maar vlot ver
loopt. Wie tussen 25 okt. en 3
nov. jarig is moet niet te goed
van vertrouwen zijn en behoor
lijk uitkijken. Overigens is de
maand goed waar het meevallers
betreft (ook toto en loterij). Ook
degenen die zich verdiepen in
problemen, zullen voldaan zijn
over hun studie. Componisten
en musici onder u, boeken op
merkelijk succes.
SCHUTTER
23 nov.—21 dec.
Zowel in beroep als in privé-
leven valt er een heleboel te
doen. We moeten u wel waar
schuwen om uw activiteiten
wat te beperken. Laat iets door
een ander doen. U zult zien dat
een kontrolerende functie uiter
mate belangrijk is. Op liefdes
gebied liggen de kansen niet zo
gunstig. Er is veel corresponden
tie af te doen. Enkelen onder u
moeten plotseling op reis. Het
is soms nodig om iets zwart op
wit te laten zetten.
STEENBOK
22 dec.—20 jan.
Realiteit en gezond verstand
zullen u terecht erop wijzen om
serieus uw werk te doen. U
moet vooruit zien en zich zeker
stellen voor de toekomst. Er is
veel medewerking, behalve op
liefdesgebied. Hier spelen ja
loersheid of onbegrip een rol.
Een steenbok bereikt altijd de
top, als hij het pad blijft volgen
en niet ervan afdwaalt. In de
praktijk komt dit nog al eens
voor. Een bepaalde koppigheid
kan ten goede en ten kwade uit
pakken. De sterren staan nu
zeer gunstig om op een deug
delijk rotsvast pad naar de top
te streven.
WATERMAN
21 jan.—18 febr.
Door promotie of op andere wij
ze boeken velen onder u finan
cieel succes. Andere „voelen
aan" dat ze een drukke tijd te
gemoet gaan en zullen er goed
aan doen bijtijds naar bed te
gaan. Kortom een periode waar
in u veel oude en nieuwe rela
ties zult ontmoeten. Het zal las
tig blijken om aan allerlei ver
plichtingen te voldoen. Verstan
dig is dan ook om zich zo veel
mogelijk tot de huiselijke kring
te beperken. U zult moeten toe
geven dat er (thuis) nog heel
wat is te doen.
VISSEN
19 febr.—21 maart
Probeer uw lichamelijke condi
tie op peil te houden. U voelt
zich de laatste tijd al veel rus
tiger. Reeds eerder wezen we er
op dat bepaalde spanningen u
parten speelden. De gunstige
standen van de planeten geven
een stimulans aan uw werk
zaamheden in de komende pe
riode. Wees voorzichtig in het
verkeer. Op liefdesgebied geen
spanningen, doch een meer
vriendschappelijke binding.
Voor enkelen onder u is er kans
op korte reizen.
RAM
21 maart—21 april
Begin september is niet zo for
tuinlijk. Aan het eind van de
maand zal alles veel beter gaan.
Er doen zich onverwachte erva
ringen voor, die op het eerste
gezicht niet prettig schijnen. An
dere ervaringen van prettige
aard zullen de schaduw van de
eerste wegnemen. Het is belang
rijk om in de eigen omgeving
orde op zaken te stellen en lo
pende zaken af te doen. De
planeten leggen de nadruk op
het „huis" waarin u woont,
maar dat kan ook betekenen dat
enkele Ramgeborenen een ander
huis gaan betrekken of een toe
gewezen krijgen.
Correspondentie:
T. K. te K. Een zeer goede
maand voor sollicitatie. Let op
een publikatie in uw vakblad.
E. de J. te H. De laatste weken
van september zullen mogelijk
verwarring in het weerbeeld op
leveren. We kunnen u inder
daad een vakantie in J. advise
ren.
(Copyright 't Kleine Krantsje)
